Jismoniy tarbiya va sportning huquqiy asoslari fanidan ma`ruzani tayyorladi: Katta o`qituvchi A. Yu. Bo`riboyev
Download 54.06 Kb. Pdf ko'rish
|
9-Maruza
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayanch so‘z va iboralar
|
1 Jismoniy tarbiya va sportning huquqiy asoslari fanidan ma`ruzani tayyorladi: Katta o`qituvchi A.YU.Bo`riboyev. 9-Mavzu: Qishki sport turlari va boshqa sport turlarining huquqiy asoslari. Reja: 1. Qishki sport turlari haqida ma‟lumot 2. Qishki sport turlarining rivojlanishi 3. O„zbekistonda qishki sport turlarining huquqiy asoslari Tayanch so‘z va iboralar: qishki sport turlari, jismoniy tarbiya, sport, O‘zbekistonda qishki sport turlarining rivojlanishi Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari muhokamasi portalida “Qishki sport turlarini rivojlantirish chora-tadbirlari to„g„risida”gi Prezident qarori loyihasi joylashtirildi.Hujjatda qayd etilishicha, qishki sport turlarini rivojlantirishda qator tizimli muammolar va kamchiliklarning mavjudligi mazkur yo„nalishda mamlakatning mavjud sport salohiyatidan to„liq foydalanishga to„sqinlik qilmoqda.Xususan: birinchidan, qishki sport turlarini rivojlantirish uchun zamonaviy moddiy- texnika bazaning yetarli emasligi, xalqaro standartlarga javob beradigan sport asbob-uskunalari va jihozlarining yetishmasligi ushbu sport turlarini ommalashtirishda qator muammolarni keltirib chiqarmoqda; ikkinchidan, qishki sport turlari bo„yicha sport kadrlarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirishning amaldagi tizimi bu borada malakali mutaxassislarga bo„lgan ehtiyojni qondirish imkonini bermayapti; uchinchidan, davlat-xususiy sheriklik shartlarida qishki sport turlari bo„yicha zamonaviy moddiy-texnika bazasi va infratuzilmasini yaratish bo„yicha nodavlat sektor bilan o„zaro munosabatlarning past darajada ekanligi ushbu sohada mavjud muammolarni samarali hal etishga imkon bermayapti; to„rtinchidan, joylarda qishki sport turlari bo„yicha sport inshootlari va infratuzilmasi mavjud emasligi musobaqalarning tizimli o„tkazilishiga yoshlar orasidan iqtidorli sportchilarni tanlab olish (seleksiya)ning samarali va shaffof tizimini yaratishga, terma jamoalar tarkibini sifatli to„ldirish uchun sport zaxirasini shakllantirish va yuqori malakali sportchilarni tayyorlashni ta'minlashga to„sqinlik qilmoqda; beshinchidan, malakali mutaxassislarning yetishmasligi sport inshootlarini sifatli saqlanishiga, foydalanishiga va inshootlardagi sport anjom va jihozlariga zamonaviy xizmat ko„rsatish imkonini bermayapti. O„zbekiston Respublikasi Prezidenti xuzurida joriy yilning 31 oktyabr kuni sport sohasini rivojlantirishga qaratilgan yig„ilishdagi topshiriqlarga asosan yurtimizda Olimpiya, shu jumladan qishki sport turlarini rivojlantirishga qaratilgan Prezident qarori loyihasi tayyorlanmoqda. Shu yo„nalishda amalga oshirilayotgan 2 harakatlar evaziga yaqin orada mamlakatimizda qishki sport turlari bo„yicha yangi federatsiyalar ish boshlaydi. Milliy olimpiya qo„mitasida Jismoniy tarbiya va sport davlat qo„mitasi, Milliy olimpiya qo„mitasi, O„zbekiston qishki sport turlari assotsiatsiyasi, soha mutaxassislari va homiy tashkilotlar vakillari ishtirokida aynan shu masalaga bag„ishlangan yig„ilish bo„lib o„tdi. Sir emaski, so„nggi yillarda qishki sport turlarida yurtimiz vakillari xalqaro maydonda maqtashga arzigulik natijalarga erisha olishmayapti. Norvegiyaning Lillexammer shahrida bo„lib o„tgan XVII qishki Olimpiya o„yinlarida Lina Cheryazova tomonidan qo„lga kiritilgan oltin medali evaziga O„zbekiston delegatsiyasi qishki sport turlari anchagina taraqqiy etgan Belorus, Finlyandiya, Fransiya, Gollandiya, Xitoy, Sloveniya, Buyuk Britaniya va Avstraliya kabi mamlakatlarni ortda qoldirib umumjamoa hisobida 67 mamlakat orasida 14-o„rinni egallagandi. Keyinchalik delegatsiyamiz birorta qishki Olimpiya o„yinlarini o„tkazib yubormagan bo„lsada, afsuski to„rt yillikning eng muhim sport festivalida o„zbekistonlik sportchilar boshqa sovrinlarga ega chiqishmadi. Shu boisdan Milliy olimpiya qo„mitasi va Jismoniy tarbiya va sport davlat qo„mitasi mamlakatimizda qishki sport turlarini jonlantirish, rivojlantirish va ommaviyligini oshirish tashabbusi bilan chiqishdi. Yig„ilishda qishqi sport turlari taraqqiyotiga turtki berish, kadrlar tayyorlash masalasini yo„lga qo„yish, ishni eng quyi bo„g„in – bolalar sportidan boshlash zarurligi ta‟kidlandi. Buning uchun tashabbus guruhi tashkil etildi. Ushbu guruh qishki sport turlari bo„yicha to„rtta mustaqil federatsiya faoliyatini yo„lga qo„yish, professional mutaxassislarni ishga jalb qilish, federatsiyalarning samarali faoliyat yuritishi uchun homiylar va sarmoyadorlarni taklif etish masalalari bilan shug„ullanadi. Yig„ilish davomida I. Djurayev, O. Kasimov, qishki sport turlari assotsiatsiyasi raisi X. To„laganov, yetakchi mutaxassislar so„zga chiqishdi va sohani rivojlantirishning eng samarali va qulay yo„li borasida o„z takliflarini bildirishdi. Demak yaqin orada O„zbekiston xokkey federatsiyasi, O„zbekiston figurali uchish va short-trek federatsiyasi, O„zbekiston kyorling federatsiyasi va O„zbekiston chang„i sporti federatsiyalari o„z faoliyatini boshlaydi. Ushbu federatsiyalar tarkibiga shuningdek, snoubord, tog„ chang„i sporti, fristayl, tramplindan sakrash kabi sport turlari ham kiritiladi. O„zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yilning 5 dekabr kuni e‟lon qilingan “Chorvoq” erkin turistik zonasini tashkil etish to„g„risida”gi farmoniga ko„ra Toshkent viloyatining turistik salohiyatini yanada rivojlantirish hamda undan foydalanish samaradorligini oshirish, hududga xorijiy va mahalliy turistlarni keng jalb qilish uchun qulay sharoitlar yaratish, zamonaviy infratuzilmani jadal rivojlantirishni ta‟minlash, ko„rsatilayotgan turistik, mehmonxona va transport xizmatlarini kengaytirish va sifatini oshirish kabi vazifalar belgilab berilgan. Shu munosabat bilan Chimyon tog„ yon bag„rida yaqin kelajakda tog„-chang„i kurotini bunyod etish ham rejalashtirilmoqda. Shuningdek, poytaxtimiz markazida shahsan yurtboshimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoyev tashabbuslari bilan bunyod etilgan “Humo” ko„p tarmoqli muz saroyining qurib bitkazilishi ham mamlakatimizda qishki sport 3 turlarining rivojlanishida muhim ahamiyat kasb etadi. Ushbu muhtasham sport inshooti foydalanishga topshirilgach bu yerda bir necha qishki sport turlari bo„yicha nufuzli musobaqalar, o„quv mashg„ulot yig„inlarini o„tkazish imkoniyati paydo bo„ladi. Tashkil etilayotgan federatsiyalar oldiga qo„yilayotgan asosiy vazifalar eng avvalo qishki sport turlari bo„yicha bolalar va o„smirlar maktablari faoliyatini yo„lga qo„yish va shu orqali yosh avlodni tarbiyalash, raqobatni kuchaytirish va terma jamoamizga munosib nomzodlar saralab olish uchun klublar tashkil etish, hududlarda federatsiyalar filiallarini ochish va joylarda muz saroylari, qishki sport turlari bo„yicha o„quv-mashg„ulotlar bazasini buyod etishdan iboratdir. Tabiiyki yurtimizda yangi federatsiyalarning ish boshlashi qishki sport turlarini yanada rivojlantirish, uning ommaviyligini oshirish va xalqaro maydondagi yutuqlarimiz salmog„ini yuksaltirishga xizmat qiladi. Xabaringiz bor, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojaatnomasida mamlakatimizda qishki sport turlarini rivojlantirishga alohida urgʻu qaratilgandi. Quvonarlisi, oʻtgan qisqa vaqtda respublikamizda mazkur yoʻnalishni ommalashtirish va rivojlantirish borasida sezilarli ishlar amalga oshirildi. Bunga xokkey boʻyicha birinchi Oʻzbekiston chempionatiga start berilgani, qolaversa yaqinda Oʻzbekiston yoshlar ittifoqi tashabbusi bilan Jismoniy tarbiya va sport vazirligi, Oʻzbekiston Milliy Olimpiya qoʻmitasi hamda sportning qishki va murakkab texnik turlari boʻyicha Respublika oliy sport mahorati maktabi bilan hamkorlikda 18 yoshdan 30 yoshgacha boʻlgan havaskor sportchi yoshlar oʻrtasida ilk marotaba “Chimgan Challenge” qishki sport turlari boʻyicha Yoshlar festivali oʻtkazilganini misol keltirish mumkin. Ilk marotaba Toshkent viloyatining Boʻstonliq tumanida tashkil etilgan “Chimgan Challenge” qishki sport turlari boʻyicha Yoshlar festivalida ishtirokchilar togʻ changʻisi, snoubord hamda kenja sport turlaridan qor ustida voleybol boʻyicha oʻzaro musobaqalashdi. Yurtimiz quyoshli va issiq oʻlkalar sirasiga kiradi, bizda qorli, sovuq kunlar uncha koʻp boʻlmaydi. Shunday boʻlsa-da xalqimiz, ayniqsa yoshlar orasida qishki sport turlariga boʻlgan qiziqishning ortib borayotganligi kishini quvontiradi. Buni “ChimganChallenge” qishkisportturlariboʻyichaYoshlarfestivalihamtasdiqladi. Bu festivalni tashkil etishdan koʻzlangan asosiy maqsad – yoshlar orasida qishki sport turlariga mehr uygʻotish, ularning boʻsh vaqtlarini qishki sport turlari bilan band qilish va eng asosiysi, yoshlarimiz orasidan yuksak iqtidor egalarini saralab olgan holda mamlakat terma jamoalarini shakllantirish hamda ularda raqobatni oshirish. Ochigʻi, soʻnggi yillarda mamlakatimizda qishki sport turlari ancha oqsayotgandi. Bunga davlatimiz rahbari oʻz vaqtida eʼtiborlarini qaratgan holda yurtimizda qishki sport turlarini rivojlantirish va yoshlarni ushbu yoʻnalishga jalb etish, aholi orasida sogʻlom turmush tarzini faol targʻib qilish borasida dasturulamal belgilab berdilar. Shuningdek, bu borada Vazirlar Mahkamasining chora-tadbirlar dasturi ham ishlab chiqildi va ushbu dasturga asosan Jismoniy tarbiya va sport vazirligi 4 tomonidan chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqdik. Unga muvofiq, ayni paytda qishki sport turlarini barcha hududlarimizda, ayniqsa olis togʻli qishloqlarda rivojlantirish va ularga yoshlarni keng jalb qilish, qolaversa shaharlarimizda muz saroylarini barpo etish borasida aniq vazifalar belgilab berilgan. Boʻstonliq tumanida tashkil etilgan “Chimgan Challenge” qishki sport turlari boʻyicha Yoshlar festivali shu yoʻnalishdagi birinchi tadbirimiz. Oʻylaymanki, bu tadbir anʼanaviy boʻlib qoladi. Kelajakda biz qishki sport turlariga qiziqadigan va iqtidorli yoshlarimizni saralab olgan holda 2022 yili Xitoyda tashkil etiladigan qishki Olimpiya oʻyinlarida munosib ishtirok etishni maqsad qilganmiz, - dedi sportning qishki va murakkab texnik turlari boʻyicha Respublika oliy sport mahorati maktabi direktori Komiljon Xolmatov. Download 54.06 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|