(x+4)2=81
x+8
(x+4)=9 x1=5 x+8=5+8=13
(x+4)=-9 x2=-13 to`g`ri kelmaydi.
Kvadrat tenglamalarni yechish uchun eng umumiy usul to’la kvadratni ajratish usulidir. Shu usulni tushuntirish uchun avval bir nechta misollar ko‘ramiz.
1-masala. Kvadrat tenglamani yeching: x2 - 6x + 5 = 0.
A Bu tenglama shaklini quyidagicha o‘zgartiramiz:
x2 - 2x 3 = -5;
x2 - 2x ∙ 3 + 32 = -5 + 32;
(x - 3)2 = 4. Bundan x - 3 = 2 yoki x - 3 = -2. Demak,
x1 = 5; x2 = 1. Shu shakl almashtirishda uning chap qismida (x - 3)2 hosil bo‘ldi, o‘ng qismida esa noma’lum qatnashmadi.
2-masala. Tenglamani yeching:
x2 + 4x - 12 = 0.
Tenglamani x2 + 4x = 12 ko‘rinishda yozib olamiz va uning ikkala qismiga 4 ni qo‘shsak, chap qismi to‘la kvadratga aylanadi: x2 + 4x + 4 = (x + 2)2. Shuning uchun x2 + 4x + 4 = 12 + 4,
(x + 2)2 = 16.
Bundan x1 = -6; x2 = 2 kelib chiqadi.
3-masala. 9x2 - 18x + 8 = 0 tenglamani yeching.
9x2- 18x = -8;
(3x)2- 2 ∙ 3x ∙ 3 = -8;
(3x)2- 2 ∙ 3x ∙ 3 + 32 = -8 + 32;
(3x - 3)2 = 1.
3x - 3 = 1 yoki 3x - 3= -1.
Bundan va kelib chiqadi.
MISOLLAR YECHISH
65-misol 1. x2 - 8x +7 = 0 66-misol 3. 5x2 - 4x -7 = 0
67-misol 1. x2 +6x +m 68-misol 3. x2 - 8x +m
69-misol 1. x2 +9x +8 = 0 70-misol 3. 5x2 +7x +2 = 0
Do'stlaringiz bilan baham: |