Kelishik kategoriyasining variantliligi
Download 417.27 Kb. Pdf ko'rish
|
kelishik-kategoriyasining-variantliligi
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kalit so`zlar
|
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 ǀ ISSUE 6 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 345 KELISHIK KATEGORIYASINING VARIANTLILIGI Dilnoza Tog`ayeva Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o`zbek tili va adabiyoti universiteti magistranti ANNOTATSIYA Ushbu maqolada qo`shimchalar variantlarining paydo bo`lish sabablari, ularning tarixiy taraqqiyot natijasida o`zgarishlarga uchrash holatlarini, ilk invariantlarini va hozirgi tilimizdagi variant qatorlari ko`rinishlarini, shu bilan birga mavjud qo`shimchalarni boshqa turkiy tillardagi mushtarak qo`shimchalar variantlari bilan qiyosiy o`rganish va qo`shimchalar variantlarini o`rganishda xalq tili boyliklaridan imkon boricha foydalanish kabi holatlarni o`rganishdan iboratdir. Kalit so`zlar: qo`shimcha, variant, turkiy til, kelishik, kategoriya, invariant, qiyosiy tilshunosik, affiksoid VARIANCE OF CONTRACT CATEGORY ABSTRACT The reasons for the appearance of variants of suffixes in this article are an illustration from the comparative study of the cases of their occurrence as a result of historical progress, the first invariants and the appearance of variant sequences in our current language, as well as the existing suffixes with the common variants of suffixes in other Turkic languages and the use of. Keywords: addition, variant, Turkish language, case study, category, invariant, comparative linguistics, iksiksoid Hozirgi o`zbek tilidagi qo`shimchalardagi variantlilk muammosi hanuzgacha maxsus tekshirish obyekti bo`lgan emas. Bu yo`nalishda ba`zi ishlarga yo`l-yo`lakay fikrlar bildirilgan. Vaholanki, qo`shimchalar tarixiy va fonetik sabablarga ko`ra ko`p variantli shaklida qo`llanishiga chuqurroq nazar tashlasak, bu hodisa bevosita singarmonizm qonuniyati bilan bog’liq ekanligini ko`ramiz. Qo`shimchalarning variantliligini o`rganish tilning fonetik tuzilishi, grammatik qurilishini atroflicha va chuqur o`rganishga imkoniyat tug’diradi. Qo`shimchalarda variantlilkini dastlab turkiyshunoslar N.K.Dmitriyev, S.E.Malov, N.A.Baskakov va boshqalar qadimgi yozma yodgorliklar va turkiy tillar grammatikalari bo`yicha yozilgan ilmiy ishlarida bayon qilganlar. Biroq o`zbek tilshunosligida bu hodisa tizimli tarzda hozirgacha jiddiy o`rganilmadi. Bu esa mavzuning dolzarbligini ko`rsatadi. SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 ǀ ISSUE 6 ǀ 2021 ISSN: 2181-1601 Uzbekistan Download 417.27 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|