Jahon iqtisodiyotida global muommolar taxlili ularni bartaraf etish choralari

Jahon iqtisodiyotida global muommolar taxlili ularni bartaraf etish choralari
Mundarija
Kirish……………………………………………………………………………….3
I.bob. Jahonning global iqtisodiy muommolarning umumiy tushunchasi va uning asosiy ko'rsatkichlarining xususiyatlari…………………………………………..14
1.1 Jahonning global iqtisodiy muommolarning umumiy tushunchasi………..…7
1.2 Jahonning global iqtisodiy muommolarni asosiy ko'rsatkichlarining xususiyatlari……………………………………………………………………….14
II bob. Iqtisodiy xavfsizlik nuqtai nazaridan O’zbekiston iqtisodiyoti va ta'minlash yo'llari…………………………………………………………………………….31
2.1 Iqtisodiy xavfsizlik nuqtai nazaridan O’zbekiston iqtisodiyoti………………22
2.2 O’zbekistonning iqtisodiy xavfsizligini ta'minlash yo'llari…………………..31
Xulosa…………………………………………………………………………...33
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati………………………………………………34

Kirish
XXI asrda jahon taraqqiyotining markaziy yoʻnalishi globallashuvdir.Dunyo taraqqiyotiga taʼsir koʻrsatgan uchta asosiy vektor geopolitika, geoiqtisodiyot va geostrategiyadir. B.Kuzik, Rivojlanish strategiyasi: geoiqtisodiy modelga o'tish vazifalari. "O’zbekiston iqtisodiy jurnali" 3-son, 2000 yil20-asrning ikkinchi yarmigacha geosiyosat birinchi oʻrinda edi. Geosiyosat davlatlarning geografik chegaralarining oʻzgarishiga taʼsir koʻrsatdi, oʻz maqsadlariga erishish uchun davlatlar oʻzlariga zarur boʻlgan hududlarni kuch bilan egallab, harbiy taʼsir usullaridan foydalanganlar. Geosiyosatning asosiy o'yinchilari turli davlatlar, o'xshash maqsadlarni ko'zlagan ittifoqchi davlatlarning harbiy bloklaridir. Ba'zilar hanuzgacha o'z muammolarini harbiy kuchlar yordamida hal qilishga harakat qilmoqdalar (Iroqning Quvaytga bostirib kirishi), ammo geoiqtisodiy (noharbiy bo'lmagan) ochiq qarama-qarshiliklarga yo'l qo'ymasdan, dunyoni qayta qurish imkoniyatini beruvchi geoiqtisodiyot birinchi o'ringa chiqadi.
Bu, birinchi navbatda, transmilliy korporatsiyalarning roli oshishi bilan bog'liq. Bugun dunyo resurslari uchun alohida davlatlar emas, balki ular kurashmoqda.
Xalqarolashuv xalqaro mehnat taqsimotining mohiyatini tubdan o'zgartiradi. Bugungi kunda almashinuv jarayonlari nafaqat davlatlar o'rtasida, balki, birinchi navbatda, transmilliy tuzilmalar, jahon ko'payish markazlari (yoki yadrolari) va yirik texnologik megapolislar o'rtasida sodir bo'lmoqda. Bu markazlarning bo'g'inlari turli milliy xo'jaliklarga tegishli iqtisodiy tuzilmalar va boshqaruv tizimlari hisoblanadi.
Markazlar o'rtasidagi o'zaro munosabatlarning "bo'g'inlari" milliy chegaralarga to'g'ri kelmasligi mumkin bo'lgan iqtisodiy chegaralardan boshqa narsa emas. Ularning konfiguratsiyasiga ko'ra, jahon ishlab chiqarish markazlari harakatchan, tegishli iqtisodiy chegaralar o'zgaruvchan xususiyatga ega va aynan shu chegaralar bo'ylab dunyo doimiy ravishda qayta taqsimlanadi.
Jahon xalqaro tuzilmalari doirasida jahon daromadlari shakllanadi va qayta taqsimlanadi. Iqtisodiy manfaatlarni amalga oshirish nafaqat jahon bozorida, balki jahonning iqtisodiy atlasi deb ataladigan, jumladan, milliy geoiqtisodiy atlasda ham amalga oshadi.
Geoiqtisodiy atlasda ishlash kutish va ko'rish (yoki opportunistik) savdo taktikasini emas, balki hujumkor, faol pozitsiyani va o'z manfaatlarini amalga oshirish uchun mos mexanizmlarni talab qiladi. Shunga ko'ra, vektor strategiyasi tashqi iqtisodiy aloqalarning strategik modelini belgilaydi, geoiqtisodiy vaziyatning shakllanishiga maqsadli ta'sir qiladi.