K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va audit

8.2.Bank kreditlari va olingan qarzlar bo‘yicha majburiyatlarning hisobi

Korxonalar banklardan va boshqa yuridik shaxslardan o‘zlarining aylanma mablag‘larini to‘ldirish, moliyaviy –xo‘jalik faoliyatini rivojlantirish maqsadida qisqa muddatli , shuningdek kapital qurilish ishlarini olib borish va boshqa maqsadlar uchun uzoq muddatli kreditlar va qarzlar olishlari mumkin. Kreditlar va qarzlar tuzilgan shartnomalarga muvofiq korxonaning kassasiga berilishi, hisob-kitob yoki boshqa maxsus schyotlariga o‘tqazib berilishi, shuningdek bankdagi maxsus ssuda schyoti orqali to‘lovlarni amalga oshirish yo‘li bilan taqdim etilishi mumkin.

21- son BHMS ga muvofiq bank kreditlarining hisobi 6810 «Qisqa muddatli bank kreditlari» va 7810 «Uzoq muddatli bank kreditlari» schyotlarida, olingan qarzlar esa 6820 «Qisqa muddatli qarzlar» va 7820 «Uzoq muddatli qarzlar» schyotlarida olib boriladi. Ushbu passiv schyotlarning kreditida kreditlar va qarzlarning olinishi, shuningdek ular bo‘yicha majburiyatlarning qoldig‘i, debetida esa ularning qaytarilishi aks ettiriladi. Bank kreditlari va olingan qarzlar bo‘yicha hisoblangan foizlar va ular bo‘yicha hisob –kitoblar maxsus 6920 « Hisoblangan foizlar» schyotida olib boriladi. Olingan bank kreditlari va qarzlar, ularning qaytarilishi, hisoblangan foizlar buxgalteriya hisobida quyidagi yozuvlar bilan aks ettiriladi:

Tar-tib raqami	Operatsiyaning mazmuni	Debet schet	Kredit schet	Yozuvga asos bo‘luvchi hujjat
1.	Kreditlarni olinishi: -Korxona kassasiga -Hisob –kitob schyotiga -Akkreditiv schyotlarga -Maxsus boshqa schyotlarga -Ta’minotchilarga to‘langanda -Ta’minotchilarga avans tariqasida o‘tqazilganda	5010 5110 5510 5530 6010 4310 4330	6810, 7810 6820, 7820	Kredit va qarz shartnomalari to‘lov topshiriq-nomasi, kirim kassa orderi, bank ko‘chirmalari
2.	Kreditlarni qaytarilishi: -Kassadan -Hisob-kitob schyotidan -Akkreditiv schyotlardan -Maxsus schyotlardan -Depozit schyotlardan -Haridorlarlar va buyurtmachilardan tushgan tushumdan -Haridorlardan olingan avans to‘lovlaridan	6810, 7810, 6820, 7820	5010 5110 5510 5530 5890 4010 6310	Kredit va qarz shartnomalari to‘lov topshiriq-nomasi, kirim kassa orderi, bank ko‘chirmalari
3.	Uzoq muddatli kredit joriy majburiyatga o‘tqazilganda	7810, 7820	6950	Kredit va qarz shartnomalari
4.	Kreditlar bo‘yicha foizlar hisoblanganda	9610	6920	Kredit va qarz shartnomalari
5.	Foizlar to‘langanda	6920	5110	Bank ko‘chirmalari

Bank kreditlari va olingan qarzlarning analitik hisobi ularning turlari va qaytarish muddatlari bo‘yicha olib boriladi.