Ызбекистон Республикаси Олий ва ырта махсус таьлим вазирлиги
Download 372.25 Kb.
|
ozbek adabiy tanqidi 1 mavzu
- Bu sahifa navigatsiya:
- Filologiya va tillarni o’qitish: o’zbek tili yo’nalishi, istiqlol davri adabiyoti va adabiyot nazariyasi kafedrasi “O’zbek adabiy tanqidi tarixi” fanidan 7-semestr uchun nazorat savollari
test savollari
Qaysi davrda va kimlarning ijodida adabiy tanqidning ilk namunalari ko’zga tashlanadi? XV asrda Xorazmiy, Farobiy ijodida Antic davrda Platon, Aristotellar ijodida . X asrda Platon, Aristotel ijodida XX asrda Usmon Azim, Iqbol Mirzo ijodida Belinskiy tanqidni qanday talqin qiladi? Hukm qilmoq, keng ma’noda esa mulohaza qilmoq. Ijro etmoq shaklida Faqat mulohaza bildirmoq deya aytgan Fikrni ifoda etmoq ma’nosida Tanqidning keng yoyilishida nima asosiy o’rinda turadi? Radio Televedeniya Internet Matbuot . Adabiy tanqidchilikda XX asrda qaysi metod yetakchilik qilib kelgan? Psixologik metod Formal metod Sotsiologik metod. Struktural metod A.Rasulov va N.Xudoyberdiyevlar o’zbek tanqidi tarixini 2 davrga bo’ladi. Ular qaysilar? 1917-1955 va 1956-1990 yillar . 1910-1920 va 1940-1995-yillar 1905-1909 va 1956-1990-yillar 1920-1940 va 1959-1998-yillar Vaqtli matbuot qachon paydo bo’ldi? XX asr boshlarida XIX asrning so’nggi choragi XX asr boshlarida. XI asr oxiri XII asr boshlarida XIX asr oxirida Ozod Sharofiddinov qaysi kitobida Oybek haqida fikr yuritgan? “Ijod sehri” “Iste’dod jilolari”. “Ijodni anglash baxti” “Mashhur kishilar hayoti” Oybek haqidagi qarashlar aks etgan “Bu sehrli dunyo” kitobi kimning qalamiga mansub? B.Nazarov . O.Sharofiddinov U.Yoqubov N.Karimov Usmonxon Oybekni ayblab, ijodida mazmun bilan shakl aloqalarini noto’g’ri tushunganlikda aybladi – degan fikr Usmonxonning qaysi maqolasida keltirilgan? Adabiyot qoidalari So’nggi yillar o’zbek poeziyai Hayotiylik bezavol mezon Munaqqidning munaqqidi . Oybekdan oldin Qodiriyni kim o’rgangan? Otajon Hoshim Olim Sharafuddinov Izzat Sulton Sotti Husayn. Tanqid so’zining ma’nosi? Saralamoq Muhokama qilmoq, tekshirmoq, o’rganmoq Belgilamoq Tekshirmoq Kimning qaysi asarida naqd so’zining lug’aviy va ishoraviy ma’nolari aniq ta’riflangan? Shamsiddin Muhammadning “Al Mo’jam” A.Navoiy homiyligida yozilgan Atoulloh Husayniyning “Baoyi us-sanoyi” Husain Voiz Koshifiyning “Badoyi ul-afkor fil janoi ul-ash’or”. A va B Tanqidchilik janrlari mohiyatiga ko’ra necha xilga ajratiladi? 4 xil 3 xil 2 xil. 5 xil Aruz, qofiya va she’riy san’atlarga bag’shlangan risolalar janr turlarining qaysiga kiritiladi? Bevosita janrlar . Bilvosita janrlar Ichki Tashqi Ixcham va hozirjavob janrlarga qaysilar kiradi? Ocherk, maktub, taqriz Adabiy portret, tanqidiy biografik ocherk Taqriz, obraz, muammoli adabiy-tanqidiy maqola. Adabiy tanqidiy maqola, taqriz “Tanqid allaqachon bizni, ommani ehtiyoji bo’lib qoldi. Hech bir jurnal yoki gazeta tanqid va bibliografiya bilimisiz yashay olmaydi” degan fikrlar kimga tegishli? Belinskiy . M.Gorkiy M.Behbudiy A.Fitrat “Oyna” jurnalini kim, qachon tashkil eilgan? 1915 yil, Behbudiy 1913-yil Hoj iMo’yin 1913-yil Behbudiy . 1914-yil Hoji Mo’yin “Lirika haqida mulohazalar” maqolasining mualligi? Osod Sharofiddinov. Olim Sharofiddinov Oybek Otajon Hoshim Kim “Behbudiy uyg’onish davri o’zbek adabiyotida birinchi o’tinni olurg’a loyiq zotdir” deb ta’kidlaydi? Oybek M.Shermuhammedov Ibrat Hoji Muin . “Zamon.Qalb. Poeziya” kitobu muallifi kim? Ozod Sharofiddinov. Olim Sharofiddinov Oybek Otajon Hoshim O’tmish adabiyotshunosligi manbalarida adabiy tanqid, tanqidchi iboralarining o’rniga qanday so’zlar ishlatilgan? Tanqid, tanqidchi Naqd, maslahat, mashvarat Munaqqid Tanqid qanday so’zdan olingan? arabcha forscha ruscha “Farixiya” “Sheriy parchalar” qaysi janrlar guruhiga kiradi? bevosita janrlar bilvosita janrlar bevosita, bilvosita janrlar Navoiy kimni o’z asarida “Nuran” deb ataydi? Jomiy. Said Hasan Ardasher Pahlavon Mahmud “Majoliis un-nafois” tazkirasi necha majlis, bobdan iborat? 7 bob 6 bob 8 bob Tanqidchidan yozuvchining farqi? obrazlar, hayotiy detallar orqali ifodalagani uchun qahramon orqali ifodalagani uchun qiyoslar, farazlar orqali ifopdalaganligi uchun A.Navoiyning adabiy-tanqidiy merosi haqida qaysi olimlar ilmiy-tadqiqotlar olib brogan? A.Sa’diy, A.Hayitmetov, B.Valixo’jayev M.Qo’shjonov, I.Sulton O.Sharofiddinov B.Nazarov “O’zbek adabiy tanqidchiligi” monografiyasi muallifi kim? O.Sharofiddinov B.Nazarov A.Sa’diy “Tahlil san’ati” monografiyasi muallifi kim? H.Umurov B.Nazarov A.Rasulov 20 -yillar adabiy tanqidchiligining yirik vakillarini aniqlang? Sotti Husayn, Otajon Hoshim, Olim Sharofiddin I.Sulton, A.Rasulov B.Nazarov, H.Zaripov Adabiy tanqid e’tibor qaratgan dolzarb muammolardan biri bu – XIX asr o’zbek adabiyotini qayta baholash masalasi XX asr o’zbek adabiyotini qayta baholash masalasi XVIII asr o’zbek adabiyotini qayta baholash masalasi Adabiyot va san’at tanqid bilan qo’l ushlashib boradi va bir-biriga o’zaro ta’sir o’tkazadi. Ushbu fikrlar kimniki? I.Turgenov, V.Belinskiy O.Hoshim “Tanqid haqida nutq” maqolasining mualligi kim? a) I.Turgenov, V.Belinskiy O.Hoshim Haqqoniy tanqid hamisha jamiyatning o’y va orzularini ifodalaydi – bu fikr kimga tegishli? E.Vinogradov Cho’lpon V.Belinskiy Qaysi munaqqidlarning ijodida obrazli tanqidiy tafakkurning turli ko’rinishlari uchraydi? Fitrat, Cho’lpon Qodiriy, Fitrat A.Qahhor, Cho’lpon Tanqid san’at va adabiyot ,asardagi kamchiliklarni kashf etuvchi tandir” Ushbu fikr muallifi? V.Belinskiy A.Pushkin Vinokur “Ko’rmana egalari to’g’risida” maqolasining muallifi? N.Shukurov S.Husayn O.Hoshim “Buxoroda bitilgan baytlar” asarining muallifi kim? S.Aliyev N.Sjukurov Oybek “Ikki muhim masal yuzasidan mulohazalar” nomli maqola muallifi? H.Yoqubov I.Sulton G’.G’ulom “Bir tanqidiy biografik ocherk haqida” nomli taqriz muallifi kim? M.Qo’shjonov, I.Sulton A.Qahhor Cho’lponning “Boljivon” she’ri tahlili va talqiniga bag’ishlangan maqolasi. Bahorni sog’indim “Go’zal Turkiston” “Qutlug’ Vatan” “Usmon Nosir haqida so’z” maqolasi kimning qalamiga mansub? A. Oripov. U. Azim Uyg’un Belinskiy tanqidni nimaga o’xshatadi ? Harakatdagi estetika. Harakatdagi adabiyot Harakatdan qolgan hayot Oybek 1963 – yili kimning “Qudratli talqin” romaniga adabiy – tahliliy maqola yozgan? Sh. Rashidov Oydin O. Sharafiddinov Uyg’unning “Qilich va qalam bilan” maqolasi nimaga bag’ishlangan? Urush davri tanqidchiligiga Mustaqillikka Tanqidga “Zamon – qalb - poeziya” mavzusidagi ilmiy kashfiyot maqolasida qanday g’oyalar ilgari surilgan? Tarix va bugungi kundagi poeziyaning yutuq va kamchiliklari haqida. Tarix yutuqlariga bag’ishlangan Barcha javoblar to’g’ri “Hayot va adabiyot” (1962 - yil) maqolasi kimning qalamiga mansub? Izzat Sulton. Sotti Husayn O.Sharafiddinov Fitrat va Cho’lponga qanday ayb qo’yilgan ? Jaddizm. Naturalist Ixtilochi Adabiy tanqid ilmda o’ziga xos hodisa sifatida dastlab qachon namoyon bo’lgan? Antik zamonda. Mustaqillik davrida Jadidlar davrida Oybekning “Kuychi va kurashchi” maqolasida kimning ijodiga e’tibor qaratilgan? Hamza . Fitrat Cho’lpon Oybekning adabiy – tanqidiy maqolalari berilgan javobni toping. “Mahorat maktabi”, “O’lmas asarlar yarataylik”, “Adabiyot to’yi”. “Adabiyot nadir?”, “Shoiraning hayot qo’shig’i” “Yopishmagan gajaklar”, “Aruz haqida” E. Vohidovning Zulfiya ijodi haqidagi ilmiy maqolasi qanday nomlanadi? “Shoiraning hayot qo’shig’i”. “Xalq tili va realistic proza” “Adabiy o’ylar” “Reja va ijro” adabiy maqolasi muallifi kim? P. Qodirov. Oybek Hamza Professional tanqidchilikning tamal tosgini qo’ygan yozuvchi – tanqidchilar kimlar ? Fitrat, Oybek, H. Olimjon. A. Qodiriy, A. Qahhor, Sh. Rashidov S. Ahmad, A. Oripov “Qo’qon adabiy muhiti” maqolasining muallifi kim ? Fitrat. Cho’lpon Xo’ja Fozil Matbuotda tanqidchilikning yuzaga kelishi qaysi adib nomi bilan bog’liq? Fitrat. Cho’lpon Oybek Adabiy tanqidning haqqoniy baholanishi biribchi navbatda nima uchun muhim? Xalq ma’naviy saviyasini yuksaltirish, estetik didini tarbiyalash uchun. Tanqidchilar hayoti va ijodini o’rganish uchun Yozuvchilar hayoti va ijodini o’rganish uchun Qaysi davr adabiy tanqidchiligida tarixiy – biografik yondashuv metodiga alohida e’tibor qaratilgan ? 60 – 80 – yillar adabiy tanqidchiligida. Mustaqillik davri adabiy tanqidchiligida 20 – 30 – yillar adabiy tanqidchiligida Adabiy tanqidchilikning dolzarb vazifasi nima ? Badiiy asarlarni millat taqdiriga, ruhiyati tarbiyasiga xizmat qildirish . Badiiy asarlarni siyosatga xizmat qildirish Badiiy asarlarni tarixiy haqiqatga xizmat qildirish Adabiy tanqidning bevosita janrlari to’g’ri ko’rsatilgan javobni ko’rsating. Tazkira, manoqib holat, she’riyatga bag’ishlangan risolalar, debochalar, maqolalar. Maqolalar, oynoma, ro’znomalar, debocha, tazkiralar Tazkira, faxriya, maqola, debocha Zahiriddin Muhammad Boburning tanqidchilikka oid qarashlari qaysi asarlarida keltirilgan? “Muxtasar”, “Boburnoma” “Harb ishi”, “Musiqa ilmi” “Boburnoma”, “Harb ishi” Dastlabki taqrizlar qaysi matbuotda bosilgan ? Turkiston viloyatining gazeti. Oyina Turkiston O’zbek tanqidchiligida adabiy – tanqidiy maqolalarning keng tarqalgan turlari qaysilar? Portret maqola, obzor maqola, muammoli maqola. Portret maqola, ilmiy maqola Tanqidiy maqola, muammoli maqola Alisher Navoiyning “Majolis un - nafois” asarida nechta ijodkor haqida ma’lumot berilgan? 459 ta ijodkor haqida 500 ga yaqin ijodkor haqida 359 ta ijodkor haqida Iste’dodsiz yozilgan tanqidiy maqolalardan foydadan ko’ra ko’proq zarar keladi - degan fikr kimga tegishli? O. Sharafiddinov “Tanqidchilik kasbi haqida maqola”. N. Karimov “Ilhom chashmasining ajib mavjlari” To’g’ri javob yo’q Tanqid so’zi birinchi marta qachon qo’llanilgan? 1913 – yil. 1916 – yil 1925 – yil B. Valixo’jayev tanqidchilik tarixini 4 bosqichga bo’ladi. Bular qaysilar? Ifodalanish usullari va janr rang – barangligi, ilk qadamlar, taraqqiyot bosqichlari, an’ana va yangilik. An’ana va yangilik, ilk qadamlar Ifodalanish usuliga ko’ra janrlar xilma – xilligi O’tmishda adabiy tanqid so’zi o’rniga qanday atamalar qo’llanilgan? Naqd, imtihon, maslahat, mashvarat, javohir- sanj, nuqqod. Tanqid, talqin, germenevtika Tahlil, naqd Bilvosita janrlarga qaysilar kiradi? Faxriya, she’riy parchalar, nasihatnomalar, dostonlarning ayrim boblari. Nasihatnoma, qobusnoma, debocha, tazkira, oynoma Manoqib holatlar, ilmi adabga bag’ishlangan asarlar “Alisher Navoiyning adabiy – tanqidiy qarashlari” nomli risola muallifini toping. A. Hayitmetov. H. Qudratullayev S. G’aniyeva Oybek G’.G’ulom bilan hamkorlikda qaysi dramaga taqriz yozgan? “Jaloliddin”. “Padarkush” “Oltin devor” A. Rasulov va M. Xudoyberganovlar o’zbek adabiy tanqidi tarixini necha davrga bo’lib o’rganishni tavsiya etadi? 2 bosqichga. 5 bosqichga 8 bosqichga “Adabiyot yashasa, millat yashar” deb kim o’z maqolasida aytgan? Cho’lpon Qodiriy Usmon Nosir “Fors shoiri Umar Xayyom” tanqidiy – biografik asar muallifini aniqlang. Fitrat. A. Sa’diy Nozim Hikmat “O’tkan kunlar” romani bilan o’zbek adabiyotida roman janriga asos soldi”,- degan fikr kimga tegishli? A. Sa’diy. O. Sharafiddinov Nozim Hikmat “O’tkan kunlar” original asar” deb baholagan adabiyotshunosni aniqlang. Miyon Buzruk Solihov. Sotti Husayn O. Sharafiddinov “Shoiru, she’ru shuur” nomli adabiy – tanqidiy maqolalar to’plami muallifi kim? E. Vohidov A. Oripov P. Qodirov “Adabiyot – ko’ngil ishi, ilhom samarasi” jumlasining muallifini aniqlang. A. Qahhor. Cho’lpon A. Oripov “Tushuntirish”, “talqin qilish” ma’nolarini bildiradigan istiloh qaysi? Germenevtika Tanqid Tahlil U. Normatovning dastlabki maqolasi qaysi ? “Yosh prozaiklarning ba’zi yutuq va kamchiliklari”. “Go’zallik bilan uchrashuv” “O’tkan kunlar” “Fitrat Bartold, Samoylovich, Bertels singari akademik yo’nalishdagi yirik qomusiy olim edi”,- degan fikr kimga tegishli? H. Boltaboyev. N. Karimov Cho’lpon “O’zbek romanlarida psixologizm”, “Badiiy psixologizm va hozirgi o’zbek romanchiligi”, “Badiiy ijod asoslari” asarlarining muallifi kim? H. Umurov . A. Rasulov B. Nazarov Tanqid so’zi qaysi so’zdan olingan ? Arabcha, zikr Forscha, naqada Arabcha, nuqqod Oybekning adabiy – tanqidiy qarashlari kim tomonidan o’rganilgan? B. Nazarov O. Sharafiddinov M. Qo’shjonov Oybekning badiiy asarlarini tahlil qiluvchi monografik tadqiqotlarini kimlar yaratgan? H. Yoqubov, M. Qo’shjonov. B. Nazarov, O. Sharafiddinov N. Karimov, B. Nazarov Adabiy tanqidning eng qadimiy janrini toping. Taqriz. Badia Adabiy obzor Qachon o’zbek adabiy tanqidchiligida o’ziga xos evrilish va sifat o’zgarishlari paydo bo’ldi? XX asrning 60 – 70 – yillarida XX asrning 50 – 60 – yillarida XIX asrda O’zbek yozuvchilarining hayoti va ijodini o’rganish qaysi yozuvchilar tomonidan boshlab berilgan? S. Husayn, Oybek. Yusuf Sulton O. Sharafiddinov Uyg’unning H. Olimjon ijodi haqida yozgan maqolasini aniqlang. “Shodlik va baxt kuychisi”. “Mening qahramonim” “Xalq kuychisi” “Oina” jurnalining 32 – sonida chiqqan “Tanqid saralamoqdur” (1914) maqolasining muallifi kim? Behbudiy. Cho’lpon Hoji Muin Cho’lponning “Ulug’ hindi” maqolasi qaysi ijodkorga bag’ishlab yozilgan? R. Tagorga S. Gautamaga Botuga Cho’lpon Fitratning qaysi asariga “so’z ustalig’i xiyla kuchlik” deya baho bergan? “Abo Muslim” dramasi. “Chin sevish” dramasi “Hind ixtilochilari” Sotti Husayndan keyin A. Qodiriy ijodini yaxlit va atroflicha o’rgangan munaqqid kim? Oybek. Cho’lpon O. Hoshim O’zbek adabiy tanqidchiligining shakllanish davri nechanchi yillar? 1914- 1932. 1961 – 1991 1961 – 1971 “Tanqidchilik ufqlari” nomli adabiy – tanqidiy maqolalar muallifi kim ? A. Rasulov Fitrat A. Sa’diy Abdulla Qahhor ijodining tadqiqotchisi kim? M. Qo’shjonov I. Sulton V. Mahmud O’tmish adabiy tanqidchiligi janrlari nechta guruhga bo’lishgan? 2 7 6 Cho’lponning adabiy – tanqidiy asari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan? “Adabiyot nadur?” “Nasrimiz ufqlari” “Ulug’ yo’l” Esse so’zining lug’aviy ma’nosi qaysi javobda to’g’ri berilgan? Tajriba. Davr O’tmish Taqriz so’zi qanday ma’noni bildiradi? O’lchamoq, salmoqlab ko’rmoq, baholamoq. Kutib qolmoq, ta’rif bermoq Tekshirib ko’rmoq, hisoblamoq 1. Istiqlol davri adabiy tanqidchiligimimg mazmun mohiyatini ko‘rsating? A) Adabiy tanqid badiiy asarlarga milliy goya va umumbashariy mezonlar asosida baho bera boshladi B) O‘zbekiston mustaqillikka erishgach erkin rivojlana boshladi C) Istiqlol davriga kelib baholashda jiddiy o‘zgarishlar va mezonlar yuzaga chiqdi D) Navoiy asarlariga e’tibor kuchayib boshladi. 2. Mustaqillik yillarida tarixiy-biografik tadqiqotlar yaratgan tanqidchilarni toping. A) M.Qo‘shjonov, O.Sharafiddinov, N.Karimov, U.Normatov B) M.Qo‘shjonov, O.Sharafiddinov, N.Karimov, B.Karimov C) U.Hamdam, U.Jo‘raqulov, N.Karimov, U.Normatov D) M.Qo‘shjonov, S.Meli, S.Dolimov, U.Normatov. 3. O‘zbek adabiyotini jahon adabiyoti konteksida o‘rganish kimlarning tadqiqotlarida ko‘rina boshladi? A) P.Mirzaahmedova, A.Qosimov, M.Xolbekov B) O.Sharafiddinov, N.Karimov, B.Karimov C) U.Hamdam, U.Jo‘raqulov, N.Karimov, D) S.Meli, S.Dolimov, U.Normatov. 4. O‘rta asrlardayoq tafsirlar misolida namayon bo‘lib, XIX asrda Yevropada tushuntirish, talqin san’atining yangi ko‘rinishini hosil qilgan adabiyotshunoslik atamasini ko‘rsating A) Germenevtika B) Strukturalizm C) Modernizm D) Ekspresionizm 5. Sho‘ra davrida hokim mafkuraning asosiy targ‘ibotchilaridan biriga aylangan ilmiy-estetik hodisani ko‘rsating. A) Adabiy tanqid B) Adabiyotshunoslik C) falsafa D) sotsrializm 6. Adabiy tanqidiy qarashlarni yangilaydigan, tahlil prenseplarini shakllanishida mohiyat kasb etadiga omillar necha turga bo‘linadi? A) 2 ga B) 3 ga C) 4 ga D) 5 ga 7. Adabiy-tanqidiy qarashlarni yangilaydigan ichki omilni ko‘rsating. A) Munaqqid “men”I, shaxsiyati, dunyoqarashi, tafakkur tarzi B) Adabiy jarayon va ijtimoiy hayot C) Yangilanishda kechayotgan metodologik asoslar D) adabiy jarayonda kechayotgan xilma-xil shakl va uslublar. 8. “Istiqlol va adabiyot” mavzusidagi davra suhbati qachon, qaysi gazetada e’lon qilingan? A) O‘zAS. 1993. № 6 B) Milliy tiklanish. 1993. № 6 C) O‘zAS. 1996. № 6 D) O‘zbekiston ovozi. 1993. № 6 9. “Adabiyot o‘ladimi” maqolasi qaysi mullifga tegishli? A) Sh.Xolmirzayev B) O.Sharafiddinov C) M.Qoshjonov D) A.Oripov 10. U.Normatovning “Haqiqat taqozosi” maqolasi mazmunini ayting. A) Metodologik yangilanishlar jarayonidagi ziddiyatli holatlar haqida fikr yuritiladi. B) Istiqlol davridagi adabiyot bilan sho‘ro davri adabiyoti qiyoslanadi. C) Yangilanish davrida yuzaga kelayotgan hurfikrlilikni qo‘llab –quvatlaydi. D) Adabiyotning badiiy-estetik tamoyillarini ochib beradi. 11. “Yoniq so‘z” kitobi kimning qalamiga mansub? A) Q.Yo‘ldoshev B) U.Normatov C) B.Karimov D) S.Meli 12. Badiiy ijodda ijtimoiy, badiiy va ruhiy holatlar bir butunlik kasb etsagina, chinakam adabiyot yuzaga keladi, degan xulosani ilgari surgan kitob nomini belgilang? A) “Badiiy tafakkur tadriji” B) “Yoniq so‘z” C) “Adabiyot o‘ladimi?” D) “Istiqlol va adabiyot” 13. Hayotni badiiy idrok etish borasidagi shakllangan qadriyatlarimizni ochiq-oydin taftish qilishdan, yozuvchilarimiz dunyoqarashlarini o‘rganishdan boshlash kerak, deb kim qaysi kitobida yozadi? A) “Konsepsiyani yangilash uchun..” X.Do‘stmuhammad B) “Badiiy tafakkur tadriji” U.Hamdam C) “Adabiyot o‘ladimi?” Sh.Xolmirzayev D) “Istiqlol va adabiyot” A.Aliyev 14. “Milliy uyg‘onish: jasorat, ma’rifat, fidoyilik” nomli keng ko‘lamli, har jihatdan teran, ilmiy asosga ega tadqiqot kimga tegishli? A) B.Qosimov B) O. Sharafiddinov C) B.Karimov D) B. Nazarov 15. “Abdulla Qodiriy” nomli monografiyaning mazmun mohiyati ochib berilgan qatorni ko‘rsating? A) Adib ijodini o‘zbek va xorij adabiyotshunosligida yoritilishini ochib bergan B) Adib romanlarini har tomonlama munosib jihatlarini ko‘rsatib bergan. C) “Mehrobdan chayon” romani haqida gap boradi D) Adib asarlari dunyo adabiyoti bilan qiyosiy o‘rganiladi 16. Qaysi adabiy tanqidchining Abdulla Qodiriy haqidagi qarashlarida sistemali yondashuvning yorqin namunasini ko‘rish mumkin? A) U.Normatov “Abdulla Qodiriy bog‘i” B) B.Karim. “Abdulla Qodiriy va germenevtik tafakkur” C) B.Karim. “Abdulla Qodiriy fenemoni” D) U.Jo‘raqulov “Nega yig‘laysan Ra’no” 17. Mustaqillik davri adabiy tanqidchiligining asosiy xususiyatlari nimalarda ko‘rinadi? A) Tasdiq bilan inkor, muvozanat bilan muvozanatsizlik, butun bilan tartibsizlik (xaos) B) Qatog‘on qurbonlarini ulug‘lash. C) Nashr etilmagan asarlarni nashr ettirishga kumaklashish D) Muammoni joyida hal qilishni astoyidil o‘rganish 18. Istiqlol yillarida Oybek she’riyatini yangicha nuqtayi nazardan o‘rgangan olimlar qatorini toping. A) I.Haqqulov, U.Hamdam, A.Sabridinov B) O.Sharafiddinov, I.G‘afurov, O.Abdullayev C) U.Normatov, B.Karimov, H.Karimov D) I.Haqqulov, N.Karimov, A.Sabridinov 19. “Millatni uyg‘otgan adib” nomli maqola kimning qalamiga mansub?. A) O.Sharafiddinov B) O.Abdullayev C) U.Normatov D) I.Haqqulov 20. G‘.G‘ulom ijodini har tomonlama to‘g‘ri baho bergan maqolalar muallifini toping? A) U.Normatov, B.Nazarov, T. Matyoqubova B) O.Sharafiddinov, I.G‘afurov, O.Abdullayev C) S.Sarimsoqov, B.Nazarov, U.Normatov D) I.Haqqulov, N.Karimov, A.Sabridinov 21. Adabiy tanqidchi R. Qo‘chqorning Abdulla Qahhor haqidagi bir qator yangicha qarashlarni o‘z ichiga olgan maqolalarini ko‘rsating. A) “Men bilan munoza qilsangiz?”, “Qo‘sh roman va ayricha qarashlar” B) “Men bilan munoza qilsangiz?”, “Abdulla Qahhor fenemoni” C) “Abdulla Qahhor mahorati”, “Qo‘sh roman va ayricha qarashlar” D) “Beg‘araz kulgu ustasi”, “Qo‘sh roman va ayricha qarashlar” 22. Sho‘ro davrida Modernizm adabiyotiga yondashuvning salbiy oqibatlarii to‘g‘ri aks ettirgan tarjimon va munaqqid kim edi? A) “Uliss”ni tarjima qilgan S.S.Xurujiy B) I.Belenskiy “Poetika”ni tarjima qilgan C) A.Xrabchenko “Qizil va Qora”ni tarjima qilgan D) E.Meletenskiy “Mif va afsona”larni tarjima qilgan 23. T.Jo‘rayevning “Ong oqimi va tsviriylik” maqolasida qaysi asarlar tahlilga tortilgan? A) “Lolazor”, “Azal va abad”, “Adoqsiz ko‘chalar” B) “Lolazor”, “Azal va abad”, “Galatepalik avliyo” C) “Lolazor”, “Maymun yetaklagan odam”, “Adoqsiz ko‘chalar” D) “Bozor”, “Azal va abad”, “Adoqsiz ko‘chalar” 24. “… modern asarlarga havas XX asrning avvalida paydo bo‘lganini hamda Oybek modernchi shoir Emil Verxari she’rlaridan ta’sirlanganligini yozadi” mazkur fikrlar kimning qalamiga mansub? A) B.Ro‘zimuhammad B) N.Eshonqul C) U.Hamdam D) Q.Yo‘ldoshev 25. “Yoshlar nasri o‘z yo‘lidan boradi” davra suhbati qachon qaysi jurnalda nashr etilgan? A) O‘zAS, 2000. 4.08 B) O‘zAS, 2011. 7.10 C) O‘zAS, 2005. 15.01 D) O‘zAS, 2015. 3.11 26. U.Hamdamning badiiy metodlar mohiyatini ochishga harakat qilgan maqolasini toping? A) “Turfa ranglar uyg‘unligi” B) “Metodlar mohiyati va an’anaviylik” C) “Yangi zamon she’riyati” D) “Maqsadli qadam” 27. Bugungi o‘zbek nasrida, umuman olganda esa, o‘zbek yozuvchilarining modernistic yo‘nalishdagi asarlarida Garb modernizimiga oid tushkinlik, umidsizlik kayfiyati yo‘q, deb hisoblaydi. Muallifini ko‘rsating A) U.Jo‘raqulov B) B.Karimov C) Q.Yo‘ldoshev D) U. Hamdam 28. 90-yillar boshidagi o‘zbek nasrida yetakchilik qilgan tendensiyalar haqida so‘z yuritilib, an’anaviy realistic asarlar bilan bir qatorda, inson ruhiyatini yangicha uslublar vositasida badiiy tadqiq etishga, insonni ijtimoiy tip sifatida emas, balki o‘ziga xos sirli-sinoatli mavjudod sifatida tadqiq etishga e’tiborning kuchayganligi ta’kidlanadi, fikrlar qaysi adabiy tanqidchining qaysi maqolasidan olingan? A) U.Normatov “Umidbaxsh tamoyillar” B) N.Eshonqul “Mendan “Men”gacha” C) Sh.Xolmirzayev. “Adabiyot o‘ladimi” D) O.Sharafiddinov “Tirik satrlar” 29. Absurd ruhidagi asarlar haqidagi hukmni toping? A) Yashashda ma’no yo‘q, “hayot bema’ni” degan xulosa esa absurddir. Absurd xulosaga kelgan odamning boshi berk ko‘chaga kirib qolgan odamdan farqi yo‘q, u chorasiz. Boshdan oyoq shunday konsepsiya singdirilgan asarlar absurd asarlardir. B) Absurd universal hodisa emas. U alohida olingan shaxs qismati, fojiasi yoki uning badiiy asardagi an’anasiga ega bo‘lmagan poetic kashfiyotdir. C) B.Sarimsoqov absurd so‘zining ma’nosini ma’nisizlikdan kelib chiqqan deb hisoblaydi. Absurd tushunchasi Qahhor asarlariga butunlay yot ekanligii tasvirlaydi. D) Absurd ekzistensializmning bir turidir 30. Bugungi adabiy jarayondagi moderniz va absurd tushunchalariga yondashib uni o‘zbekona ma’naviyot nuqtayi nazaridan yoritishga harakat qilgan yozuvchi-munaqqidni toping. A) P.Qodirov “Ma’naviyat, modernism va absurd” B) E.Ochilov “Siz she’ aytasizmu, odam qo‘rqitasiz” C) B.Sarimsoqov “Absurd ma’nisizlikdir” D) O.Sharafiddinov “Modernizm jun hodisa emas” 31. “Shuni ta’kidlab aytish kerakki, absurdni modernizmga qarshi qo‘yib bo‘lmaydi. Modernizm og‘och bo‘lsa, absurd – uning mevasi. Mevani daraxtga qarshi qo‘yish kerak emas”. Muallifini aniqlang A) Q.Yo‘ldoshev B) E.Ochilov C) B.Sarimsoqov D) U.Hamdam 32. “Z.Fredning o‘zigacha bo‘lgan psixologiyaga doir ilmiy qarashlarni rivojlantirgani, ong osti psixologiyasini kashf etganini ta’kidlab, psixologizmning mohiyati, unga doir maxsus istilohlar mazmuni haqida batafsil to‘xtaladi”. Kimning qaysi asari haqida gap ketmoqda? A) U.Jo‘raqulov. “Psiaanaliz va badiiy ijod” B) Q.Yo‘ldoshev “Z.Fred va ruhiy tahlil” C) B.Sarimsoqov “Absurd ma’nisizlikdir” D) O.Sharafiddinov “Modernizm jun hodisa emas” 33. “Mustaqillik yillarida badiiy asarni yangicha tamoyillar asosida baholash talqin va tahlil etish tamoyili ko‘chaydi”. Bular qaysi asarlarda namayon bo‘ldi? A) H.Boltaboyev “Nasr va uslub”, Y.Solijonov “Nutq va uslub”, Sh.Subhon “She’riyat iqlimi” B) E.Ochilov “Siz she’ aytasizmu, odam qo‘rqitasiz”, B.Sarimsoqov “Absurd ma’nisizlikdir”, H.Boltaboyev “Nasr va uslub”, C) B.Sarimsoqov “Absurd ma’nisizlikdir”, H.Boltaboyev “Nasr va uslub”, Y.Solijonov “Nutq va uslub”, D) O.Sharafiddinov “Modernizm jun hodisa emas”, Y.Solijonov “Nutq va uslub”, Sh.Subhon “She’riyat iqlimi” 34. “Ilmi g‘aribani qumsab” asari muallifini ko‘rsating? A) A.Rasulov B) B.Nazarov C) B.Sarimsoqov D) O.Sharafiddinov 35. Dastlab “Tafakkur” jurnali tashkilotchilaridan biri sifatida faoliyat ko‘rsatdi. So‘ngra “Jahon adabiyoti” jurnali muharriri etib tayinlandi. A) O.Sharafiddinov B) E.A’zamov C) B.Qosimov D) O‘.Hoshimov 36. “…deb nomlangan ilmiy kashfiyotlarga boy, o‘zbek she’riyatining kechagi kuni va bugunidagi yutuq va kamchiliklar umumlashtirilgan salmoqli kitobida o‘z ifodasini topdi”. Nuqtalar o‘rnini to‘ldiring. A) “Zamon. Qalb. Poeziya” B) “Tafakkur she’riyati” C) “Ellik yillik she’riyat” D) “Modernizm jun hodisa emas” 37. “Uning fikricha, adabiyotni butun vujudi bilan sevgan, unga sidqidildan fidoyi kishigina haqiqiy tanqidchi hisoblanadi”. Fikr muallifini ko‘rsating. A) O.Sharafiddinov B) U.Normatov C) I.G‘afurov D) B.Nazarov 38. S.Ayninyning nazmdagi kamchiliklarini birinchi bo‘lib dadil matbuotda ko‘tarib chiqqan adabiy tanqidchini ko‘rsating. A) O.Sharafiddinov B) I.Sulton C) H.Yoqubov D) B.Nazarov 39. “Kecha va kunduz” romani oqlangandan so‘n birinchi marta kimning tashabbusi va so‘zboshisida matbuot yuzini ko‘rdi? A) O.Sharafiddinov B) H.Yoqubov C) N.Xudoyberganov D) B.Nazarov 40. O.Sharafiddinovning 1988-yilda katta shov-shuvga sabab bo‘lgan kitobi nashr etildi. Ushbu kitobni ko‘rsating. A) Abdulla Qahhor B) Hamid Olimjon C) Cho’lponni anglash D) Usmon Nosir haqida 41. O.Sharafiddinov haqidagi zamondoshlarining dil so‘zlaridan iborat to‘plam (1999) qanday nomlanadi? A) “Matonat va muhabbat” B) “Zamon. Qalb. Poeziya” C) “Haqiqatga sadoqat” D) “O.Sharafiddinov zamondoshlari xotirasida” 42. O.Sharafiddinovning tanqidiy-biografik ocherklar to‘plamini ko‘rsating. A) “Yalavbardorlar” B) “Adabiyot – hayot darsligi” C) “Iste’dod jilolari” D) “Sardaftar sahifalari” 43. “XX asr o‘zbek adabiyoti taraqqiyotining o‘ziga xos xususiyatlari va milliy istiqlol mafkurasi” dissertatsiyasi muallifi kim? A) N.Karimov B) U.Normatov C) B.Sarimsoqov D) O.Sharafiddinov 44. “H.Olimjonning poetic mahorati” asar muallifini ko‘rsating A) N.Karimov B) U.Hamdam C) B.Karimov D) H.Yoqubov 45. N.Karimov ijodiga xos bo‘lmagan qatorni aniqlang. A) N.Karimov A.Qahhor, S. Ahmad kabi zamonamizning zabardast vakillari haqida tadqiqotlar yaratgan. B) Mutaxissis sifatidagi butun faoliyatining izchil va system davri bevosita Oybek hayoti bilan bog‘liq. C) N.Karimov Behbudiy va Hamzadan tortib, H.Xudoyberdiyeva va Usmon Azimgacha bo‘lgan ko‘plab shoir va adaiblar haqida tadqiqotlar yaratdi D) “Cho‘lpon” nomli ma’rifiy roman yaratdi. 46. N.Karimovning “Usmon Nosir. Hayotiy lavhalar. Hujjatlar”, “Usmon Nosirning so‘nggi kunlari” asarlari janrini ko‘rsating. A) esse B) maqola C) suhbat D) portret 47. N.Karimovning “Maqsud Shayxzoda” asarining janrini ko‘rsating A) esse B) roman C) suhbat D) bahs 48. “XX asr o‘zbek adabiyoti tarixi” nomli so‘nggi yillarning eng mukammal darsligi mualliflari 5 kishidan iborat. Javobda shulardan birining ismi –sharifi berilgan. A) N.Karimov B) B.Qosimov C) Q.Yo’ldoshev D) S.Sodiq 49. B.Nazarovning “Nozikta’b adabiyotshunos”(O‘TA.2002.№6) maqolasi kim haqida? A) N.Karimov B) O.Sharafiddinov C) H.Yoqubov D) U.Normatov 50. O‘zbek nasrining mohir tadqiqotchisi kim? A) U.Normatov B) O.Sharafiddinov C) H.Yoqubov D) N.Karimov 51. U.Normatov haqidagi xato fikrni toping. A) Jadid adabiyotining yetuk tadqiqotchisi, A.Oripov va E.Vohidov haqida yozilgan maqolalari bilan nom qozongan mashhur adabiyotshunos, tanqidchi. B) O‘zbek tanqidchiligining janriy rang-barangligini boyitish yo‘lida astoyidil izlanishlar olib brogan peshqadam ijodkordir. C) Mustaqillik yillarida bir qator maktab va oliygohlar uchun darsliklar yozgan yetuk pedagog olimdir. D) Davr ruhiga labbay deb javob beruvchi, zamonaviy adabiyot bilimdoni, o‘zbek nasrining taraqqiyotida qator tadqiqotlar yaratgan munaqqiddir. 52. U.Normatovning “Talant tarbiyasi” suhbati qaysi ijodkor bilan olib borilgan? A) E.Vohidov B) O.Sharafiddinov C) A.Oripov D) O.Yoqubov 53. “U.Normatovning adabiy tanqidchi sifatida muhim faoliyati uning adabiy jarayonga faol aralashishidir, undagi yangiliklardan samimiy quvonishi va adabiyotimiz taraqqiyoti uchun astoydil qayg‘urishidir”. Fikr muallifini toping. A) G‘afurov I. “Muhabbatli odamning hayratlari” B) G‘afurov I. “O‘ttiz yil izhori” C) G‘afurov I. “Nasrimiz ufqlari” D) G‘afurov I. “Mohir munaqqid” 54. U.Normatovning “Go‘zallik bilan uchrashuv” kitobi haqidagi to‘g‘ri fikrni toping. A) Nasr, she’riyat, dramaturgiyadagi eng muhim tamoyillarni o‘z vaqtida ilg‘ay ola bilib, o‘rtamiyona asarlarni tanqid qiladi. B) Bir qator tadqiqotlarida o‘zbek folkloriga oid qimmatbaho ma’lumotlari bilan adabiy jarayonga hissa qo‘shib kelayotir. C) Badiiy tahlil asoslariga oid qator tadqiqotlar haqida keng ma’lumotlar berilgan D) O‘z davrini yetuk tadqiqotchisi O.Sharafiddinov portretiga chizgilardan tashkil topgan. 55. U.Normatov asarlari noto‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping. A) “Badiiylik – bezavol yangilik”, “Abdulla Qahhor mahorati” B) “Ijod sehri”, “Ufqning chin oshig‘I” C) “Qadiriy mo‘jizasi”, “G‘o‘zallik bilan uchrashuv” D) “Ijodkorning daxlsiz dunyosi”, “Nafosat guringlari” 56. U.Normatov haqida zamondoshlari yozgan xotira kitoblari berilmagan qatorni toping. A) “U.Normatov zamondoshlari xotirasida”, “Buyuk munaqqid” B) “Qalb va qiyofa”, “Teranlik” C) “Umarali Normatov”, “Zamon bilan hamnafas” D) “Qalb va qiyofa”, Umarali Normatov zamondoshlari xotirasida 57. O‘zbekiston Respublikasi davlat maslahatchisi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining birinchi o‘rinbosari, O‘zR FAning vitse prezidenti lavozilarida qaysi adabiyotshunos, tanqidchi ishlagan. A) B.Nazarov B) N.Karimov C) O.Sharafiddinov D) N.Komilov 58. B.Nazarov faoliyatiga doir xato fikrlar qatorini toping. A) Navoiyning 20 jildlik to‘plamini tayyorlashga bosh-qosh bo‘ldi B) 20 jildlik Oybekning “Mukammal asarlar to‘plami”ni tayyorlashda faol ishtirok etdi C) Ikki jildlik “O‘zbek adabiy tanqidi tarixi” kitobini tayyorlashda ishtirok etdi D) “Adabiy turlar va janrlar” ikki tomlikning hammualliflari qatoridan o‘rin egallagan 59. Qardosh xalqlar adabiyotidan bir qator tadqiqotlarni amalga oshirgan munaqqidni ko‘rsating. A) B.Nazarov B) U.Normatov C) O.Sharafiddinov D) N.Komilov 60. B.Nazarovning tanqidchi uslubi haqida mushohadalari o‘rin olgan asarini ko‘rsating. A) “O‘zbek adabiy tanqidchiligi.G‘oyaviylik. Metod.Qahramon” B) “O‘zbek adabiy tanqidi tarixi” C) “Mustaqillik davri nasri: tahlil va talqinlar” D) “XX asr o‘zbek adabiyotida E.Vohidov asarlari o‘rni va ahamiyati” 61. “Kitobda muallif G‘.G‘ulom ijodini, shoir ruhiyatini, shaxsiyatini mutlaqo bo‘yalmagan, yaltiratilmagan shaklda ochib berishga intilgan.Mavzuni to‘liq va va yaxlit qamrab olmoq uchun tanqidchi shoirning hayot hamda ijod yo‘lini, she’riyati va dostonchiligi, nasri, adabiyotshunosligi-yu muarrixligini o‘zaro bog‘liqlikda yoritishga harakat qilgan”. B.Nazarov haqidagi fikr muallifini ko‘rsating A) S.Sodiq B) O.Sharafiddinov C) N.Xudoyberganov D) G‘afurov I 62. M.Yusufning “Vatanim” she’ri haqidagi “Bu she’rning ko‘tarinki, teran ma’no va g‘oyasidan tashqari, obrazlaridagi topqirlik kashfiyot darajasidadir desak, mubolag‘a bo‘lmas…” fikr muallifini ko‘rsating. A) B.Nazarov B) U.Normatov C) O.Sharafiddinov D) N.Komilov 63. “Tanqid, tahlil, baholash” monografiyasi muallifi kim? A) A.Rasulov B) B.Nazarov C) Q.Qahramonov D) N.Komilov 64. A.Rasulovning qaysi to‘plamida XX asrning 70-yillarida faoliyat yuritgan munaqqidlar hamda tanqidchilik nazariyasi haqidagi atroflicha qarashlar e’tiborni tortadi? A) “Tanqidchilik ufqlari” B) “Tanqid, tahlil, baholash” C) “Ilmi g’aribani qo‘msab” D) “Iste’dod va e’tiqod” 65. “Ko‘pchilik adabiy portretlarda boshda tarjimayi hol ba’zan juda qisqa beriladi, ba’zisida esa xotiralardan keyin tarjimai hol beriladi, so‘ng ijod tahliliga o‘tiladi, tarjimai holga umuman qaytilmaydi. Bu usul asarning yorqin, to‘laqonli chiqishiga to‘sqinlik qiladi. Tanqidchi portreti yaratilayotgan san’atkor hayoti haqidagi tafsilotlarni e’tibordan qochirmaydi” Jahon adabiyotshunosligidagi ushbu tajribalar qaysi adabiy portretda tajassum topgan? A) “Ardoqli adib” B) “Zukko adabiyotshunos” C) “Odil Yoqubov” D) “Ibrohim G‘afurov” 66. “Saralar sanog‘idagi roman” kim qaysi roman haqida yozgan? A) A.Rasulov “Sarob” B) O.Sharafiddinov “Sarob” C) D.Quronov “Kecha va kunduz” D) O.Sharafiddinov “Kecha va kunduz” 67. “O‘zbek adabiyotida ruboiy”, “Uvaysiy she’riyati”, “Badiiy so‘z shukuhi”, “Abadiyat farzandlari” kitoblari muallifi kim? A) Ibrohim Haqqulov B) Ibrohim G‘afurov C) Umarali Normatov D) Sultonmurod Olim 68. “Avvalo shuni aytmog‘im kerakki, men birinchi qadamlaringizdanoq ijodingizni juda katta qiziqish bilan kuzatib kelaman. Meni maqolalaringiz va kitobingizdagi teranlik, mulohazalar hamda xulosalarning chuqur bilimga asoslanganligi har bir sahifadan barq urib turadigan samimiyat o‘ziga jalb qilardi… Siz xalqimiz o‘rtasida mumtoz adabiyotimizning yetuk va barkamol tadqiqotchisi va targ‘ibotchisi sifatida tanildingiz”. Fikr muallifini va kimga tegishli ekanligini toping. A) O.Sharafiddinov I.Haqqulga B) B.Nazarov N.Komilovga C) V.Abdullayev B.Valixo‘jayevga D) U.Normatov S.Olimga 69. “G‘azal gulshani” nomli adabiy suhbatlarga asos solgan adabiyotshunos olim? A) Ibrohim Haqqulov B) F.Suloymonova C) Natan Mallayev D) Sultonmurod Olim 70. “Abdulla Qahhor jasorati” essesi muallifini ko‘rsating. A) Ibrohim Haqqulov B) R.Qo‘chqor C) O.Sharafiddinov D) A.A’zam 71.U Abdulla Qahhor haqida so‘zlar ekan buyuk yozuvchini adabiy tanqid borasida gaplariga ham e’tibor qaratadi. Jumladan, “Dardsiz, ehtirossiz yozilgan asarlarlarni maqtaydigan tanqidchilar” borasidagi fikrlariga to‘xtalib o‘tadi. Fikr muallifini ko‘rsating A) Ibrohim Haqqulov B) M.Qo‘chqorova C) O.Sharafiddinov D) B.Karimov 72. Badiiy asarning muhim xusussiyatlaridan biri noto‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping. A) Badiiy asar ijtimoiy hayot haqidagi tasavvurlarni yangilaydi, qanday yashashni o‘rgatadi B) U Inson qalbini mayinlashtiradi, tuyg‘ularni o‘tkirlashtiradi. C) Ma’naviy-ruhiy barkamollikni tarbiyalaydi D) Axloq-odob tushunchalarini inson ongiga joylaydi, tubanlashishga yo‘l qo‘ymaydi. 73.”Katarsiz” atamasining ma’nosini ko‘rsating. A) Ruhiy poklanuv ta’limoti B) Ma’naviy ta’sirga berilish, shaxsdagi ruhiy-estetik o‘zgarishlarni uqish ilmidir. C) Tafakkur tarzidagi olamjahon o‘zgarishlar tajassumi D) Jismonan sog‘lomlik – ruhiy poklanishga qaratilgan ustqurma/ 74. Aristotelning “Tabiat uyg‘unligi” asarini 40, “Ritorika”sini 200 marta o‘qigan olim kim? A) Abu Nasr Farobiy B) Ibn Sino C) Abu Rayxon Beruniy D) Al Xorazmiy 75. Adabiyotshunoslikda “ahli dark” tushunchasini ifodalamaydigan qatorni toping A) Kitob mutoolasiga qadar o‘quvchida kechadigan jarayon B) San’atsevarlarni, badiiy asardan huzur-halavat oladiganlarni nazarda tutadi C) Ahli dark deyilganda san’atni teran o‘zlashtirganlarga nisbatan aytiladi D) Badiiyat sir-asrorlarini chuqur anglovchi mutaxassislar tushuniladi 76. Mumtoz adabiyotshunoslikda badiiy matn haqidagi asar yaratishni …“ deyilgan. A) Ilmi g‘ariba B) Ilmi badi’ C) Ilmi qofiya D) Ilmi dark 77. XX asr o‘zbek adabiyotshunosligida ilmi g‘ariba darajasidagi asarlar kam yaratildi. Uning ikki sababini ko‘rsating. A) Badiiy asarlarda ham, adabiyotshunoslikda ham yolg‘on ko‘payib ketdi. Badiiy asarlar-u adabiy-tanqidiy ishlarda ko‘pso‘zlilik, ezmalik kuchayib ketdi B) Badiiy saviyasiz asarlarga e’tibor kuchayib, go‘oyaviy pishiq asarlarga e’tibor pasayib ketdi. C) San’atkor aytmoqchi bo‘lgan fikrini yashira olmay, xulosaga kelishi, asarda yechimning sun’iyligi masalasi D) Badiiy asardagi his-tuyg‘ularni jilovlay olmaydi. Natijada badiiy asar saviyasi tushib ketadi. 78. “Ontologiya” atamasi ma’nosini izohlay olmaydigan qatorni ko‘rsating. A) Ontologiya badiy asarni tushunish haqidagi ta’limot B) Ontologiya o‘ziga xos qonun-qoidalar asosida badiiy boyliklarning yashovchanlik sababini yoritib beradi C) Ontologiyaqadriyat, badiiy boylikning “hayoti”, “tirikligi”, “uzoq umr ko‘rishi” manbalarini yoritadi. D) Ontologik yondashuv yozuvchining iste’dodi, bilimi, madaniyati kitobxon ruhiyatiga rahnomalik qila bilishi darajasini ko‘rsatadi. 79. “Tahlil” atamasini izohi noto‘g‘i berilgan qatorni toping. A) Badiiy asarni g‘oyaviy o‘rnini belgilovchi jarayon B) Tahlil – adabiy tanqidiy faoliyatning asosi C) Talqinning namayon bo‘lishi, qadriyat bahosining zuhurlanishi D) Tahlil matn mohiyatiga kirib boorish, ma’no qatlamlarini qunt, ziyraklik bilan o‘rganish 80. “G‘addor yoxud tuhmatnomalarni kim bitgan” maqolasining muallifi kim? A) Abdulla Ulug‘ov B) R.Qo‘chqor C) O.Sharafiddinov D) A.A’zam 81. “Mikroanaliz” atamasining izohi noto‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni aniqlang. A) Mikroanaliz matn mohiyatiga kirib borish, ma’no qatlamlarini qunt, ziyraklik bilan o‘rganish. B) Mikroanaliz – qunt bian o‘qish, mag‘zini chaqish orqali tahlil qilish. C) Adabiy matnni sinchiklab o‘rganish, undagi uzuq-yuluqlikni bartaraf etish. D) Bir uslubning begona uslub bilan almashib qolishini, matnga singishib ketmagan jihatlarni ko‘rsatish. 82. Hamzaning “Boy ila xizmatchi” asari haqidagi noto‘g‘ri hukmni toping. A) “Boy ila xizmatchi” dramatic asar. Uni Hamza 1918 yilda yozgan.bizgacha to‘liq yetib kelgan B) Hamzaning to‘la asarlar to‘plamida (1988)faqat 3 sahifasi mavjud C) “Boy ila xizmatchi” 1939 –yilda Komil Yashin tomonidan qayta yozilgan D) Komil Yashinning e’tirofiga ko‘ra u asarning sahnabop variantini yaratgan 83. Ibrohim Haqqulovning “Bir bayt tahlili” maqolasi Navoiyning qaysi asariga bag‘ishlangan? A) “Qaro ko‘zum” B) “Shohning munhglig‘ mushavashlar bila..,” C) “Kecha kelgumdir…” D) “Topmadim” 84. Badiiy asar uslubi xususidagi noto‘g‘ri fikrni toping. A) Yozuvchi dunyoqarashiga bog‘liq jihat bo‘lib, ko‘pchilik uchun bir xil bo‘lgan qoidalar tizimidir. B) Uslub - bu ijodkor siyratining aks etishi C) Siyrat – o‘zlik, individuallik, hech kimnikiga o‘xshamagan asos. D) Iste’dod individuallikning tiniq ko‘rinishi, shaxs betakrorligining yorqin namunasi. 85. M.Qo‘shjonovning o‘ziga xos uslubini ko‘rsating. A) Munaqqid xarakter muammosini asos qilib olgan holda yarim asrlik o‘zbek nasrini o‘ziga xos uslubda tahlil qildi. B) Munaqqid qalb va poeziya masalasini keng o‘rgandi. C) O‘zbek hikoyachiligini yangicha tamoyillar bilan o‘rgandi. D) Modern adabiyot bilan an’anaviy adabiyot orasidagi bog‘liqlikni o‘rgandi. 86. S.Sodiqning “Ijodning o‘ttiz lahzasi” kitobi nima uchun shunday nomlangan? A) Unda munaqqidning so‘nggi yillarda yozgan o‘ttiz maqolasi joy olgan. B) O‘ttiz yillik ilmiy faoliyat davomida yozilgan eng sara maqolalar joy olgan. C) Cho‘lponning “Kecha va kunduz” asari o‘ttiz yildan so‘ng oqlangan, to‘plamdagi shu maqolaga ishora qilingan. D) To‘plamda bu haqda ma’lumotlar berilmagan 87. S.Sodiqning so‘nggi yillardagi samarali mehnatlari mevasi sifatida nashr etilgan darsligini ko‘rsating. A) “Yangi o‘zbek adabiyoti tarixi” B) “Zamonaviy o‘zbek adabiyoti tarixi” C) “O‘zbek adabiyoti tarixi” D) “Mumtoz adabiyot tarixi” 88. Adabiyotshunos olimlarni tanqid qilishga moyillik S. Sodiqda uchrab turadi. Quyida shu maqolalar qayd etilgan qatorni aniqlang? A) “Jazava”, “Taajjub” B) “Hayrona bo‘ldim naylayin”, “Qissami risola” C) “Taajjub”, “Mohiyatdan chekinish” D) “Jazava”, “Qissami risola” 89. H.I.Umurovning munaqqidlik faoliyatidagi noto‘g‘ri hukmni toping. A) Adabiyotshunoslikda yozuvchi mahorati masalasini monografik o‘rgangan B) O‘zbek adabiyotida psixologik muammoni o‘rgangan. C) O‘zbek romanlarida ruhiy tahlil muammosini o‘rgangan D) Hamid Olimjon ijodini biografik metod asosida o‘rgangan 90. N.Rahimjonovning ilmiy ijodiy faoliyatining asosiy yo‘nalishlari noto‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping. A) XX asr o‘zbek romanchiligida monografik tadqiqotlar olib borgam yetuk mutaxassisdir B) XX-XXI asr o‘zbek she’riyatining jonkuyar tadqiqotchisi C) Adabiy jarayon psixologiyasini o‘rgangan olim D) Badiiy ijod estetikasi, So‘z san’atkorlarining ijodiy labaratoriyasini o‘rgangan olim. 91. “Mustaqillik davri she’riyati” kitobi muallifi kim? A) N.Rahimjonov B) R.Qo‘chqor C) U. Hamdam D) H.Karimov 92. “Ozod iztirob quvonchlari”, “Ijod – ko‘ngil munavvarligi” kabi ilmiy kitoblar yozgan yozuvchi-tanqidchini toping. A) X.Do‘stmuhammad B) N.Eshonqul C) Sh.Xolmirzayev D) A.Muxtor 93. Quyida berilgan ma’lumotlardan Sh.Rizayevga tegishli bo‘lmagan jihatlarni ko‘rsating. A) Sh.Rizayev badiiy ijod estetikasi, So‘z san’atkorlarining ijodiy labaratoriyasini o‘rgangan olim. B) Sh.Rizayev o‘zbek adabiy tanqidi hamda kino tanqidchiligi sohalarida tadqiqotlar yaratib kelmoqda C) Sh.Rizayev deyarli o‘ttiz yildan buyon jaded dramaturgiyasi muammolarini o‘rganib keladi D) Sh.Rizayev ijodiy portret va esse janrlarida samarali mehnat qilib kelmoqda 94. Keyingi chorak asr mobaynida o‘zbek tanqidchiligida faol mehnat qilayotgan, maqolalari va o‘tkir fikrlar tufayli katta qiziqish bilan o‘qilayotgan va baholarga sabab bo‘layotgan, badiiy asarlarga munosabatda qator yangi qarashlar, yangi mezonlarni ilgari surayotgan munaqqidlardan biridir. To‘g‘ri javobni toping A) D.Quronov B) H.Umurov C) Sh.Hasanov D) D.To‘rayev 95. D.Quronovning Adabiyotshunoslikka taalluqli asarlari noto‘g‘ri berilgan javobni belgilang. A) “Adabiyotshunoslik asoslari” B) “Adabiyot nazariyasi asoslari” C) “Adabiyotshunoslikka kirish” D) “G‘arb adabiy-tanqidiy tafakkuri ocherklari” 96. Yozuvchi-tanqidchi U.Hamdam haqidagi ma’lumotlarni noto‘g‘risini ko‘rsating. A) Badiiy ijod estetikasi, So‘z san’atkorlarining ijodiy labaratoriyasini o‘rgangan olim. B) U.Oybek she’riyatiga bag‘ishlangan nomzodlik dissertatsiyasini muvaffaqiyatli himoya qildi. C) XX asr milliy she’riyatimiz muammolari xususida soktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. D) “Yangilik ehtiyoji”, “Yangi o‘zbek adabiyoti” ilmiy to‘plamlari mavjud. 97. O‘zbek she’riyatida keyingi yillarda bir qator tadqiqotlar olib brogan, modern she’riyat xususidagi fikrlari bilan tilga tushgan munaqqidni toping A) U.Hamdam B) N.Eshonqul C) B.Karimov D) X.Do‘stmuhammad 98. O‘zining diktorlik ishida tushunish, tushuntirish, talqin, tahlil tanqid masalalarida respublikadagi adabiyot ilmida birinchilar qatorida jahon adabiyotshunosligidagi ilg‘or tadqiqot metodi, jumladan, germenevtika – talqin nazariyasidan unumli foydalandi. Muallifini eslang. A) B.Karimov B) X.Do‘stmuhammad C) U.Hamdam D) D.Quronov 99. “XX asr o‘zbek she’riyati antologiyasi”, “XX asr o‘zbek hikoyasi antologiyasi”, “XX asr adabiyotshunosligi antologiyasi” kabi kitoblarga bosh-qosh bo‘lgan, tuzuvchi olimni toping A) B.Karimov B) X.Do‘stmuhammad C) U.Hamdam D) D.Quronov 100. “Yevropa adabiyoti absurdni dunyo tartibotining ma’nisizligidan, islomiy qarashlarga tayangan adiblar esa, odamdagi ortiqcha chiranishlarning ma’nisizligidan qidiradi”, “Absurd – kechagi kundan ko‘ngli qolgan, bugundan yuz o‘girgan, ertadan umid qilmaydigan Botish odamining ko‘ngil izhori”. Kabi fikrlar muallifini belgilang. A) Q.Yo‘ldoshev B) X.Do‘stmuhammad C) U.Hamdam D) D.Quronov Filologiya va tillarni o’qitish: o’zbek tili yo’nalishi, istiqlol davri adabiyoti va adabiyot nazariyasi kafedrasi “O’zbek adabiy tanqidi tarixi” fanidan 7-semestr uchun nazorat savollari
Download 372.25 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling