K. Chukovskiy – bolalar shoiri va adibi

Koʼpincha bolalar poeziyasiga sheʼrni tushunmaydiganlar, yoki bolalarni tushunmaydiganlar, baʼzida esa unisini ham, bunisini ham-na sheʼrni, na bolalarni tushunmaydiganlar kirib kelishadi. Menga bu narsa jinoyatdek tuyuladi. Kattalar yozuvchisi isteʼdodsiz boʼlsa, boʼlishi mumkin, ammo lekin bolalar yozuvchisi isteʼdodli, mahoratli boʼlishi shart. Chukovskiy bolani imkon qadar tezroq katta qilishga va uni tezroq jiddiylashtirishga harakat qilgan mualliflardan nafratlanardi.

Shuning uchun ham jahon bolalar adabiyotida haliga qadar birorta quvnoq bolalar kitobi yoʼq. Bola bilan bolalarcha kulish naqadar muhimligini u qayta-qayta taʼkidlaydi. Chukovskiy bolalarni faqatgina bemaʼni narsalar bilan tarbiyalash kerak degan fikrdan yiroq boʼlib, “shu bemaʼni narsalar olib tashlangan bolalar adabiyoti, 3 va 4 yoshli bolalarning sermahsul instinklari talablariga javob bera olmaydi va ular foydaliroq boʼlgan aqliy ozuqadan mahrum qiladi”, – degan fikrni ilgari suradi. Bolalarga bolalar kitoblari orqali ularning yosh xususiyatlariga toʼgʼri kelmaydigan yoki ularga tushunarsiz boʼlgan narsalarni singdirish – bu ularning kitobxonlikka boʼlgan xoxish-istaklarini umuman yoʼq qilib yuboradi.Bu tanqidchining fikricha, emizikli bolani ona suti oʼrnida majburlab bifshteks bilan boqishga oʼxshaydi. Chukovskiy har qanday bola ulkan ijodiy imkoniyatlarga, hatto daholikka ega boʼlishi mumkin.

• Shuning uchun ham jahon bolalar adabiyotida haliga qadar birorta quvnoq bolalar kitobi yoʼq. Bola bilan bolalarcha kulish naqadar muhimligini u qayta-qayta taʼkidlaydi. Chukovskiy bolalarni faqatgina bemaʼni narsalar bilan tarbiyalash kerak degan fikrdan yiroq boʼlib, “shu bemaʼni narsalar olib tashlangan bolalar adabiyoti, 3 va 4 yoshli bolalarning sermahsul instinklari talablariga javob bera olmaydi va ular foydaliroq boʼlgan aqliy ozuqadan mahrum qiladi”, – degan fikrni ilgari suradi. Bolalarga bolalar kitoblari orqali ularning yosh xususiyatlariga toʼgʼri kelmaydigan yoki ularga tushunarsiz boʼlgan narsalarni singdirish – bu ularning kitobxonlikka boʼlgan xoxish-istaklarini umuman yoʼq qilib yuboradi.Bu tanqidchining fikricha, emizikli bolani ona suti oʼrnida majburlab bifshteks bilan boqishga oʼxshaydi. Chukovskiy har qanday bola ulkan ijodiy imkoniyatlarga, hatto daholikka ega boʼlishi mumkin.