Jizzax Akkumulyator zavodi


Asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi . Asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi ko'rsatkichlari Asosiy vositalardan foydalanish xususiyatlari


Download 214.49 Kb.
bet8/10
Sana16.06.2023
Hajmi214.49 Kb.
#1511577
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
(2)

Asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi . Asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi ko'rsatkichlari Asosiy vositalardan foydalanish xususiyatlari
Rivojlanishta'sirida tadbirkorliksub'ektlariningo'zfaoliyatinatijalariuchunjavobgarlikdarajasioshadi. Buningsababiishlabchiqarishdaasosiyvositalarnito'plashdir. Shuninguchunularnitexnikholatinibaholash, ulardanfoydalanishzaxiralarinianiqlashyokiularnialmashtirishusullarinihisobgaolganholdaulardanfoydalanishsamaradorliginianiqlashdolzarbmuammohisoblanadi. Aksholda, eskirganaktivlarniyo'qqilish. Shuningdek, xo'jalikyurituvchisub'ektlartomonidanishlabchiqarishhajminingoshishigavashungamuvofiqravishdaqo'shimchadaromadolishigaasosiyvositalardanfoydalanishta'sirininganiqlanishi.Mamlakato'zsanoatinibarchasohalaridarivojlantirishgaharakatqilmoqda, ammoiqtisodiyinqirozlarta'siriostidavabeqaror bujarayoninhibeqilinadi. Hozirgikundadeyarliharbirkorxonadaasosiyishlabchiqarishbazasieskirganuskunalarbo'lib, SSSRritminihalihameslabturadi. Biroq, yigirmanchiasrdaallaqachonvabuularo'zlarinito'liqcharchatganliginianglatadi, ularningo'rninibosadiganzamonaviytexnologiyalaro'rnatilishikerak. Ishlabchiqarishuzluksizliginibuzilishigavakutilmagankattayo'qotishlargaolibkelishimumkinbo'lgan "avlodlarto'qnashuvi" muammosidanqochishuchun. Zero, asosiyvositalarharqandaysanoatkorxonasiningmoddiy-texnikbazasi, uningbugungikundamahsulotishlabchiqarishuchunasosidir. Uchun potentsial ertaga va bir yil ichida yangi raqobatbardosh mahsulotni yaratish imkoniyati.
Asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi deganda ularning ishlashidan ma'lum vaqt davomida maksimal foyda olish tushuniladi.Ushbu jarayonning iqtisodiy samarasi olingan daromad va xarajatlar o'rtasidagi bog'liqlikni o'rnatishdir. Ushbu daromadni olish uchun sarflangan. Shuning uchun asosiy vositalardan foydalanish samaradorligini hisoblash uchun umumlashtiruvchi ko'rsatkich - kapital unumdorligi qo'llaniladi. Bu korxonada ishlatiladigan asosiy vositalarning dastlabki narxiga, qoldiq qiymatiga va amortizatsiyasiga bog'liq. Shuningdek, ushbu asosiy vositalarning aşınma darajasi va yaroqliligi.Asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi oshishi bilan korxonaning o'zi samaradorligi oshadi, shuning uchun har bir tashkilot olingan foyda o'sishining barqarorligini ta'minlash uchun vaqti-vaqti bilan asosiy vositalardan foydalanish samaradorligini oshirish uchun sharoit yaratib berishi kerak.

17

Buning uchun bir-birini to'ldiradigan va ulardan foydalanishning umumiy hajmida nafaqat asosiy vositalar ishining samaradorligini, balki umuman ishlab chiqarishni yangilashni ta'minlaydigan quyidagi takliflar mavjud:


Birinchidan, korxona ixtiyoridagi barcha asosiy vositalarni emas, balki faqat ishlab chiqarish quvvatiga ega bo'lganlardan foydalangan holda ishlab chiqarishning to'xtash vaqtini kamaytirish. Shunday qilib, xizmat muddati jihozning haqiqiy eskirganligiga mos keladi, yozuvlarni yuritishni osonlashtiradi va uskunani aynan qachon almashtirish kerakligini bashorat qilishga imkon beradi.
Ikkinchidan, foydalanilmayotgan yoki eskirgan uskunalarni ijaraga berish yoki uning elementlarini sotish shaklida yo'q qilish. Ushbu jarayon nafaqat birinchi xatboshiga muvofiq bo'shatilgan ustaxonada ortiqcha uskunalarning to'planishini kamaytiradi, balki qo'shimcha mablag 'ham keltiradi.
Uchinchidan, ishlab chiqarishni avtomatlashtirish, kadrlar malakasini oshirish bilan birga, bunga xizmat qiladi. Buni ikkita usul yordamida amalga oshirish mumkin: yoki tayyor yangi mutaxassislarni jalb qilish yoki korxonada mavjud ishchilarning malakasini oshirish, bu birinchi variantga qaraganda tezroq to'lanadi va xodimlar uchun ish joyini saqlab qoladi. Bunday holda, ishlab chiqarishni to'liq avtomatlashtirish qo'shimcha xarajatlarni talab qiladi. Ikkinchi xatboshiga muvofiq lizing va ortiqcha asosiy vositalarni sotishdan olgan mablag'larimiz hisobidan qoplanishi mumkin. Va yana avtomatlashtirilgan korxona kamroq texnik xodimlarni talab qiladi. Shuning uchun ishlab chiqarishdagi vaziyatdan kelib chiqqan holda xodimlarga to'langan mablag'lar ishlab chiqarishni o'zi yangilashga sarflanadi.

Binobarin, asosiy vositalardan foydalanish samaradorligi korxonaning o'zgarishga tayyorligiga to'liq bog'liq, chunki uskunalar va mashinalar ishlab chiqarishning ishlashini ta'minlaydigan asosiy omil


Shuning uchun ishlab chiqarish bilan shug'ullanadigan har qanday tashkilot o'zining moddiy-texnik bazasidan foydalanish samaradorligini diqqat bilan kuzatishi kerak. Ushbu jarayonning yo'llari korxonaning imkoniyatlariga qarab har xil bo'lishi mumkin.
18
Ammo har qanday korxona tomonidan ko'zlangan maqsad hamma uchun birdir - korxonani ularni eng intensiv ishlatilishi bilan asosiy vositalar bilan ta'minlash. Shunga ko'ra, bunga yuqoridagi takliflar - ishlab chiqarishda
uskunalarning ishlamay qolishini kamaytirish hisobiga erishish mumkin. Ishlatilmaydigan asosiy vositalarni tugatish va qayta sotish hamda ishlab chiqarish jarayonini to'liq avtomatlashtirish yordamida bu vaqt talab etadi va keyingi operatsion davrda qoplanadi. Innovatsiyalarni doimiy va intensiv ishlatilishi sharti bilan.
Asosiy vositalar - har qanday tashkilot ishlab chiqarishning muhim omillaridan biri. Asosiy vositalarni hisobga olish, ularning holati va samarali ishlatilishi bevosita yakuniy natijalarga ta'sir qiladi iqtisodiy faoliyat tashkilotlar. Tashkilotning asosiy vositalaridan va ishlab chiqarish quvvatlaridan oqilona foydalanish texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlarni yaxshilashga, mahsulot va xizmatlarning narxini pasaytirishga yordam beradi, bu esa pirovardida tashkilot foydasini oshiradi.
Asosiy vositalarning o'ziga xos xususiyati ularni ishlab chiqarish jarayonida takroriy ishlatish, uzoq vaqt davomida asl qiyofasini saqlab qolishdir. Ishlab chiqarish jarayoni va tashqi muhit ta'sirida ular asta-sekin eskiradi va eskirgan mahsulotni belgilangan stavkalarda zaryad qilish orqali dastlabki narxini ishlab chiqarish xarajatlariga o'tkazadilar.
Asosiy vositalarni hisobga olish, ularni joylashtirish va ishlatish korxonaning doimiy ravishda tekshiruvchi organlar nazorati ostida bo'lgan omillari toifasiga kiradi.Asosiy vositalarni hisobga olishning asosiy vazifalari:
- asosiy vositalarning ulardan foydalanish joylarida saqlanishi va mavjudligini nazorat qilish; to'g'ri hujjat bilan ro'yxatdan o'tkazish va ularni qabul qilish, yo'q qilish va ko'chirishni hisobga olishda o'z vaqtida aks ettirish;
- asosiy vositalarni rekonstruksiya qilish va modernizatsiya qilish uchun mablag'larning oqilona sarflanishini nazorat qilish;
19
- korxona xarajatlariga qo'shilishi uchun foydalanish va eskirishi bilan bog'liq holda asosiy vositalar qiymatining ulushini hisoblash
- ishchi mashinalar, uskunalar, ishlab chiqarish maydonlari, transport vositalari va boshqa asosiy vositalardan foydalanish samaradorligini nazorat qilish;
- asosiy vositalarni hisobdan chiqarish, yo'q qilish va hokazolardan natijalarni aniq belgilash.
Ushbu vazifalar tegishli hujjatlar yordamida va asosiy vositalarning mavjudligi va harakatlanishini hisobga olish, ularning amortizatsiyasi bo'yicha hisob-kitoblarni va ularni ta'mirlash xarajatlarini hisobga olishni to'g'ri tashkil etilishini ta'minlash orqali hal etiladi.
Mening "Asosiy vositalarni hisobga olish" mavzusini tanlashim zamonaviy bozor sharoitida har qanday korxona uchun dolzarbligi bilan izohlanadi. Asosiy vositalarni hisobga olish, ularning harakati va samarali ishlatilishi tashkilot foydasi uchun eng muhim omil hisoblanadi.Yakuniy malakaviy ishning maqsadi buxgalteriya hisobi masalalarini o'rganish, asosiy vositalarni tahlil qilish, buxgalteriya hisobini tashkil etishni takomillashtirish bo'yicha takliflar va kompaniyaning asosiy vositalaridan foydalanish samaradorligini oshirish bo'yicha tavsiyalar ishlab chiqishdir.Ushbu maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalarni hal qilish kerak:
- korxonaning asosiy vositalarini hisobga olish va soliqni hisobga olishning nazariy asoslarini tahlil qilish;
- buxgalteriya hisobi va soliq hisobi maqsadlarida asosiy vositalar tushunchasini ochib berish;
- tanishgan tashkiliy tuzilma tadqiqot ob'ekti;
- korxonada asosiy vositalarni buxgalteriya hisobi va soliq hisobini tashkil etish bilan tanishish;
20
- asosiy vositalarni hisobga olishning buxgalteriya hisobi va soliq hisobi sohasidagi qonunchilik va me'yoriy hujjatlarga muvofiqligini tekshirish. Buning uchun asosiy vositalarning mohiyatini, ularni baholashni, tushum va chiqimlarni hisobga olishni, asosiy vositalarning eskirishini hisobga olishni, ularni ta'mirlash uchun hisob siyosatini tanlashni, asosiy vositalarni inventarizatsiya qilish masalalarini aniqlash kerak;
- aniq korxonada asosiy vositalarni hisobga olish tizimini takomillashtirish bo'yicha takliflar ishlab chiqish;
- tadqiqot ob'ekti doirasida buxgalteriya hisobi va soliq hisobining o'ziga xos xususiyatlarini ochib berish;
- asosiy vositalarning holatini, asosiy vositalarning texnik holatini, tuzilishini va harakatlanish ko'rsatkichlarini, shuningdek ulardan foydalanish samaradorligini hisoblash yo'li bilan tekshirish.
Tannarx — bu mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflangan xarajatlarning puldagi ifodasidir. Bu oʻrinda mahsulot tannarxini uning qiymatidan farqlash lozim. Maʼlumki, mahsulot qiymati oʻz ichiga sarflangan ishlab chiqarish vositalari qiymati hamda yangidan yaratilgan qiymatni toʻliq oladi. Oʻz navbatida yangidan yaratilgan qiymat ish haqi va yalpi foydaga ajraladi.
Tannarx, mahsulot tannarxi — korxonaning maxsulot ishlab chiqarish. va uni sotish hamda ishlar bajarish yoki xizmatlar koʻrsatish uchun qilgan jami joriy xarajatlarining pul shaklidagi ifodasi. Tovar ishlab chiqarish.da T.ning muxim elementlari — chetdan olinadigan xom ashyo, asosiy materiallar, elektr energiya resurelari chiqimlari; asosiy va kushimcha ish xaki; ijtimoiy sugʻurta ajratmalari; amortizatsiya ajratmalari va boshqa sarfxarajatlar. T.ga yuqorida sanab oʻtilgan bevosita ishlab chiqarish. jarayonlari bilan bogʻliq xarajatlardan tashqari noishlab chiqarish chiqimlari: idishlarga, mahsulotlarni oʻrashjoylash va joʻnatishga qilingan xarajatlar; mahsulotni sotish bilan bogʻliq chiqimlar; i.t. va tajribakonstruktorlik ishlari, reklama va boshqa ishlar uchun sarflanadigan xarajatlar ham kiradi. Narxlar uzgarmagan hollarda mahsulot T.ini kamaytirishga erishish korxona uchun kushimcha fonda manbaiga aylanadi. Qoʻshimcha foyda esa maxsulotni sotishdan olingan tushumdan korxonaning mahsulotni ishlab chiqarish. va sotish uchun sarflagan xarajatlari summasi ayirmasiga tengdir.
21

Ishlab chiqarish qiymati o'z mahsuloti ishlab chiqarishning qiymati va pul ekvivalentida ifoda etilgan. Bundan tashqari, bu natijalarni aks ettiruvchi sifat ko'rsatkichidir iqtisodiy faoliyat, uning erishgan natijalari va mavjudligi. Tovarlarni ishlab chiqarish va sotish uchun arzon narxlar iqtisodiy tejashga, asosiy vositalar, materiallar, yoqilg'i-energetika va energiyali zaxiralardan foydalanishni takomillashtirishga yordam beradi.Boshlang'ich xarajat yordamida boshqaruv hisobini yuritish bo'yicha menejment ishlab chiqarishning narxini aniq taqdim etishi mumkin. Ishlab chiqarish narxini hisoblashning turli usullaridan foydalanish menejment vazifa qarori kompleksiga bog'liq. Hisob-kitoblarda, xulq-atvor paytida tovarlarning zavod narxiga kiritilmagan xarajatlar buxgalteriya hisobi.
Zamonaviy iqtisodchilar xarajatlar turlari bilan ajralib turadi:

  • ishlab chiqarish quvvatini tanlash bilan bog'liq xarajatlar o'z ishini yo'lga qo'ygan xarajatlar;

  • mahsulotlarni sotishga, turli texnologiyalardan foydalanish, boshqaruv echimlarini qidirish va ularni amalga oshirish uchun investitsiyalarni ko'rsatadigan xarajatlar;

  • korxonaning ilmiy-texnikaviy poydevorini rivojlantirish, eksperimental turdagi ilmiy-texnikaviy ishlab chiqarish va loyihalarini rivojlantirishga qaratilgan xarajatlar;

  • xizmatning xarajatlari va texnik xizmat ko'rsatish;

  • modernizatsiya qilishga investitsiyalar mehnat shartlari;

  • xodimdan ish haqi, pullik ta'til, ijtimoiy paketi;

  • sug'urta badallari;

  • asosiy fondlarga ega bo'lish, amortizatsiya;

  • materiallar va xom ashyo sotib olish.

Ko'plab iqtisodchilarning fikriga ko'ra, xarajatlarning asosiy ulushi materiallar va xom ashyolarni sotib olish bilan qoplanadi.
Ba'zi sohalar xarajatlar umumiy hajmining qariyb 80 foizini tashkil qiladi. Ba'zida korxonani ishlab chiqarish qiymati fabrikaning ish vaqtida shakllantiriladi (nuqsonli tovarlar, texnologik tushish va boshqalar).
Xarajatga kiritilmagan narsa nima? Zamonaviy iqtisodiy nazariyalarga tayanish, bu ishlab chiqarishning narxi emasligini bilish mumkin. Bunga vaqtincha to'xtatilgan loyihalarni amalga oshirish bilan bog'liq xarajatlar va amalga oshirilmagan foydalarni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, bu maqsadlar bo'lishi mumkin, maqsad ham, ham boshqaruv istagi bilan bog'liq emas. Xarajatlar, shuningdek, qonunda nazarda tutilgan huquqiy xarajatlar, jarimalar va boshqa sanktsiyalarni hisobga olmaydi. Iqtisodchilarning bir qismi tovar ishlab chiqarish narxida foydalanmaslik taklif qilinadi kutilgan tushimqayta tiklanmaydigan yoki allaqachon yozilmagan.
22
Birinchi kontseptsiyaning tarafdorlari FIU, FSS va fomlarga ish haqi va chegirmalar odatda butunlay o'zaro bog'liq deb hisoblashadi. Buxgalteriya hisoblanganda mehnat kompensatsiyasi Korxona xodimlari uchun bu tabiiy, ish haqi va mukofotlarning 30 foizga yaqini yuqorida qayd etilgan ijtimoiy mablag'larda keltirilgan. Bundan tashqari, NDFL 13% to'lanadi. Shunday qilib, mahsulotning narxini hisobga olgan holda, mahsulotning narxini hisobga olgan holda, mehnat va to'lovlarni ijtimoiy fondlarga ajratish.
Ikkinchi kontseptsionerning tarafdorlari - barcha katta qayta ko'rib chiqishlar (mehnat funktsiyalari boshqa korxonaga uzatiladi) va ishlov beriladigan xodimlar ishga taklif qilinadi. Bunday holda, kompaniya ijtimoiy mablag'larga hissa qo'shmaydi.
Tabiiyki, bunday usul aksariyat ishbilarmonlar uchun eng jozibali bo'ladi, chunki bu mahsulot xarajatlarini kamaytirishga yordam beradi, bu xodimlarning ishini to'lash narxiga bog'liq. Odatda, autsorsing va asirotatsiyadan foydalanish tashkilotning foydasini oshiradi. Qanday bo'lmasin, FIU, FSS va FAQATda to'lovlar bilan hech qanday aloqasi yo'q. Shunday qilib, xarajatlarni ko'rib chiqishda ushbu maqolalar mehnat funktsiyalarini qoplash xarajatlaridan alohida tahlil qilinadi.
Ikkinchi usulni tahlil qilish, iqtisodchilar authoring xarajatlari va xiyonat qilish, material sifatida sezishmoqda. Bu erda pudratchilar bilan hisob-kitoblar to'g'risidagi band yordam beradi. Shunga qaramay, mutaxassislarning bir qismi ushbu tezis uchun qarshi dalillardan foydalanadilar. Ularning fikriga ko'ra, korxona xodimlarining 50 foizdan ko'prog'i - xastalikka ega bo'lgan xodimlar va ishning asosiy qismi autsorsingga to'g'ri keladi.

16
17


18
23
20
Xulosa
X;dkfagnfd;lkgnfdlkgmf;ldkgmlf;dglkfdg33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57

1
2
3


4
5
6
7
8

10
11


212
13
14
15
16
17
18
19
20
21
24
jhjh2
23

Download 214.49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling