Qadiryatlar haqidagi falsafiy qarashlar. - Suqrot – qadimgi yunon faylasufi (mil. Av. 447-399)
| - Olim qadriyatlar masalasini “Ne’mat nima?” degan savol orqali ifodalagan. Uning fikricha u bir narsa ham go’zal, ham xunik, ayni vaqtda yaxshi yomon bo’lishi mumkin. U ne’mat (qadriyat) tushunchasini maqsadga muvofiqlik, foydalilik, yaxshilik, ezgulik tushunchalari bilan tenglashtirgan.
| - Demokrit - qadimgi yunon faylasufi (mil. Av. 460-370)
| - Nimaiki tabiatga mos bo’lsa – yaxshi nimaiki unga zid bo’lsa – yomon. Bizning huzur – halovatimiz va azoblan shimizning asosi shunda.
| - Platon - qadimgi yunon faylasufi (mil. Av. 427-347)
| - Ne’matlar (qadriyatlar) manbai ,,g’oyalar dunyosi”. Farovonlik, adolat oliy g’oyalardir (qadriyatlar)dir.
| - G’arb Yevropa Uyg’onish davri falsafasi Renessans davri (XIV – XVI asrlar)
| - Renessans falsafasining asosiy g’oyasi: Inson – eng oliy qadriyat.
- Dante Aligerining ,,Ilohiy komediya”sida insoniylik ulug’langan.
| - Yangi davr G’arb Yevropa falsafasi (XVII – XVIII asrlar)
| - Qadriyatlar muammosiga ratsionalizm yondashuvi qaror topdi. Bilimning qadriyat ekanligi asoslandi.
| | | - ,,Qadriyatlar” falsafani tarkibiga kiruvchi ta’limoti sifatida ishlab chiqildi. Bu ,,aksiologiya” talimoti deb nomlanadi.
- Fransuz faylasufi P. Lapi aksiologiya tushunchasini iste’molga kiritdi.
| Qadriyatlarning asosiy turlari - Amal qilish doirasiga ko’ra qadriyatlar:
- - milliy; - mintaqaviy;
- - umuminsoniy; - shaxsiy;
- Ijtimoiy hayot sohalari bilan bog’langanligiga ko’ra qadriyatlar turlari:
- Ehtiyoj va manfaatlarni ifodalash xususiyatlariga ko’ra qadriyatlar 2 turga bo’linadi:
- moddiy qadriyatlar - madaniy qadriyatlar
Do'stlaringiz bilan baham: |
