Issn 2181-1296 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal

ILMIY AXBOROTNOMA FALSAFA 2021-yil, 6-son 
55 
Yoshlar qatlami, ularning hayoti va faoliyatiga doir masalalarni hal etish bilan bog‘liq 
optimal sharoitlarni yaratish, ta’lim sifatini tubdan takomillashtirish hamda yoshlarning 
tahdidbardoshlik salohiyatini oshirishga qaratilgan barqaror tizimni yaratish zarur. Bu sistema 
o‘zida ma’naviy yetuk, vatanparvar, xalqparvar, milliy axloqiy tamoyillarga sodiq qilib 
tarbiyalash va shu bilan birga, har bir fuqaro, yosh avlodning tafakkuriga umumbashariy 
qadriyatlarga tayangan holda umuminsoniy axloq me’yorlarini singdirish ularda 
tahdidbardoshlik immunitetini shakllantirishga xizmat qiladi.
Immunitet: “(lot. immunitas – biror narsadan xalos bo‘lish, qutilish, – degan ma’nolarni 
bildiradi )” [2; 177]. Dastlab, immunitet tushunchasi tibbiyotda qo‘llanilgan va bu tushuncha 
kishi organizmida kasallikka qarshi kurashuvchi modda yoki kuch tushunchasi orqali 
ifodalanadi. Bu tushuncha ijtimoiy fanlar doirasida “mafkuraviy immunitet” shaklida Birinchi 
Prezidentimiz Islom Abdug‘aniyevich Karimov tomonidan ishlatilgan.
Falsafa: ensiklopedik lug‘atida: “Mafkuraviy immunitet (lot. immunitas – biror 
narsadan xalos bo‘lish, qutilish) – ma’lum bir shaxs yoki ijtimoiy guruhda o‘ziga xos bo‘lgan 
qat’iy, barqaror, sog‘lom mafkuraviy qarashlarning shakllanganligi, ma’lum mafkura 
tamoyillarini ular tomonidan o‘z ijtimoiy-siyosiy faoliyati va yashash tarsi mezoniga 
aylantirilganligi”, – deb ifodalanadi ” [2; 177].
Modomiki, kishi organizmida immunitet hosil qilinsa u kasallikka qarshi kurashadi va 
organizmni bardoshliligini oshirishga xizmat qiladi. Agar, jamiyatning har biz a’zosida 
tahdidlarga qarshi “immunitet” hosil qilinar ekan, bu immunitet bilan tahdidlarning har 
qanday ko‘rinishlariga qarshi tahdidbardoshlik qobiliyati shakllantiriladi. Jamiyatda ijtimoiy 
munosabatlar sub’yektlarining tahdidbardoshlik qobiliyati shakllanishi ularning ongida 
vujudga keladigan bo‘shliqlarni oldini olishda muhim omil bo‘lib xizmat qiladi.
Yuqoridagi fikr va mulohazalardan ko‘rinib turibdiki, tahdidlarga qarshi immuniteti 
shakllangan kishida tahdidlarning har qanday ko‘rinishiga nisbatan aks ta’sir ya’ni 
tahdidbardoshlik qobiliyatini hosil qilish imkoniyatini vujudga keladi. Shaxsda 
tahdidbardoshlik qobiliyatini hosil qilish ma’naviy-marifiy profilaktik ishlar bilan bo‘g‘liq 
ravishda amalga oshiriladi. Ammo, yoshlar bilan doimiy muloqot qilish, ularning intilishlari 
va qiziqishlari bilan tanishish jarayonida amalga oshiriladigan ishlarning tahlili shuni 
ko‘rsatmoqdaki, bu borada yechimini kutayotgan bir qator muammolarning mavjud ekanligi 
aniqlandi.
Biz yuqorida sanab o‘tgan muammo va kamchiliklarni bartaraf etish, yoshlarda 
tahdidbardoshlik qobiliyatini shakllantirish va bugungi global axborotlashgan jamiyatda 
tarbiya masalasi dolzarb ahamiyat kasb etayotganligi sababli ham davlatimiz rahbari 
tashabbuskorligida umumta’lim maktablarida “Tarbiya” alohida fan sifatida o‘qitish g‘oyasi 
ilgari surilib asosiy yo‘nalishlari belgilab berildi. 
Aniqroq aytganda, yoshlarimizning mamlakatimiz kelajagidagi ijtimoiy rolini hisobga 
olib ularni yetuk shaxs sifatida tarbiyalash naqadar muhim ekanligini anglagan holda 
mamlakatimiz 
Prezidenti 
Shavkat 
Mirziyoyev 
raisligida 
2019-yil 
23-avgustdagi 
videoselektorida umumiy oʻrta taʼlim muassasalaridagi maʼnaviy-tarbiyaviy ishlarni yangicha 
asosda tashkil etish, “Milliy gʻoya”, “Odobnoma”, “Dinlar tarixi”, “Vatan tuygʻusi” kabi 
fanlarni birlashtirgan holda, yagona “Tarbiya” fanini joriy qilish zarurligini ta’kidlab o‘tgan 
edilar. Mazkur masalani ijrosini ta’minlash maqsadida, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining 2020 yil 6-iyunda “Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida “Tarbiya” fanini 

---