Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki
CAMPARI usuli bo„yicha mijozlarning kreditga
Download 4.25 Mb. Pdf ko'rish
|
Bank ishi (2)
- Bu sahifa navigatsiya:
- AQSh banklarida mijozning faoliyatini baholashda tahlil etiladigan ko„rsatkichlar
- PARSER usuli
|
CAMPARI usuli bo„yicha mijozlarning kreditga
layoqatliligini baholash C Character Qarz oluvchining shaxsiy sifatlari va mavqeyi A ability Kreditni qaytara olish qobiliyati M Means marge Kredit olish zaruriyati yoki Marja, daromadlilik darajasi P purpose Kreditning maqsadi A amount Kredit miqdori R repayment Kreditni to‗lash shartlari I insurance Ta‘minlanganlik, kreditni to‗lamaslik riskini sug‗urtalash 295 majburiyatlariga qanday munosa batda bo‗lganligi, qarzlarni to‗lashda bo‗lgan kamchiliklar, kreditlanuvchi subyektning iqtisodiyotda, bozorda qanday mavqega va obro‗ga ega ekanligini tekshiradi. Yuqorida ta‘kidlaganimizdek, mijozga kredit reytingini o‗rnatishda banklar mijozlarni turli sinflarga ajratishi mumkin. Bazel qo‗mitasining baholashiga qaraganda, banklar kreditga layoqatlilikni baholashning o‗rtacha 10 ta sinfidan foydalanadilar. Baholash tizimining bunday ko‗pligi xalqaro talablardan kelib chiqqan holda, banklarning o‗z ichki ko‗rsatkichlarini o‗rnatishidadir. Har bir bank o‗zining kredit siyosati va faoliyatidan kelib chiqib, kredit reytingi ko‗rsatkichlarini mustaqil o‗rnatishi mumkin. Ko‗rsatkichlar sonining ko‗p yoki kam bo‗lishi qo‗yilgan maqsadga bog‗liq bo‗ladi. Odatda, kredit reytingini aniqlashda ko‗p ko‗rsatkichlardan foydalanadigan banklar o‗zlarini kredit risklardan himoya qilish va ko‗proq foyda olishni maqsad qilishadi. 38-jadval AQSh banklarida mijozning faoliyatini baholashda tahlil etiladigan ko„rsatkichlar 1 Mijozning ta‘sis hujjatlar, ustavi 2 Kredit byuro va boshqa manbalardan olingan axborotlar 3 Texnik hujjatlar 4 Auditorlik xulosa 5 Marketing bo‗yicha axborot 6 Moliyaviy hisobotlar va buxgalteriya hisobining holati 7 Biznes-reja, texnik-iqtisodiy asos, moliyaviy mablag‗lar 8 Mijozning likvidliligi 9 Kapitalning aylanishi 10 Jalb qilingan mablag‗lar miqdori 11 Rentabellik ko‗rsatkichlari 12 Ya gona me‘yorlarning mavjudligi 13 Kreditni to‗lash manbalarining mavjudligi 14 Kredit ta‘minoti tahlili 15 Mijoz foydasi tahlili 16 Sotish mumkin bo‗lgan aktivlarning hajmi Ko‗pgina xorijiy davlatlarda mijozning kreditga layoqatliligini baholashga yondashuvda PARSER usuli ham qo‗llaniladi. Bu usul ham mijoz olishi mo‗ljallanayotgan kreditning miqdori va uni qaytarish bilan bog‗liq bo‗lgan savollarga javoblarni o‗zida aks ettirishi lozim. |
