Ix bob. Fuqarolarning shaxsiy huquq va erkinliklari i-§. S h a X siy huquq va erkinliklar tushunchasi
F ikrlash, so'z, e ’tiqod erkinligi nima?
Download 0.79 Mb. Pdf ko'rish
|
Ik1dt7fPX57tfCzgyHhOjjj6BYDaBcq6OvmwWavT
|
12. F ikrlash, so'z, e ’tiqod erkinligi nima?
13. A xborot olish huquqi qan d ay ta ’m inlanadi? 14. Vijdon erkin lig i nima? 159 www.ziyouz.com kutubxonasi X bob. Siyosiy huquqlar l-§ . S iy o siy huquqlar tushunchasi Siyosiy huquqlar fuqarolik bilan bog'liq bo'lib, u tegishli d av latn in g fuqarolariga davlat va jam iyat ishlarini boshqarish im koniyatini beradi. Siyosiy huquqlarga faqat m a m la k a t fuqarosi ega bo'lishi m um kin. Siyosiy huquqlar orqali fuqarolar tegishli davlat organlarini tuzish, u la rn in g ishida ishtirok etish, davlat o rg an lari va mansab- dorlar faoliyatini n azo rat qilish, q onunlar yaratilishida ishtirok etish, siyosat va davlat faoliyati haqida o'z fikrlarini bildirish im- koniyatiga ega bo'ladi. A g ar shaxsiy huquqlar insonning ajralmas huquqi bo'lib, undan inson fuqaroligidan q a t’i nazar foydalansa va davlat har qanday hol- larda ularni ta ’minlashga majbur bo'lsa, siyosiy huquqlar davlatning x arak terid an kelib chiqib, o'z fuqarolari uchungina o'rnatiladi. Davlat q an ch a lik d em o k ra tik bo'lsa, siyosiy huquqlar ko'proq bo'ladi va ulardan foydalanish kengroq bo'ladi. Aksincha, davlat nodemokratik bo'lsa, siyosiy huquqlar doirasi torroq bo'ladi va mavjud huquqlarni ham turli vositalar bilan cheklash hollari uchrab turadi. Siyosiy h uquqlar e n g avvalo davlatni boshqarishda ishti rok etish, davlat faoliyatiga ta ’sir etish imkoniyatini yaratuvchi huquqlar bo'lgani uchun u larn in g miqdori, am alg a oshirish chora- tadbirlar doirasi qanday bo'lishini davlat belgilaydi. Shaxsiy huquqlardan farq qilib, siyosiy huquqlarga asosan m a ’lum yoshga y etgan fuqarolar ega bo'ladi. Shuningdek, siyosiy huquqlardan foydalanishda ayrim hollarda c h eg a ralar o'rnatilishi m u m k in . M asalan , saylash huquqi 18 yosh qilib belgilangan bo'lsa, yana saylovlarda sud tomonidan m u om alag a layoqatsiz deb topilgan fuqarolar, shuningdek sud hukmi bilan ozodlikdan m a h ru m etish joylarida saqlanayotgan shaxslar saylanishi m u m k in em as va say- lovda qatnashm aydilar, degan qoida Konstitutsiyada (117-modda) ko'rsatilgan. Saylanish huquqidan foydalanish uchun ham m a’lum y o sh g a y etgan bo'lish kerak. M asalan , O 'zbekiston Respublikasi- da fuqarolar Oliy Majlis deputatligiga 25 yoshdan, Prezidentlikka
www.ziyouz.com kutubxonasi Download 0.79 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|