Жахон археологияси docx

Amerikaning 
antik 
davr 
arxeologiyasi
Amerika antic davriga umumiy tavsif, Amerikada antik davr yodgorliklarida olib borilgan
arxeologik tadqiqotlar, Shimoliy amerika hindulari moddiy madaniyati, olib borilgan tadqiqotlar.
Genri Villiard rahbarligidagi Peru va Boliviya ekspeditsiyasi, Naska madaniyati, Naska
geogiliflari tadqiq etilishi, Toribu Mejianing tadqiqotlari, Teotexuan qadimgi dunyoning eng
yirik markazlaridan biri. Monte-Albana madaniyati. Lima hududidagi Garagay majmuasi.
Antik davrning insoniyat tarixidagi o’rni
Antika iborasi lotincha «antigus» so’zidan olingan va u qadimgi degan ma’noni anglatadi.
Bu ibora XV asrda Italiya gumanistlari tomonidan qo’llanilgan, u asosan qadimgi Yunon va Rim
madaniyati va san’atini ta’riflash uchun qo’llanilgan. U quldorlik davlatlarining paydo bo’lishi,
rivojlanishi va inqirozga yuz tutishini ta’riflaydi. Aynan Yunoniston va Rimning qadimgi
madaniyat o’chog’i, deb qabul qilinishida ramziy ma’no bor. Chunki bu hududda qadimdan
buyuk davlatlar hukm surgan bo’lib, ularning har biri qaysidir ma’noda jahon madaniyatiga ulkan
hissa qo’shgan.
Antik davrda bo’lgan o’zgarishlar. Yevropa va Osiyodagi quldorlik
davlatlarining paydo bo’lishi. Yunon koloniyalashtirilishi. Sharq sivilizatsiyasi, shahar
madaniyati, Baqtriya, Qadimgi Xorazm, Farg’ona moddiy madaniyati, Me’morchiligida, mudofaa
inshootlari, diniy va dunyoviy monumental inshootlarning paydo bo’lishi, shahar madaniyati
taraqqiyoti va boshqalar.
O’rta asrlar davrining umumiy tavsifi
Ilk o’rta asrlarning boshlanishi, feodalizm davlatlarining vujudga kelishi, Yevropa ilk o’rta asrlar
arxeologiyasi, Osiyo ilk o’rta asrlar arxeologiyasi, rivojlangan o’rta asrlar, ilk va rivojlangan
o’rta asrlarda yevropa me’morchiligidagi o’zgarishlar O’rta Osiyoda o’rta asrlar davrining
dastlabki bosqichi yirik davlatlar – Kushonlar saltanati va Qang’ davlati konfederatsiyasining
inqirozi va ular ustiga xionitlar, kidaritlar va eftalitlar kabi ko’chmanchi qabilalarning ommaviy
ravishda bostirib kirishi bilan boshlandi. Bu ikki davlatning tanazzuli O’rta Osiyo hududlariga
Eron sosoniylarining istilochilik harakatini faollashtirdi.