Karyerning qabul qilish qurilmalarining texnologik majmuasi

Rasm. 3.
Temir yo‘l transportida fabrika konveyeriga uzatishdan oldin maydalashni talab etmaydigan foydali qazilmalar uchun qabul qilish qurilmasi va qabul qilish qurilmasining ko‘ndalang kesishishi (a—z)
Temir yo‘l transportida va ishlab chiqarish hajmi katta bo‘lgan tog‘ korxonalarida yuk bo‘shatishda tarkib aloxida bo‘laklarga bo‘linadi va ularning soni vaqt me’yoriga qarab aniqlanadi.

Rasm. 4.
O‘tirib qolgan mahsulotlar uchun qabul qilish qurilmalari: 1 — kupkurakli ekskavator; 2 — konveyer; 3 — vagonlar

Tasavvur qilamizki foydali qazilmalarni chiqarish vagonlardan tuzilgan tarkib orqali amalga oshiriladi, sikl vaqtiga ega bo‘ladi. Demak, bitta tarkibning yuk bo‘shatishga ketgan vaqti . Unda yuk bo‘shatish bo‘lagi soni

Unda — harakat holatini o‘zgartirish davomiyligi, dak; — Bo‘limdagi vagonlarning soni — . yuk bo‘shatish front uzunligi Unda — vagon uzunligi, m.
SHu tarzda avtomobil karyer transporti yuk to‘kish fronti aniqlanadi. _ qabul qilish bunkerining sig‘diruvchanligi to‘kiladigan yukning barchasini qabul qilinishini ta’minlashi kerak. Masalan, temir yo‘l transportida
(2)
Unda — avtosamosval yoki vagonning yuk ko‘taruvchanligi , t; va mos ravishda yuk uzatuvchi va yuk qabul qiluvchi qurilmaning samaradorligi, t/ch; —yuklanuvchi mahsulotning zichligi.
Odatda bo‘lganda bunkerning yuk xaydashi qabul qilishdavagonning va avtosamosvalning sig‘diruvchanligi 2—3 hisob qilinadi. Qabul qiluvchi qurilmaning minimal yuk o‘tkazish sig‘diruvchanligi temir yo‘l transportida
m3/m (3)
To‘liq sig‘diruvchanligi esa, , m3 (4)

Xuddi shunday avtomobil transportida ham: (5)

Unda — bir vaqtning o‘zida yuk to‘kadigan avtosamosvallarning soni; —- avtosamosval kuzovining geometrik sig‘diruvchanligi.
Qabul qiluvchi bunkerning balandligi uning sigdiruvchanligiga qarabaniqlanadi, qabul kilishva chiqarish teshigi uzunligi va hajmiga bog‘liq bo‘ladi. Chiqaruvchi teshikning uzunligi va hajmi yukning maksimal bo‘lagi o‘lchamidan 1,5—2 kam bo‘lmasligi kerak. Bunkerning yon devorlari qiyalik burchagi osilishining oldini olish maqsadida 45—50° — yirik bo‘lakli yuklar uchun, 50—60° -- o‘rta vamayda bo‘laklilar uchun. Oziqlantiruvchining turi foydali qazilmalarning fizik-mexanik xususiyatlariga qarabaniqlanadi. Xarsang va yarimxarsang yuklar uchun plastinasimon, kuchli tasmali va vibratsiyali oziqlantiruvchilar qabul qilinadi, engil, sepiluvchanlarga – tasmali va boshkalar qo‘llaniladi. Avtomatlashtirilgan foydali qazilmalarni qabul qilish qurilmasi tizimi barcha amallarning opyeratorsiz bajarilishini ta’minlaydi. misol uchun ag‘darib yuk to‘kuvchi vagon bilan jihozlangan qabul qilish majmuasi ko‘rsatilgan va uning tagida plastinkasimon 3 oziqlantiruvchili bunker 2 joylashtirilgan. Plastinkasimon oziqlantiruvchi orqali foydali qazilmalar tasmali konveyerga4 kelib tushadi. Biror bir agregatning o‘chishi bilan undan oldinda turgan barcha agregatlarning avtomatik tarzda o‘chirilishi agregatlarning bloklash tizimida ko‘zda tutilgan.