2) radius vektor
1) koordinatalar
moddiy nuqtaning koordinatalari radius-vektor bilan
aniqlanadi
Radius – vektorning koordinatalari х, у, z o‘qlardagi proeksiyalaridan iborat, ya’ni: i, j, k – birlik vektorlardir
Modellashtirish – fizikaviy modellarni fikran tuzish usulidir. Tajribada izlanilayotgan tizim echiladigan masalaning muhim ahamiyatga va eng zarur xususiyatlarga ega bo‘lgan modellar orqali almashtirilib, soddalashtiriladi. Masalan: absolyut qattiq jism, moddiy nuqta, ideal gaz va boshqalar.
Absolyut qattiq jism – har qanday sharoitda deformasiyalanmaydigan jismdir.
Moddiy nuqta deb, ma’lum massaga ega bo‘lgan, o‘lchami o‘rganiladigan masofalarga nisbatan juda kichik bo‘lgan jismga aytiladi.
Oyning geometrik o‘lchamlari Ergacha bo‘lgan masofaga nisbatan kichik bo‘lgani uchun Oyni Erga nisbatan moddiy nuqta deb hisoblash mumkin.
Quyosh atrofida aylanayotgan Erni Erdan Quyoshgacha bo‘lgan masofa yoki Erning aylanis traektoriyasiga nisbatan moddiy nuqta deb hisoblash mumkin
Tezlik moduli vaqt o‘tishi bilan o‘zgarmas qolsa, bu harakat tekis harakat deb ataladi. TEZLIK KO‘CHISH Istalgan teng vaqt oraliklarida jism har xil masofaga ko‘chsa, bu harakat notekis harakat deb ataladi. Notekis harakatda nuqtaning t1 - t2 vaqt oraligida bosib o‘tgan yo‘li S o‘ngdagi integral bilan ifodalanadi Agarda vaqt o‘tishi bilan tezlik moduli oshib borsa, u holda harakat tezlanuvchan harakat deb ataladi, tezlik moduli kamaygan holda - sekinlanuvchan deb ataladi. Tekis tezlanuvchan harakatda jismning tezligi istalgan teng vaqt oraliklarida bir xil o‘zgaradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |