Iv-bob yer qazish mashinalari

a — yonidan ko’rinish; b — burilmaydigan otvalli buldozerni plandagi ko’rinishi; v — buriladigan otvalli buldozerning plandagi ko’rinishi;
g — otval og’ishi.
Buldozerlar gusenitsali va pnevmog’ildirakli traktorlar 8 ga osma qurilma ko’rinishida ishlab chiqariladi (4.4 – rasm, a).
Ishchi qism pichok 4 li otval 5 dan iborat bo’lib, ikki dona turtuvchi brus 2 yordamida (4.4–rasm, b) yoki univer­sal rama 3 (4.4 –rasm, v) orqali o’rnatiladi.
Brus 2 yoki universal rama 3 traktorga sharnirlar 1 yordamida yurish qismining balkalariga yoki maxsus kronshteynlarga o’rnatiladi. Kashak 6 , brus 2 va otval 5 bikr tizim hosil qilib, gidrosilindr 7 yordamida ko’tarib tushiriladi. Ikkinchi sxema bo’yicha otval universal rama bilan sharsimon sharnir 12 (4.4–rasm, v), ikkita turtich 10, shuningdek, polzunda joylashgan sharnir 9 orqali o’rnatiladi. Polzun universal ramaga o’rnatilgan yonbosh balkalar yunaltiruvchisida siljiydi va xohlagan joyda shtirlar orqali mahkamlanishi mumkin.
Doimiy uzunlikdagi kashak 6 ni vintli tortqi yoki gidrosilindr bilan almashtirish orqali otvalning kesish burchagi 12° gacha (4.4–rasm, g) o’zgarishi mumkin. Buldozerlarni qo’shimcha ravishda orqa tomoniga turli xil ishchi qismlar (yumshatgich, qo’porgich va hokazo) bilan jihozlanishi mumkin. Bu buldozerning ishlash diapazonini kengaytiradi va samaradorligini oshiradi.
Gruntga qatlam bo’yicha ishlov berish uchun buldozer otvali gruntga tushiriladi (4.5–rasm, a) va ishchi tez­lik bilan (4.5–rasm, b) harakat qilib, otval o’z og’irli­gi, shuningdek, gidrosilindr yordamida gruntga botadi.