K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va audit

13.5.Xususiy kapital to‘g‘risida hisobotni tuzish

Xususiy kapital to‘g‘risida hisobotning (5-son shakl) asosiy maqsadi bo‘lib korxonaning xususiy kapitalining holati va harakati to‘g‘risida yig‘ma ma’lumotlarni aks ettirish hisoblanadi. Hisobot to‘qqizta ustunchadan iborot bo‘lib, uning 1 va 2- ustunlarida hisobotning ko‘rsatkichlari va ularga birkitilgan satrlarning raqamlari ko‘rsatiladi. Hisobotning 3-8 ustunlari xususiy kapitalning alohida turlarining holati va harakatiga doir ma’lumotlarni aks ettirishga mo‘ljallangan, jumladan:

• 
  3-ustun “Ustav kapitali”;
  
• 
  4-ustun “Qo‘shilgan kapital”;
  
• 
  5-ustun “Rezerv kapitali”;
  
• 
  6-ustun “Taqsimlanmagan foyda (qoplanmagan zarar)”;
  
• 
  7-ustun “Sotib olingan xususiy aksiyalar”;
  
• 
  8-ustun “Maqsadli tushumlar va boshqalar”;
  
• 
  9-ustun “Jami” .
  

Hisobotning har bir satrida xususiy kapitalning holati, ko‘payishi va
kamayishi , shuningdek turli boshqa ma’lumotlar ko‘rsatiladi. Ushbu ma’lumotlar xususiy kapitalning elementlarini hisobi uchun mo‘ljallangan schyotlardan (8300, 8400, 8500, 8600,8700,8800) olinadi, jumladan:

Satr	Ko‘rsatkichlar nomi	Satrni to‘ldirish tartibi
010	Yil boshiga qoldiq	8300, 8400, 8500, 8600,8700,8800- schyotlarning bosh qoldig‘i yoziladi
020	Qimmatli qog‘ozlar emissiyasi	Aksiyalarni chiqarilishi va sotilishi natijasida ustav kapitali va qo‘shilgan kapitalni ko‘payishi mos ravishda 3 va 4- ustunchalarda aks ettiriladi
030	Uzoq muddatli aktivlarni qayta baholash	Korxona mulkini qayta baholash natijasida vujudga kelgan rezerv kapitali summasi 5-ustunchada ko‘rsatiladi
040	Ustav kapitalini shakllantirishda paydo bo‘lgan valyuta kursi farqlari	Chet el investorlarining ustav kapitaliga kiritgan badallari bo‘yicha vujudga kelgan qo‘shilgan kapital summasi 4-ustunchada aks ettiriladi
050	Rezerv kapitaliga ajratma	Hisobot yilning sof taqsimlanmagan foydasidan rezerv kapitaliga ajratma summasi 5-ustunchada (+) belgisi bilan va 6-ustunchada (-) belgisi bilan ko‘rsatiladi
060	Joriy yilning taqsimlanmagan foydasi (zarari)	Moliyaviy natijalar to‘g‘risida hisobotning eng oxirgi satrida ko‘rsatilgan sof foydasi (qoplanmagan zarari) 6-ustunchada aks ettiriladi ( qoplanmagan zarar summasi ushbu ustunchada (-) belgi bilan )
070	Tekinga olingan mol-mulk	Yuqori tashkilotdan olingan va rezerv kapitaliga kiritilgan mol-mulk summasi 5-ustunchada ko‘rsatiladi
080	Maqsadli foydalanish uchun olingan mablag‘lar	Turli maqsadlarda olingan grantlar, davlat subsidiyalari, davlat yordamlari, soliqlar bo‘yicha imtiyozlar va boshqa maqsadli tushumlarning summasi 8-ustunchada aks ettiriladi
090	To‘langan dividendlar	Hisoblangan dividendlar summasi 6- ustunchada (-) belgisi bilan aks ettiriladi
100	Xususiy kapital shakllanishining boshqa manbalari	Xususiy kapital elementlarining boshqa manbalar evaziga ko‘payish summalari mos ravishda 1-8 –ustunchalarda ko‘rsatiladi( kamayish summasi (-) belgi bilan )