Kasbiy ta ‟ lim metodologiyasi

T
o„q
 = T
d 
+ T
t.ya. 
/ Z x K 
Bu erda:
T
d 
– danoboy vaqt normasi (ish birligini bajarishning hisobdagi 
normasiyoki tayanch korxonada qabul qilinganvaqt normasi olinadi);
T
t.ya. 
– tayyorgarlik, yakunlovchi vaqt (ma‟lumotnoma bo„yicha 
hisoblab chiqiladi yoki bilim yurti tajribasiga asosan hisobga olinadi);
Z-turkumdagi detallar (buyumlar, ishlar) soni;
K-o„tkazish koeffitsienti (ishning murakkabligiga va ta‟lim davriga 
qarab jadvallar bo„yicha belgilanadi). 
O„tkazish koeffitsientini belgilash uchun koeffitsientlar jadvalidan 
foydalanish ham mumkin. 
Ishlab chiqarish ta‟limini rejalashtirish hujjatlari jumlasiga o„quv-ishlab 
chiqarish ishlari yoppasiga bajarilmaganda o„quvchilarning bir ish o„rnida 
ikkinchisiga o„tkazish grafigi, o„quv xo„jaligida (kolxoz, sovxozda) yil mavsumiga 
qarab qishloq xo„jalik ishlarini bajarish rejasi, mashina, traktor agregatlarda 
ishlashga tayyorgarlik bo„yicha mashg„ulotlar o„tkazish rejasi, mashina xaydashga 
o„quvchilarni yakka tartibda o„rgatishning-reja grafigi kiradi. Bu hujjatlarning 
shakllari va mazmuni ham instruksiyada keltirilgan. 
 
3. Ishlab chiqarish ta‟limida istiqbolli tematik reja 
Dars rejasi-mavzu bo„yicha aniq dars o„tkazish uchun asosiy rejalashtiruvchi 
hujjatdir. U ustoz tayyorgarlik ishining ntijasi bo„ladi. Dars rejalarini bir 
andazadagi majburiy shakllari belgilab qo„yilmagan, chunki reja shakli uning 
mazmuni,o„tkazish metodlari, mavzu materialini yoritish darajasi kabi dars 
mazmuniga, uning ta‟lim va tarbiya maqsadlariga, kelgusida ishlar xususiyatiga, 
mashqlarni tashkil etishga, ustozning mahoratiga qarab o„zgarib turadi. quyida 
remontchi, slesarchi slesarlar uchun «Kesish» mavzusini o„rgatish paytida ishlab 
chiqarish ta‟limi darsi rejasining namunasi keltiriladi. Unda darslarning ana 
shunday rejalarini namuna sifatida foydalanish mumkin. 
Ishlab chiqarish ta‟limi ustozi uchun ishlab chiqarish ta‟limi istiqbolli 
rejasini tuzish majburiydir. Bunda har bitta mavzu (dasturdagi) darslarga bo„linadi. 
Masalan: metallarga ishlov berish yo„nalishidagi tokar ixtisosligi bo„yicha 
dasturdagi «Tashqi yuzalarga ishlov berish, chekkalarini kesish va qirra (chiziqlari) 
oxirini kesish» mavzusini darslarga quyidagicha bo„lish mumkin: tekis silindrni 
yuzalarga ishlov berish, kichik diametrli o„simtalar va hokazo. Quyida ishlab 
chiqarish ta‟limi darsi rejasini namuna sifatida qarab chiqamiz.

---

50