K11-sinf 1- qism bo’yicha tuzilgan test savollari Kirish

Mahmud Koshg’ariy :
1. Mahmud Koshg’ariy qaysi shaharda tavallud topgan ?
A) Qashqar B) Bolasog’un C) Talas D) O’tror
2. Afrosiyob o‘g‘lining nomi ?
A) Bolasog’in B) Barsg’an C) Barskon D) Husayn
3. Mahmudning qashqarlik ustozi kim ?
A) Usmon B) Husayn C) Arslonbobo D) Muqtado
4. Mahmud Koshg’ariyning : «Men bu kitobni maxsus alifbo tartibida hikmatli so‘zlar, saj’ (qofiyali nasr)lar, maqollar,rajaz (misralari nisbatan uzunroq bo‘lgan she’r turi) va nasr deb atalgan adabiy parchalar bilan bezadim... Bu ishda misol tariqasida turklarning tilida qo‘llanib kelgan she’rlaridan, shodlik va motam kunlarida qo‘llanadigan hikmatli so‘zlardan, maqollardan keltirdim» degan ta’rifi qaysi kitob haqida ?
A) «Devonu lug‘ot at-turk» B) “ Qutadg’u bilig”
C) “ Anbiyolar tarixi “ D) “ Qarolar falsafasi risolasi “
5 . «Devonu lug‘ot at-turk» yodgorligi vositasida biz nechanchi asrgacha bo‘lgan adabiyotimizdagi bir qator janrlar va badiiy tasvirning o‘ziga xos xususiyatlari haqidagi ma’lumotlarga ega bo‘lamiz?
A) IX asrgacha B) X asrgacha C) XI asrgacha D) XII asrgacha
6. «Devonu lug‘ot at-turk» asari qachondan boshlab yozila boshlagan ?
A) 1172-yil B) 1072-yil C) 1075-yil D) 1069-yil
7. «Devonu lug‘ot at-turk» asari kimga bag’ishlab yozilgan ?
A) Usmon B) Nosuriddin To’qbug’a C) Tavg’ach D)Muqtado
8. Mahmud Koshg’ariy «arab tili bilan ikki uloqchi ot singari teng poyga qilib, o‘zib borayotgan qaysi tilini» ko‘klarga ko‘taradi ?
A) lotin B) turk C) o’g’uz D) yag’mo
9. «Devon»ga kirgan adabiy shakllarning asosiy qismini nimalar tashkil qiladi ?
A) ruboiy B) to’rtlik C) murabba’ D) tuyuq
10.Qaysi she’rda marhumning boshqa kishilar bilan munosabatlarida namoyon bo‘ladigan xislatlariga urg‘u beriladi ?
A) “ Oltin qon “ B) «Erdi ashin taturg‘an»
C) «Iqilachim erik bo‘ldi» D) «Qish va Bahor»
11. «Bang va Chog‘ir» asari kimga tegishli ?
A) Yaqiniy B) Yusuf Amiriy C) Nishotiy D) Ogahiy
12. «Boz va Bulbul»,«Gul va Daf», «Binafsha va Chang» asarlari kimga tegishli ?
A) Yaqiniy B) Yusuf Amiriy C) Nishotiy D) Ogahiy
13. «O‘q va Yoy» asari kimga tegishli ?
A) Yaqiniy B) Yusuf Amiriy C) Nishotiy D) Ogahiy
14. Vatan himoyasi, yurt taqdiri, xalq birligi va chegaralarning daxlsizligi uchun kurash g‘oyalari kuylangan she’riy va nasriy parchalarni toping ?
A) «Tangutlar bilan jang» B) «Yaboqular bilan jang» C) “ Oltin qon “ D) A-B
15. Afrosiyob qizining nomi ?
A) Qazvin B) Qaz C) Marvash D) Xumor
16. Afrosiyob qizining nomiga qo’yilgan shahar qanday nomlanadi ?
A) Afrosiyob B) Shohijon C) Qazvin D) Dizro’yin
17. Siyovushni kim o’ldirgan ?
A) Afrosiyobning qizi B) Qazning eri C) Alp Er to’g’a D) Afrosiyobning o’g’li
18. Esiz nima ?
A) vaqt B) manfur C) olam D) taqdir
19. Ajun nima ?
A) vaqt B) manfur C) olam D) taqdir
20. O’ldak nima ?
A) vaqt B) manfur C) olam D) mehmon
21. Uma nima ?
A) vaqt B) mehmon C) olam D) taqdir
22. «Devonu lug‘ot at-turk» asari haqidagi no‘to‘g‘ri ma’lumotni toping.
A) «Devon»da yigitlarni ishga safarbar qilish, meva terish, ovchilikka
yo‘naltirish kabi qadimgi turmush tarzining ayrim lavhalari mavjud.
B) «Devon»da turkiy xalqlar turmush manzaralari bilan bog‘liq bo‘lgan
she’riy parchalar katta o‘rin tutadi.
C) «Devon»da ayrim adabiy hodisalar haqida maxsus izohlar berilgan.
D) «Devon»da ayrim shaxs va joylar bilan bog‘liq afsonalar keltirilib,
qit’alar bilan to‘ldirilgan.
23. Quyidagilar ichidan noto‘g‘ri ma’lumotni toping.
A) Alp Er To‘nga haqidagi marsiya marsiya janrining bizgacha yetib
kelgan eng qadimiy namunalaridan biridir.
B) Marsiya, odatda, jamiyat tarixida muayyan iz qoldirgan kishilarga
bag‘ishlab yoziladi yoki to‘qiladi.
C) Alp Er To‘nga haqidagi marsiya – og‘zaki ijod mahsuli hisoblanadi.
D) Alp Er To‘nga haqidagi marsiyada Siyovushning faqat bek emas, balki «beklar begi» ekanligi aytiladi.
24. «Devonu lug‘ot at-turk» asari qachon yozib tugatilgan?
A) hijriy 461-yil jumod ul-avval boshlarida
B) hijriy 463-yil jumod ul-oxirning 10-kuni
C) hijriy 464-yil jumod ul-avval boshlarida
D) hijriy 466-yil jumod ul-oxirning 12-kuni
25. Mahmud Koshg‘ariyning to‘liq ismini toping.
A) Husayn ibn Mahmud Koshg‘ariy
B) Muhammad ibn Mahmud Koshg‘ariy
C) Mahmud ibn Husayn ibn Muhammad
D) Husayn ibn Mahmud ibn Muhammad
26. «Devonu lug‘ot at-turk» asarida muallif kitobning necha karra yozilgan (ko‘chirilgan)ligini va tuzatilganligini aytadi?
A) besh karra B) uch karra C) ikki karra D) to‘rt karra
27. «Devon»da keltirilgan qaysi she’rda sho‘x, o‘ynoqi otning chopqirligi tasvirlanadi?
A) «Erdi ashin taturg‘an» B) «Bulnar meni ulas ko‘z»
C) «Iqilachim erik bo‘ldi» D) «Qish yay bila to‘qushti»
28. To‘nga Alp Er so‘zi qanday ma’no bildiradi?
A) turklarning eng kuchli bahodiri B) yo‘lbars kabi kuchli bahodir
C) to‘qson alpning eng kuchlisi D) burgut kabi kuchli bahodir
29. «Devon»dan olingan quyidagi parchada kim haqida gap ketgan?
«U Tahmuraspdan uch yuz yil keyin Marvni bino qilgan. Ba’zilar butun
Movarounnahrni turklar o‘lkalaridan deb bilganlar. U Yankanddan
boshlanadi. Uning bir oti Dizro‘yindir».
A) Siyovush B) Afrosiyob C) Qaz D) Barman
30. Marsiya nima?
A) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni ifodalagan lirik she’r yoki nasriy asar.
B) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni ifodalagan dramatik asar.
C) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni ifodalagan lirik she’r yoki qo‘shiq.
D) Biror kishining vafoti munosabati bilan g‘am-alam, hasrat va qayg‘uni ifodalagan hikoya yoki qissa.
31. «Devon»da keltirilishicha, Qazvin so‘zining asli qanday ma’noni
anglatadi?
A) qaz o‘yini – oqqush o‘ynaydigan joy
B) qaz o‘yini – qiz o‘ynaydigan joy
C) qaz o‘yini – qor o‘ynaydigan joy
D) qaz o‘yini – g‘oz o‘ynaydigan joy
32. «Devon»da Qazvin shahrini kim qurganligi aytiladi?
A) Qaz B) Afrosiyob C) Siyovush D) Barman
33. Mahmud Koshg‘ariy «Devon»da Afrosiyobning bolalari qanday
atalganini eslatadi?
A) xoqon, xon B) alp, noib C) amir, hukmdor D) hukmdor, sardor
34. Mahmud Koshg‘ariy to‘rtlik shakliga tayanadigan she’riy janrlarni,
asosan, qanday nomlagan?
A) to‘rtlik yoki maqom B) qo‘shug‘ yoki kuy
C) to‘rtlik yoki qasida D) qo‘shug‘ yoki she’r
35. Quyidagilar ichidan noto‘g‘ri ma’lumotni toping.
A) Mumtoz adabiyotimizdagi marsiyalarning asosiy qismi aruz vaznida
bitilgan.
B) Alp Er To‘nga marsiyasi barmoq vaznida bitilgan.
C) Alp Er To‘nga marsiyasining har bir misrasi yetti bo‘g‘indan tuzilgan.
D) Alp Er To‘nga marsiyasining har bir bandi yetti misradan iborat.