Xoshametlewshi is ijalarına qızıǵıwshılıq. Byudjet deficiti siyasiy tárepten belgili bir muǵdarda qollap-quwatlansa, byudjettiń artıqshalıǵı bolsa, úlken mashqaladan sanaladı. Siyasiy tárepten salıqlardıń kemeyiwi hám qárejetlerdiń artıp ketiwi keń tarqalǵan ilajlardan sanaladı. Salıqlardı arttırıw xalıqtıń narazılıǵına alıp keledi, qárejetlerdi kemeytiw siyasatı tárepinen bir qansha qáwipli sanaladı.
Siyasiy sebeplerge qarap bir-biri menen baylanıslı bolǵan ortalıq. Ayırım ekonomistler kóplegen siyasiy kúshlerdiń negizgi maqseti mámlekettiń ekonomikasın kóteriw yemes, bálkim húkimetke saylanıw, yaǵnıy hámeldi iyelewden ibarat. Sonlıqtan kóplegen ekonomistler siyasiy sebeplerge qarap bir-biri menen baylanısqan jumıs ortalıq túsinigin kiritken. Olardıń pikirinshe, sheber siyasatshılar ózleriniń saylawshıların maksimum qollap-quwatlaw maqsetinde jumıs alıp baradı. Bunday jaǵdayda fiskal siyasat ekonomikanı izden shıǵarıwın bilsede hiylelikler isletiwge háreket yetedi. Demek, bundan kelip shıǵıp sonday juwmaqqa keliwimiz múmkin fiskal siyasat ekonomikalıq terbelislerdiń sebepshiside bolıwı múmkin yeken.
Orın almasıwdıń nátiyjesi. Orın almasıw nátijesiniń áhmiyeti sonnan ibarat, xoshametlewshi (deficitli) fiskal siyasat procentlik stavkalardıń ósiwine (artıwına) hám investiciyalıq qárejetlerdiń kemeyiwine imkaniyatlar jaratadı.
Máselen, ekonomikanıń tómenlew processinde mámleket fiskal siyasat sıpatında mámleket qárejetleriniń muǵdarın arttıradı. Mámleket pul bazarına deficitti finanslastırıw maqsetinde shıǵadı. Sebebi, qárejetler procentlik stavka menen keri baylanısqa iye. Demek, ayırım investiciyalar qabıl yetilmeydi. yegerde investiciyalar mámleket qárejetleriniń artqan bólegin muǵdarında kemeyse alıp barılǵan fiskal siyasat nátiyjesiz bolǵan bolar yedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |