Жаҳонгир Муҳаммад: Президент тансоқчисининг кундалиги

8. Благинизм 
Адам қабулхонaда кутиб ўтирган экан. Ҳеч нарса демади. Ойим “Агар адангни хурсанд 
ёки хафалигини юзига қараб топа оладиган одам чиқса, Нобел мукофотини олади” 
деганда минг карра ҳақ. 
Лифтга чиққанимиздан кейингина у “Мен ҳам гўрковман,” деди. “Ҳамма маъноси 
билан,” деб қўшиб қўйди ва яна жимликка шўнғиди. 
Гўрков?! Ўлган одамлар учун гўр ковлайдиган одам, лекин ҳар куни битта, баъзан бир 
нечта одамни кўмиш осон иш эмас. Бу катта меҳнат. Куч билан бирга темир асаб ҳам 
истайди. 
У деярли қабристонда яшайди. Фақат битта қўрқуви бор дейишади, у ҳам бўлса лаҳад 
қазганда тупроқ босиб қолиши. 
Лекин сирларни кўмиб юборадиган, гуноҳларни “лаҳад”га қўядиган “гўрков”ларчи? 
Улар нимадан қўрқадилар? Ана шу “лаҳад”нинг усти очилишидан. 

---

19 
Қизиқ. Биттаси ёпилиб қолишидан, биттаси очилиб кетишидан қўрқади. Унда нега ҳар 
иккаласини ҳам “гўрков” дейишади? 
-Бу машинани немислар шахсан “батя” учун ясаган,-деди адам хаёлимни бўлиб. -
“Железабетон”! 
Машина сип-сиёҳ. Ялтираб турибди. Бирдан “шиқ” этиб эшиклари очилди. 
-Чўнчагингдаги калитни “ўқийди”,-деди адам.-Эшикни очсанг мотори ишлаб кетади. 
Адам ҳайдовчи томондаги эшикни кўрсатди. 
-Правам уйда қолган…,-дедим. 
-Бу машинани ҳайдаш учун гувоҳнома керак эмас. Уни тўхтатишмайди. Ҳамма билади, 
бу президентнинг шахсий машинаси. 
Президентни шахсий машинаси? Нега уни менга ҳадя қилди? Ўзига бошқасини 
олдимикан? Нима бўлганда ҳам ҳали яп-янги. Ҳамманинг кўзини қамаштирадиган, 
оғзини қапаштирадиган бўлдим… 
-“Батя” бир жойга борса, барибир сен билан боради, чунки ўзи машина ҳайдамайди. 
Энди сен унинг нафақат тансоқчиси, балки махсус ҳайдовчиси ҳам. 
Адамнинг гапи қўлоғимга кирмади. Машинанинг ўзидан ўзи ишлаб кетиши бутун 
вужудимни титратгандек эди. Ичига қараб эса ҳангу-манг бўлиб қолдим. Худди митти 
саройга ўхшайди. Бош қўядиган вассодасини айтмайсизми? Юмшоқ, болишдек. 
“Жаноб президент, машинангизга хуш келибсиз!” деган роботмонанд овоз эшитилди. 
“Раҳмат!” деб жавоб қилди адам. 
“Ички температура 36. Ичкиликлар даражаси эса 21. Шундай қолсинми?” 
“Бас қил!” деди адам. 
“Бас! Ўчдим” . 
Аммо жойимга ўтиришим билан яна овоз келди׃ 
“Ташқаридан хуруж бор. Суҳбатни ёзиб олишмоқда. Эҳтиёт бўлинг!” 
“Ўзимизникиларми?” 

---

20 
“Йўқ, ташқаридан”. 
“Сателлитданми?” 
“Нима дедингиз?” 
“Орбитаданми?” 
“Йўқ. Шу яқиндан”. 
“Ким бўлиши мумкин?” 
“Орқадаги машинадан”. 
-Ҳа, улар ҳам ўзимизники! Буни қайтариб олиб келишади,-деди адам “бардачок”ка қўл 
уриб. -Кейин менга юзланди׃ 
-Эсингдан чиқарма, батя благинизмни ёмон кўради. 
“Благинизм”. Адам бу сўзни кўп такрорлайди. 
-Ада, ҳа деб “благинизм” дейсиз, ўзи нима дегани бу? Ўзбекча ёки русча қилиб 
тушунтириб беринг,-дедим. 
Адам “ўзингни бос” деган қараш қилиб, гапира кетди: 
-Иккинчи жаҳон урушидан анча олдин “Максим Горкий” деган самолёт ихтиро 
қилишган. Дунёдаги энг катта самолёт. Ичида кинотеатр, кутубхонадан тортиб, тенис 
ўйнайдиган жойгача бор экан. Уни синаб кўрадиган куни ёнида ҳарбий учқич ҳам унга 
йўлдошлик қилибди. Ҳарбий учқични Благин деган одам бошқарган. У ўзича 
самолётнинг оёғини осмондан қилиб учирибди. Аммо бирдан “Максим Горький”нинг 
қанотини кесиб кетибди. Икки самолёт ҳам қулаб тушиб, парам парча бўлибди. Шундан 
кейин қоидани бузиш, интизомга риоя қилмасликни “благинизм” дейдиган бўлишибди”. 
Агар қоидани бузсанг, батядан кўп эшитасан бу сўзни. 
-Ҳали менга ҳеч ким қоида ўрнатмадику,-дедим ажабланиб. 
-Сенга ҳеч ким қоида ўрнатмайди. Батянинг оғзидан чиққани – қоида, буюргани – қонун. 
У нима деса ўшани бажарасан! Иккиландингми, благинизм бўлади… Эрталаб бу машина 
яна уй олдига келтирилади. Батянинг буйруғи шундай. Оқсаройга ҳайдаб борасан. Биз 
эса ойинг билан Оқсарой ёнидаги уйга кўчиб борамиз. Бу ҳам буйруқ. 
Шу пайт яна машина “гапириб қолди”׃ 

---

21 
“Суҳбатни эшитаётганлар фақат орқадаги машинадан эмас! Ундан орқадаги машинадан 
ҳам эшитишмоқда”. 
Адам қўлини оғзига қўйиб, “гапирма” белгисни кўрсатди. Кейин “машинани орқага бур” 
деб ишора қилди. Орқага бургандим, у ”Коналоҳҳу лам-якун мааҳу шаҳ!” дедида битта 
нуқтани босди. Машина жавоб қилди׃ “Кона каанлам-якун!” 
Бизни кузатган “Lacetti” эриётган каби ёна бошлади. Кейин портлаб кетди…