mos m atnlam i yoddan yozish;
7) ertakni tayyorlanm asdan aytish, kichik sh e’r, hikoya tuzish;
8
) namunasi berilgan badiiy, ilm iy-om m abop matn asosida bayon
yozish;
9) o'qituvchi bergan m atnni og'zaki va yozm a qayta tuzish (tanlab
qayta hikoya qilish va bayon, ijodiy qayta hikoyalash va bayon, hi
koyani sahnalashtirish kabilar);
1 0
) har xil turdagi yozm a insho.
Bu mashqlarning ham m asi nazariyasiz, am aliy tarzda beriladi.
Bunday mashqlarni takroriy ishlatm aslik yoki asosiylarini tushirib
qoldirmaslik uch un nutqiy mashqlarning aniq rejasi tuzib olinadi.
Bog'lanishli nutqdan mashqlarning turli xil bo'lishida, a w a lo ,
material m anbaiga, tem atikaga, shuningdek, janriga, til xususiyatiga,
mashq turiga rioya qilinadi.
Bog'lanishli nutqqa oid asosiy k o'nikm alar
O'quvchilar nutqini o'stirish ularga aniq ko'nikmalarni singdirish
demakdir. B oshlang'ich sin f o'quvchilari mustaqil mashq sifatida
bog'lanishli nutqni o'stirishdan quyidagi ko'nikm alarni bilib oladilar:
/.
Mavzuni tushunish, chegarasini aniqlash va uni nisbatan to'liq
yoritish ko'nikmasi.
Masalan, „Biz uy ishlarida ota-onam izga qanday
yordamlashamiz?" mavzusi berilsa, o'quvchilar aniq bajargan ishlari
haqida hikoya qiladilar. U lar mavzuni yaxshi tushunishlari uchun
bayon matni qayta hikoya qildiriladi, inshoda esa berilgan m avzu
yuzasidan mustaqil hikoyalash mashq qilinadi.
2. Inshoni asosiy fikrga b o ‘ysundirish ko'nikmasi.
Bolalar ishi m a ’
lum fikrni (tabiatning ajoyib tasvirini idrok etish, o'zlarining baxtli
hayotidan g'ururlanish, m ehnatga va m ehnatkash insonlarga m uhab-
Do'stlaringiz bilan baham: |
