Kasbiy ta ‟ lim metodologiyasi

Kadrlar tayyorlash milliy dasturi mohiyati
Kadrlar tayyorlash milliy dasturini mohiyatini anglash uchun bu – dasturni 
qabul qilishga qanday sabab va oqibatlar turtki bo„lganligini qarab chiqmog„imiz, 
1997-yilgacha mavjud bo„lgan eski ta‟lim-tarbiya tizimining kamchiliklari va 
muammolarini tahlil qilib ko„rmog„imiz kerak. Eski kadrlar tayyorlash tizimining 
kamchilik va muammolari quyidagilardan iborat edi: 
kadrlar tayyorlash tizimining demokratik o„zgarishlar va bozor islohotlarini 
talablariga muvofiq emasligi; 
o„quv jarayonining moddiy-texnika va axborot bazasi etarli emasligi, yuqori 
malakali pedagog kadrlarning etishmasligi; 
sifatli o„quv-uslubiy va ilmiy adabiyot hamda didaktik materiallarning 
kamligi; 
ta‟lim tizimi, fan va ishlab chiqarish o„rtasida puxta o„zaro hamkorlik va 
o„zaro foydali integratsiyaning yo„qligi. 
ta‟lim tarbiya va o„quv jarayonlarining tarkibi, bosqichlarini bir-biri bilan 
uzviy bog„lash, ya‟ni uzluksiz ta‟lim-tarbiya tizimini tashkil qilish 
muammolari hal qilingan emas. 
amaldagi ta‟lim tizimi zamonaviy, taraqqiyot topgan demokratik davlatlar 
talablariga javob bera olmayotganligi; 
mutaxassislar tayyorlash, ta‟lim-tarbiya tizimi jamiyatda bo„layotgan 
islohot, yangilanish jarayonlari talablari bilan bog„lanmaganligi; 
Yuqoridagi kamchilik va muammolarni hal qilishni ko„zda tutgan quyidagi 
omillar mavjud kadrlar tayyorlash tizimini isloh qilishga turtki bo„ldi: 
Respublikaning demokratik huquqiy davlat va adolatli fuqarolik jamiyati 
qurish yo„lidan izchil ilgarilab borayotganligi; 
mamlakat iqtisodiyotida tub o„zgartirishlarning amalga oshirilishi, 
respublika iqtisodiyoti asosan xom ashyo yo„nalishidan raqobatbardosh 
pirovard mahsulot ishlab chiqarish yo„liga izchil o„tayotganligi, mamlakat 
eksport salohiyatining kengayotganligi; 
davlat ijtimoiy siyosatida shaxs manfaati va ta‟lim ustuvorligi qaror 
topganligi; 
milliy o„zlikni anglashning o„sib borishi, vatanparvarlik, o„z vatani uchun 
iftixor tuyg„usining shakllanayotganligi, boy milliy madaniy-tarixiy 
an‟analarga va xalqimizning intellektual merosiga hurmat; 
O„zbekistonning jahon hamjamiyatiga integratsiyasi, respublikaning 
jahondagi mavqei va obro„-e‟tiborining mustahkamlanib borayotganligi. 
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» haqida hukumat darajasidagi bu fikrni 
O„zbekiston Prezidenti Islom Karimov Vazirlar Mahkamasining «O„zbekistonning 
1996-yildagi ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyoti yakunlari hamda 1997-yildagi iqtisodiy 
islohotlarning ustuvor yo„nalishlari» ga bag„ishlangan maajlisidagi nutqida bayon 
etdi: 

---

8 
«1997-yilda biz yaxshi, zamonaviy talablarga javob beradigan kadrlar 
tayyorlash masalasiga alohida e‟tibor berishimiz kerak. 
Ta‟lim tizimi tubdan qayta ko„rib chiqish vaqti etdi, professional bilimlarni 
egallash imkoniyatlarini kengaytirish, mama‟mur-menejerlarni tayyorlashni yo„lga 
qo„yish, yangi sharoitlarda, yangi zamonaviy texnologiyalarda ishlashga qobil 
ishchi va mutaxassislarni tayyorlashni yo„lga qo„yish lozim. 
Biz bugun shunga tayyormizmi? Buning uchun zarur kuch va resurslarimiz 
bormi? 
Mana shu minbardan turib, qat‟iy aytamanki, ha O„zbekiston ana shunday 
kuch-quvvat va resurslarga ega» («Ma‟rifat» gazetasi, 1997 yil 1 mart).