Jismoniy rivojlanish bu chaqaloqlik va erta bolalik davrida miya va tananing o'sishi va rivojlanishidir

Og'irligi - "tana vazni" deyish to'g'riroq.

Tana vazni salomatlik holatining ob'ektiv ko'rsatkichidir. U jismoniy mashqlar jarayonida, ayniqsa dastlabki bosqichlarda o'zgaradi. Bu ortiqcha suvning chiqishi va yog'ning yonishi natijasida yuzaga keladi. Keyin vazn barqarorlashadi va kelajakda mashg'ulot yo'nalishiga qarab, u kamayishni yoki ko'payishni boshlaydi. Tana vaznini ertalab och qoringa nazorat qilish tavsiya etiladi.
Oddiy vaznni aniqlash uchun turli vazn va balandlik indekslari qo'llaniladi. Xususan, u amaliyotda keng qo‘llanilmoqda Brok indeksi, unga ko'ra normal tana vazni quyidagicha hisoblanadi:
155-165 sm balandlikdagi odamlar uchun:
optimal vazn = tana uzunligi - 100
165-175 sm balandlikdagi odamlar uchun:
optimal vazn = tana uzunligi - 105
Bo'yi 175 sm va undan yuqori bo'lgan odamlar uchun:
optimal vazn = tana uzunligi - 110
Jismoniy vazn va tana konstitutsiyasining nisbati haqida aniqroq ma'lumot o'sishdan tashqari, ko'krak qafasining atrofini ham hisobga oladigan usul bilan beriladi:

• 
  Doiralar - tananing turli zonalaridagi hajmlari.
  

Odatda ular ko'krak, bel, bilak, elka, son va boshqalar atrofini o'lchaydilar. Tananing atrofini o'lchash uchun santimetrli lenta ishlatiladi.
Ko'krak qafasining atrofi uch bosqichda o'lchanadi: oddiy tinch nafas olish, maksimal nafas olish va maksimal ekshalasyon. Nafas olish va ekshalasyon paytida doiralarning qiymatlari o'rtasidagi farq ko'krak qafasining ekskursiyasini (ECC) tavsiflaydi. EGC ning o'rtacha qiymati odatda 5-7 sm ni tashkil qiladi.
Bel atrofi, kalçalar va boshqalar. qoida tariqasida, raqamni boshqarish uchun ishlatiladi.

• 
  Diametrlar - uning turli zonalarida tananing kengligi.
  

4. 
   Antropometriya nima?
   

Antropometriya – odam gavdasining morfologik belgilarini aniqlash. Antropometriya – odamning yoshi, kasbi, jinsiga aloqador jihatlar va h.k. ni aniqlash uchun tana va uning qismlarini o‘lchashni bildiradigan jarayon bo‘lib, u antropologik izlanishlarning usullaridan biridir. Uning yordamida odamlarning jismoniy tuzilishining o‘zgarishlarini miqdoriy ifodasini olish mumkin. Tekshiriladigan narsalarga ko‘ra, antropometriyaning quyidagi xillarini ajratish mumkin:

1. 
   Somatometriya – tirik odamning o‘lchamlarini olish;
   
2. 
   Kraniometriya – kalla suyagining o‘lchamlarini o‘lchash;
   
3. 
   Osteometriya – suyaklarning o‘lchamlarini aniqlash.
   

Antropometriyaga bo‘lgan talab, odam tanasi o‘lchamlarining o‘zgaruvchanligidan kelib chiqadi. Odatga ko‘ra, bir guruh odamlarning o‘lchamlarinining chayqalishi, boshqa guruhdagi odamlarning o‘lchamlaridan farq qilishi mumkin. Bunday holatni transgressiv amalga oshirilishini ta’minlaydi.

Antropometrik o‘lchashlarning natijalarini maxsus ishlab chiqilgan qoidalar bilan solishtiriladi. Mazkur qoidalar variatsion statistika – hisoblash tamoyillariga asoslangan bo‘ladi.
Antropometrik o‘lchashlar somatostkopiyani to‘ldirib, uning ma’lumotlariga aniqlik kiritadi va tekshiruvchining jismoniy rivojlanganlik darajasini yaqqolroq belgilashga imkon yaratadi.
Qayta-qayta o‘tkazilgan antropometrik o‘lchovlar, jismoniy rivojlanganlikning harakati (dinamikasi) qanday borayotganligini kuzatib, ularni jismoniy tarbiya va sportning muntazam mashg‘ulotlari jarayonida o‘zgarishlarini hisobga olishga sharoit yaratadi.
Antropometrik o‘lchashda quyidagi o‘lchov asboblaridan foydalanadi: tibbiyot tarozisi, bo‘y o‘lchagich–antropometr, santimetrli tasma, qo‘l dinamometri, gavda dinamometri, spirometr, sirkul.

5. 
   Antroposkopiya nima?
   

Antroposkopiya - bu teri rangi, tana shakli kabi inson tanasini vizual kuzatish, qizlik pardasi tanasini o'lchash bilan bog'liq bo'lgan obyektiv va aniq o'lchash usulidir.