Jabborova Sitoraning Naqsh va uning turlari mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Jabborova Sitoraning

Naqsh va uning turlari mavzusida tayyorlagan taqdimoti.

Reja:

1. Naqsh chizish usullari.

2. Naqsh elementlari va uning turlari.

3. Svilizatsiya va uning oʻziga xos tomonlari.

Svilizatsiya-oʻsimlik va hayvonot dunyosi, butalar, novdalar, shoxlar, barglar gullar, meva shakllarini qayta ishlashdir. Naqqoshlik sa'natining ildizi juda qadim oʻtmishimizga borib taqaladi. Insoniyat oʻzi uchun zarur boʻlgan jamiyki buyumlarni badiiy bezab, takomillashtirib boradi. Oddiy roʻzgʻor buyumlardan tortib kiyim-kechak, bino bezaklari hamma-hammasi naqsh elementlari yordamida bezatiladi.

Naqshni chizishda asosan ikki usuldan foydalaniladi. Bular tabiiy va geometrik shakllar hisoblanadi.Oʻsimliklar, hayvonlar va qushlar naqsh sa'natining tasvir obyektidir. Har bir naqsh namunasi oʻziga xos naqsh elementlarining yigʻindisidan iborat. Stilizatsiya oʻsimlik va hayvonot dunyosidan olingan turli shakllar shu kabilarning tabiiy shakllarini qayta ishlash demakdir.

Naqsh elementlari bilan tanishtiruv mashgʻulotlarida oʻqituvchi oʻquvchilarni tabiat qoʻyniga sayohatga olib chiqiladi. Naqsh chizuvchilar ana shu usulni batafsil tushungan holda egallab olishlari mumkin. Chunki koʻpgina naqsh kompozitsiyalari ana shu tarzda qayta ishlangan turli-tuman shakllar, tasvirlar yordamida hosil qilinadi. Badiiy naqshlar chizishda koʻproq barg tasvirlaridan foydalaniladi.

Naqqoshlik mashgʻulotlari jarayonlarida naqsh usullarini chizish va ularni hosil qilish tartiblari va yoʻllari va usullari oʻzlashtirib boriladi. Dastlabki mashgʻulotlarda quyidagi naqsh elementlari chizib oʻrganiladi.

Barglar ( barglar elementlarini chizish)

Gullar (gullar elementlarini chizish)

Novdalar (Novdalar elementlarini chizish)

Boilam va sirtmol

Tanob (tanobelementlarini chizish)

Marqula va kurtak

Madohil elementlarini chizish

Gajak va jingalak elementlarini chizish

Bofta va shukfta elementlarini chizish.

Kompozitsiya soʻzi lotincha soʻz boʻlib joylashtirish, qurish, tuzish degan ma'noni bildiradi. Bunda tanlangan naqsh kompozitsiyasiga koʻra uning elementlari qogʻoz yuzasida bir-biriga bogʻliq holda joylashib, yaxlit kompozitsiyani hosil qiladi. Tanlangan mavzu mazmuniga xos keladigan naqsh kompozitsiyasini tuzish uchun bir qancha qomati eskizlar ishlanadi va ulardan talabga javob beradiganlari tanlab olinib kompozitsiya tuzishda foydalaniladi.