Jismoniy tarbiya kafedrasi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
RENESSANS TA’LIM UNIVERSITETI
JISMONIY TARBIYA KAFEDRASI
TANLANGAN SPORT TURI NAZARIYASI VA USLUBIYATI(GIMNASTIKA)
FANI
Mavzu:Gimnastika mashqlariga o’rgatish.
Tayyorladi: N. Niyozova.
Gimnastika bilan maktabgacha yoshdagi ta’lim muassasalarida, maktablarda, jismoniy tarbiya va sport jamiyatlarida, ishlab chiqarish korxonalarida va turli tashkilotlarda keng shug‘ullaniladi. Ushbu sport turining keng yoyilganligiga sabab vositalarning barchaga tushunarli va hilma-xil ekanligida, jismoniy tarbiyaning turli vazifalarni hal qilish uchun mashqlar tanlash imkoniyati katta ekanligidadir.
Gimnastika mashg‘ulotlarida hayotiy zarur malaka va kо‘nikmalar orttiriladi va takomillashtiriladi. “Alpomish” va “Barchinoy” maxsus test sinovlariga gimnastikadan nazorat mehyorlari kiritilgan.
Gimnastika mashqlarining sog‘lomlashtirish ahamiyati katta bо‘lib, shug‘ullanuvchilarni estetik tarbiyalashning samarali vositasi hisoblanadi. Mashqlarni bajarish texnikasining gimnastikaga xos uslub talab qiladigan darajada mukammal bо‘lishi uchun harakatlar ravon va ifodali bо‘lishi, ijrochining harakatlari о‘ziga yarashadigan, nafis bо‘lishi kerak. Gimnastika mashqlari bilan shug‘ullanish natijasida kelishgan qomatga ega bо‘linadi, gavda tuzilishidagi nuqsonlar tuzaladi, gavdani ayrim bо‘g‘inlari rivojlanishida yaxshi mutanosiblikka erishiladi.
Foydalaniladigan mashqlarning hajmi butun organizmga ta’sir kо‘rsatish va muskullar hamda organlarning alohida guruhlarini rivojlantirish, bolaning jinsini, yoshini, jismoniy tayyorgarlik darajasini hisobga olgan holda bajariladigan mashqlarni boshqarish imkonini beradi.
Gimnastika – bu harakatar majmui bо‘lib, har qanday kasb egasi uchun zarur bо‘lgan yuqori harakat imkoniyatini tahminlaydi.
Gimnastika mashg‘ulotlarida muhim amaliy malaka va kо‘nikmalar: tо‘g‘ri yurish, yugurish, sakrash, tо‘siqlardan о‘tish, arqonlar va uzun yog‘ochlarga tortilib chiqish, emaklab о‘tish, og‘irliklarni kо‘tarish va bir joydan ikkinchi joyga kо‘chirish va h.k. shakllantiriladi.
Gimnastika mashg‘ulotlarida iroda, estetika va boshqa kо‘plab sifatlar, shu jumladan insonda harakatlanish apparatining turli qismlari hatti- harakatlarini bir-biriga moslashtirish qobiliyati rivojlantiriladi. Bu esa inson kundalik hayotida, turmushida, mehnat qilishida va sport faoliyatida duch keladigan murakkab harakatlarni egallashga yordam beradi. Gimnastika jismoniy tarbiya sifatida kо‘p asrlik tarixga ega. Bizning mamlakatimizda XX asr о‘rtalarida gimnastika bilan shug‘ullanish uchun katta imkoniyatlar tug‘ildi. Shundan buyon о‘quvchi yoshlarni jismoniy tarbiyalashda gimnastikadan keng foydalaniladi.
Qо‘llanma maktab jismoniy tarbiya о‘qituvchilari, sport murabbiylari uchun mо‘ljallangan.
Jismoniy tarbiya о‘quv dasturida gimnastikaga yetarlicha katta vaqt ajratiladi. О‘quvchilar gimnastika haqida nazariy ma’lumotlar olishlari, jismoniy, iroda va boshqa ruhiy sifatlarni rivojlantirishga qaratilgan bir qator amaliy va sport gimnastikasi mashqlarini bajarish texnikasini egallab olishlari kerak.
Sport mashg‘ulotning vazifasini о‘quvchilarni jismoniy va mahnaviy qobiliyatlarini barkamol rivojlantirishda, harakat qobiliyatlarini takomillashtirishdan iborat.
Gimnastika mashg‘ulotlarini tashkil etishdan oldin maktab sharoitidan kelib chiqib amalga oshirish kerak. Gimnastika mashg‘ulot umumiy rahbarligi maktab jismoniy tarbiya о‘qituvchilari jamoasi zimmasiga yuklatiladi. Tо‘garak haftasiga 2-3 marta, 1-2 soatdan о‘tkaziladi. Gimnastika mashg‘ulotda shug‘ullanuvchilarning yoshi, jinsi va jismoniy tayyorgarlik darajasiga e’tiboran guruhlarga bо‘linadi..
Bolalarni har tomonlama jismoniy rivojlantirish va salomatligini mustahkamlash tarbiyaning alohida usullari bilan, xususan, jismoniy va aqliy tarbiya bilan ajralmagan holda alohida amalga oshiriladi.