Jizzax majburiy fan matematika

 
[phone] - 16 - @DTM_YECHIM 

JIZZAX MAJBURIY FAN - MATEMATIKA 
 
Yig‘indini songa ko‘paytirish uchun qo‘shiluvchilarning har birini bu songa 
ko‘paytirish va hosil bo‘lgan ko‘paytmalarni qo‘shish kifoya. 
Masalan: (4 + 8) ∗ 5 = 4 ∗ 5 + 8 ∗ 5 
 
Ayirmani songa ko‘paytirish uchun kamayuvchi va ayriluvchini alohida-alohida shu 
songa ko‘paytirish va birinchi ko‘paytmadan ikkinchisini ayirish kifoya. 
Masalan: (9 − 6) ∗ 3 = 9 ∗ 3 − 6 ∗ 3 
 
Mavzu yuzasidan misollar: 
 
1. 
Qavslarni oching:
𝑎) 5 · (𝑥 + 3); 𝑏) (6 + 𝑥) · 2; 𝑑) 4 · (𝑥 – 8); 
𝑒) (𝑦 – 7) · 3; 𝑓) 12 · (𝑐 + 8); 𝑔) (4 – 𝑦) · 5. 
2.
Ifodani soddalashtiring:
𝑎) 5𝑥 + 23 + 4𝑥 + 1; 𝑏) 12𝑦 + 31 + 34𝑦 + 8; 
𝑑) 72 + 23𝑝 + 30 + 44𝑝 + 1; 𝑒) 55𝑑 + 23 + 45 + 45𝑑. 
3. 
Saodat bir son o‘yladi. Uni oldin 15 ga ko‘paytirdi, so’ng uni alohida yana 45 ga 
ko‘paytirdi. Natijalarni qo‘shganda 1500 hosil bo‘ldi. Saodat qaysi sonni o‘ylagan? 
4.
Tenglamani yeching: 
𝑎) 21𝑥 + 16𝑥 + 55 = 166; 𝑏) 81𝑦 + 60 + 9𝑦 = 960; 
𝑑) 59𝑝 – 19𝑝 + 125 = 565; 𝑒) 58𝑑 + 37𝑑 + 212 = 972. 
5.
Ifodadagi umumiy ko‘paytuvchini qavsdan tashqariga chiqarib, uning qiymatini toping: 
𝑎) 76 · 29 + 14 · 29; 𝑑) 37 · 13 + 28 · 77 + 63 · 13 – 18 · 77; 
𝑏) 678 · 88 + 678 · 12; 𝑒) 261 · 12 + 29 · 101 + 60 · 12 – 17 · 101. 

---

 
[phone] - 17 - @DTM_YECHIM 

JIZZAX MAJBURIY FAN - MATEMATIKA 
 
Mavzu yuzasidan misollar: 
 
1.
Ifodaning qiymatini toping: 
𝑎) 132 + 129– 237 + 97; 𝑏) 764– 348– 112 + 231; 
𝑑) 945 ∶ 45 · 22 · 12; 𝑒) 24 · 12 · 25: 100; 
𝑓) 23 · 12 + 490: 14– 224: 16; 𝑔) 321 · 12: 69 + 644: 23– 93; 
ℎ) 831 + 5865: (22 · 29– 13 · 19)– 87; 𝑖) (3915: 87 + 867)– (18 · 15– 1305: 29). 
2. 
Ifoda tuzing va uning qiymatini toping: 
a) 24 · 11 ko‘paytma va 96 ∶ 3 bo‘linmaning yig‘indisi; 
b) 510 sonidan 236 + 128 yig‘indining ayirmasi; 
d) 27 + 3 yig‘indining 52 – 22 ayirmaga ko‘paytmasi; 
e) 31 + 29 yig‘indining 30 soniga bo‘linmasi. 
3. 
Ali, Soli va Vali tarozida o‘z vaznlarini o‘lchashdi. Ma’lum bo‘lishicha, Ali bilan Solining 
vazni birgalikda 57 kg, Soli bilan Valining vazni 56 kg, Ali va Valining vazni 61 kg ekan. Har 
bir bolaning vazni qancha ekanligini toping. 
4.
Ifodaning qiymatini toping: 
𝑎) 66 · 24 ∶ 22 + 17017 ∶ 17; 𝑏) (42 · 25 – 36) ∶ 39 + (800 ∶ 40 – 18) · 12. 
𝑑) 9 · (1030 – 579) + 941; 𝑒) 8000 – (398 + 132) · 15; 
𝑓) (770 – 669) · (546 – 489); 𝑔) 136 · (668 – 588) – 404 · 25; 
ℎ) 1540 ∶ 11 + 1890 ∶ 9 + 982; 𝑖) 1953 + (17432 – 56 · 223) ∶ 16. 
5.
Tenglamani yeching: 
а) Зх + 5х + 96 = 1568; 𝑏) 2у + 7у + 78 = 1581; 
𝑑) 88 880 ∶ 110 + х = 809; 𝑒) 357у – 149у – 1843 = 11 469; 
𝑓) 256𝑚 – 147𝑚 – 1871 = 63 747; 𝑔) 6871 + р ∶ 121 = 7000. 
6. 
Sayohatchi bir shahardan ikkinchisiga bormoqchi. U oldin avtomobilda 70 km/soat 
tezlikda 2 soat yo‘l bosdi. So‘ng piyoda 4 soat 5 km/soat tezlik bilan yurdi. Shunda 
ikkinchi shahargacha yana 14 km yo‘l qoldi. Bu shaharlar orasidagi masofa qancha? 

---