Иқтисодий ўсиш ва миллий бойлик Режа: Иқтисодий ўсишнинг мазмуни, турлари ва кўрсаткичлари

Иктисодий усишни секинлаштирувчи (тухтатиб турувчи) омиллар:
Иктисодий усиш моделлари
Иктисодий усиш моделлари
Е.Домар модели:
Р.Ф.Харрод модели:
Р.Солоу модели :
Иктисодий усишнинг барча моделлари «ишлаб чикариш функцияси» каби махсулот чикариш хажми ва сарф килинган иктисодий ресурслар микдори уртасидаги боКликликни курсатади.
Шундан келиб чикиб, иктисодий усишнинг купчилик моделларида ишлаб чикариш реал хажмининг купайиши ишлаб чикариш асосий омиллари – мехнат (L) ва капитал (К) микдорининг узгариши билан богланади.
Е.Домар модели:
Бу модел меҳнат бозорида ортиқча таклиф мавжуд бўлиши, нарх даражасининг доимий тақозо килишини ва махсулот чикариш ҳажми фақат ягона ресурс – капитал миқдорига боғлиқ бўлишини кўрсатади. Унга кўра инвестицияларнинг ўсиш суръати иқтисодиётда талаб ва таклиф кўпайишининг асосий омили бўлиб хизмат қилади.
Р.Ф.Харрод модели:
Бу моделга «табиий» ўсиш суръати тушунчаси киритилади. Бу фаол аҳоли сони кўпайиши ва техника тараққиёти натижасида келиб чиқадиган ўсиш суръати бўлиб, у меҳнат ва капитал омилларининг тўлиқ бандлигини таъминлайди.
Р.Солоу модели :
Ишлаб чиқариш омилларининг ўзаро ўрнини босиш мумкинлиги ҳисобга олинади. Бу моделда иқтисодий таҳлилнинг асосий шарт-шароитлари: капитал кейинги унумдорлигининг пасайиб бориши, ишлаб чиқариш миқиёсидан олинадиган самара ва капитал хизмат қилиш даврининг доимийлиги, инвестицион маблағнинг мавжуд эмаслиги ҳисобланади.
МИЛЛИЙ БОЙЛИК – бу жамият тараққиёти давомида аждодлар томонидан яратилган ва авлодлар томонидан жамғарилган моддий, интеллектуал ҳамда фойдаланишга жалб қилинган табиий бойликлардир.
Миллий бойлик ва унинг таркиби
МИЛЛИЙ БОЙЛИК ТАРКИБИ
МОДДИЙ-БУЮМЛАШГАН БОЙЛИК:
ИНТЕЛЛЕКТУАЛ БОЙЛИК:
ТАБИИЙ БОЙЛИК:
МОДДИЙ-БУЮМЛАШГАН БОЙЛИК:

• ишлаб чиқариш (хизмат кўрсатиш) соҳаларидаги асосий капиталлар;
• ижтимоий истеъмол соҳаларидаги асосий капиталлар
• айланма капиталлар;
• тугалланмаган ишлаб чиқаришнинг моддий буюмлашган қисми;
• моддий захиралар ва эҳтиётлар;
• аҳолининг уй, томорқа ва ёрдамчи хўжалигидаги мол-мулк;
• давлатнинг олтин захиралари, суғурта ва бошқа ижтимоий эҳтиёжлар учун захиралари

ИНТЕЛЛЕКТУАЛ БОЙЛИК:

• тарихий обидалар;
• архитектура ёдгорликлари
• ноёб адабиёт ва санъат асарлари

Моддий буюмлашган бойлик ўсишининг асосий омиллари:
Меҳнат ва иқтисодий ресурслар унумдорлигининг ўсиши;
Ишлаб чиқариш самарадорлигининг ортиши;
Милллий даромадда жамғариш нормаси ортиши.
ТАБИИЙ БОЙЛИК: иқтисодий фаолиятга жалб қилинган ер, ер ости ва усти бойликлари ҳамда бошқа табиий ресурслар.
Эътиборингиз учун
РАҲМАТ