Kafedrasi rajabov ravshanbek boltabaevich

II bob bo’yicha xulosalar 

 

1.  Xalqaro  globallashuvning  xalqaro  valyuta  munosabatlariga  ta’sirining 

tahlili shuni ko‘rsatdiki, birinchidan, globallashuv tovarlar vakapitallarning xalqaro 

miqyosdagi  harakatiga  va  bahosiga  ta’sir  etish  orqalikapitallar  va  tovarlarning 

bahosiga  tasir  etadi;  ikkinchidan,  globallashuv  ish  haqi  va  baholarni  mavjud 

mexanizmini  o‘zgartirish  yo‘li  bilan  mamlakatdagi  inflyasiya  darajasiga  ta’sir 

qiladi;  uchinchidan, xalqaro  ishchi  kuchi  migratsiyasi  hajmining  oshishi  mahalliy 

mehnat  bozoridagitalab  va  taklifga  ta’sir  qiladi.  Ishchi  kuchi  migratsiyasi  ish 

haqini  oshirish  zaruriyatini  yuzaga  keltiradi,  aksincha,ishchi  kuchi  kirimi  sodir 

bo‘lgan  davlatlarda  ish  haqini  pasaytirishga  nisbatan  bosim  kuchayadi; 

to‘rtinchidan,  globallashuv  Markaziy  bank  qarorlarining  moliya  bozorlariga  va 

makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarga ta’siri borasidagi noaniqliklarni oshiradi.  

Masalan,  globallashuv  jarayonlarining  chuqurlashishi  natijasida  xalqaro 

valyuta  bozorlaridagi  operatsiyalar  hajmi  oshadi;  beshinchidan,  globallashuv 

Markaziy  bankning  valyuta  siyosati  strategiyasiga  ta’sir  qiladi.  Iqtisodiy  nou-

xaularning  tezlikbilan  yoyilishi  Markaziy  bank  iqtisodchilari  tomonidan  amalga 

oshiriladigan  iqtisodiy  tahlil  usullarining  o‘zgarishiga  olib  keladi;  oltinchidan, 

globallashuv  aktivlar  bozorida  spekulyativ  operatsiyalar  hajmini  oshishiga  olib 

keladi. 

                                                           

15

 Karimov I.A. Inson mafaatlarini ustuvorligini ta’minlash-barcha islohatlar va o’zgarishlarimizning bosh 

maqsadidir. Xalq so’zi, 9 fevral 2008 y. 

---

50 

 

2. To‘lov balansining joriyoperatsiyalar bo‘limi bo‘yicha konvertatsiyaning 

joriy  etilishi  va  tashqi  savdoning  erkinlashtirilishi  oqibatida  xalqaro  raqobatni 

kuchayishi  malakat  korxonalarini  narxlarning  jahon  bozoridagi  kon’yunkturaviy 

o‘zgarishlariga  moslashish  imkonini  beradi.  Xalqaro  savdodagi  raqobatni 

kuchayishida joriyoperatsiyalar bo‘yicha to‘liq konvertirlashni ta’minlash borasida 

hal qiluvchi dalil bo‘lsa ham, fikrimizcha,  milliy iqtisodiyotni erkinlashtirishning 

hozirgi bosqichida ushbu holat muayyan risklar bilan bog’liqdir.