Kelishilgan
Download 1.73 Mb.
|
3-kurs Matem Majmua
|
Mantiqiy xotira - xotira turlaridan, materialni ma'no tomondan o’zaro bog’langan holda tushunib esda qoldirishga asoslanadi.
Mayl - shaxs qiziqishlari va fikrlarining biror faoliyat bilan shug’ullanishga jalb etilganligi, shaxsda kuchli istak, hohish tarzida namoyon bo’lib, bajo keltirilganda odamga mamnuniyat baxsh etadi. Mehnat - odamning ma'lum maqsadga, o’z ehtiyojlarini qondirish uchun borliqni bilish va uni qayta qurishga, moddiy va ma'naviy boyliklarni yaratishga yo’naltirilgan faoliyati. Mehnat psixologiyasi - turli mehnat faoliyatining psixologik xususiyatlarini o’rganadi. Melanxolik (yunon. Melas - qora, chole - o’t, safro) - temperament turlaridan, psixik faollikning sust, tez ta'sirlanuvchanlik, hatto arzimagan narsalar uchun xam juda chuqur ta'sirotga berilishi bilan xarakterlanadi. Metod (yunon. Methodos tadqiqot, tekshirish) - bilishning nazariy va amaliy o’zlashtirish usullari yig’indisi. Mexanik xotira (yunon. Mechane - qurol, mashina) - materialning ma'nosiga tushunmagai holda Mielin (yunon. myelos - iliq)- nerv tolalarnnnng yumshoq qobig’i tarkibiga kiruvchi yog’simon moddalar aralashmasi. Milliy sterotip (yunon. Stereos - qattiq typos - iz shakl) - ma'lum illatning obrazi bo’lib, u o’zida o’sha millatga xos shaxs xususiyatlari, madaniyati, xulq - atvorini namoyon qiladi. Milliy xarakter (yunon. charakter - xususiyat, belgi) - biror bir millatga xos xususiyatlar. Modellashtirish - bilim ob'ektlarini modellar asosida qarama - qarshi qilish qandaydir hodisa va jarayonlarning o’rnini bosuvchi, taqdim etuvchi bajaruvchi sifatidagi modellarni tadqiq qilish va yaratish. Monologik nutq - bir odamning o’z fikrlarini og’zaki yoki yozma ravishda ifodalash nutqi. Motiv (lot. movere - harakatga keltirmoq) - ma'lum ehtiyojlarni qondirish bilan bog’liq faoliyatga undovchi sabab. Motivatsiya - odamni faol faoliyatga undovchi sabablar majmui. Motivlar kurashi (lot. motivus - harakatchan) - qaror qabul qilish bilan bog’liq irodaviy harakatlar bosqichi. Muhandislik psixologiyasi - psixologiyaning tarmog’i, odam mehnatining psixologik xususiyatlarini, faoliyat jarayonida texnika vositasi bilan munosabatda bo’lishini o’rganadi. Muloqot - ikki yoki undan ortiq odamlarning o’zaro bir - biriga ta'sir etishi. Musiqiy psixologiya - san'at psixologiyasining sohasi bo’lib, odamga va uning faol musiqa faoliyatiga ta'sirini o’rganadi. Musiqiy qobiliyat - shaxsning musiqiy layoqatini belgilovchi psixologik xususiyatlari. Nazariy tafakkur - tafakkur turlaridan biri, u ob'ektlarning xususiyatlarini, Nervlar - tizimchasimon murakkab tuzilma, nerv tolalari tutami, ular miyani va nerv tushunchalarini tananing boshqa a'zolari bilan bog’laydi. Neyron (lot. neoron - tola, ip) - asab tizimining asosiy tuzilishi va funksional birligi, u asab katakchalari, to’qima va undan uzoqlashuvchi o’simtalardan iborat. Neyropsixologiya - muayyan psixik jarayonlar sodir bo’lishini ta'minlaydigan neyron tarmoqlarini o’rganuvchi fan. Nizo - o’zaro ta'sir ko’rsatayotgan kishilarning qarama - qarshi qiziqishi. Nutq - odamlarning til vositasi bilan aloqa qilishning tarixan tarkib topgan shakli. Nutq madaniyati - muloqot jarayonida ma'lum til normalariga asoslangan holda ma'noli nutqni ifoda etish. O’qish - shaxsning bilim va faoliyat usullaripi egallashga hamda uni mustahkam esda saqlab qolish jarayoni. O’yin - faoliyat turlaridan biri. Bu bolalarning kattalar faoliyatini, ularning Ong - ob'ektiv borliqni psixik aks etgirishning faqat insongagina xos yuqori usuli. Odamlarning ijtimoiy tarixiy faoliyati vositasida paydo bo’lgan. Ong osti holatlari - aktual ravishda anglab olinmaydigan psixik jarayonlar va psixik holatlar yig’indisi. Odamning xatti -harakatlari va uning ongi mazmuniga ta'sir etishga qodir. Ong va faoliyat birligi - psixologiyaning ong bilan faoliyatning birligi, uning o’zaro bog’liqligini e'tirof etuvchi g’oya Ongsizlik - odam ongiga borib yetmagan psixik jarayonlar majmui. Ontogenez (yunon. on, ontos - asl, tub, genesis – tug’ilish, paydo bo’lish) - organizmning individual rivojlanishi. Tirik mavjudotning paydo bo’lgan davridan to oxirigacha bo’lgan davrdagi o’zgarishlar majmui. Operativ xotira (lot. oreratio - harakat) - xotira turlaridan biri. By ma'lum faoliyatni bajarish jarayonida ifodalanadi, uzoq muddatli xotiradan vaqtincha foydalanadi. Orientasiya refleksi (lot. oriens - sharq reflexus - aks etish) - shartsiz refleksning bir turi, u har qanday yangi qo’zg’ovchi ta'siriga birinchi bo’lib javob beradi. Orzu - shaxsning o’zi uchun yoqimli bo’lgan istiqbol obrazlarni ongida yaratishdan iborat xayol turi. Orzu shaxsning ehtiyojlari, istak va intilishlari bilan bevosita bog’liq. Pantomimika (yunon. panto - mimos - hamma narsaga taqlid qiluvchi)-inson gavdasining mimika, imo-ishora, intonasiyalar bilan birga uning psixik holatini, ayniqsa, his – tuyg’ularini ifodalovchi harakatlari. Paramneziya (yunon. rara - oldida, yonida mnosis - eslash) - sodir bo’layotgan voqealarning qachonlardir boshdan kechirilgandek bo’lib tuyulishidan iborat xotira kasalligi. Pedagogik muloqot - o’qituvchining o’quvchi bilan muloqotda bo’lishi. Perseptiv harakatlar (lot. regsertio - idrok etmoq) - idrok jarayonining asosiy tuzilishi birligi, bu idrok ob'ektlarini bilib olish va uni xotira obrazlari bilan solishtirishdan iborat. Perseptiv tizim - idrokning muayyan jarayonini ta'minlovchi analizatorlar yig’indisi. Predmetlilik (idrokda) - ob'ektivlashtirish holati, unda tashqi olamdan olinadigan ma'lumotlar qayta va shu borliq bilan solishtiriladi va natijada idrokning haqiqiy buyum va narsalarni qabul qilishini ta'minlaydi. Prinsip (yunon. principium boshlanqich asos) - biror bir narsaning ta'lim nazariyasi yoki fan, dunyoqarashning kelib chiqish asoslari, u odamning ichki e'tiqodi bo’lib, o’ziga, borliqda, boshqalarga bo’lgan munosabatida namoyon bo’ladi. Proaktiv tormozlanish (lot. proaktivus - o’ta faol. yunon. tormoz) - avvalgi faoliyatning qayta - qayta kun takrorlanishi natijasida keyingi materiallarni esga tushirishning yomonlashuvi. Proektiv metod (lot. Prjektus - oldinga tashlangan, yunon. methodos - tadqiqot) - shaxsni tadqiq qilish metodlaridan biri. Bu metoddanmas., tajriba vaziyatlarida rasmlar idrok qilinib, uning talqini beriladi. Proprioreseptiv sezgilar (lot. proprius - xususiy, maxsus, recipere - qabul qilmoq) - tananing turli qismlaridagi holatlardan va ularning harakatlaridan darak beruvchi sezgilar. Psixik jarayonlar - u yoki bu psixik mahsulot va natijalarni (psixik obrazlar,holatlar, tushunchalar, hissiyot va x.k.) hosil qiluvchi, shakllantiruvchi va rivojlantiruvchi jarayon. Psixika (yunon. psychikos - ruhiy) - yuksak darajada tashkil topgan materiya - miyaning funksiyasi. Uning mohiyati tuyg’ular, idrok, tasavvur, fikrlar, iroda va boshqalar ko’rinishida aks etirishdan iborat. Psixologiya (yunon. Psyche - puh logos - bilim) - odamning ob'ektiv borliqni sezgi, idrok, tafakkur, tuyg’u - hissiyot va boshqa psixik holatlar orqali aks ettirish jarayonini o’rganadigan fan. Qisqa muddatli xotira - qisqa muddatga esda qoldirish ta'minlaydigan xotira turi. Qiziqish - shaxsning o’zi uchun qimmatli va yoqimli bo’lgan muayyan narsa yoki hodisalarga munosabati, keng va tor, chuqur va yuzaki barqaror bo’lishi mumkin. Qo’zg’atuvchanlik, qo’zg’aluvchanlik - tashqi qo’zg’ovchi omillar ta'sirida fiziologik holatlarin o’zgartirib yuborish qobiliyati. Barcha tirik mavjudotga xos xususiyat. Qobiliyatlar - shaxsning ma'lum faoliyatidagi muvaffaqiyatlarini va osonlik bilan biron faoliyatni egallay olishini ta'minlaydigan individual psixologik xususiyatlar. qonuniyatlarini ochishga qaratilgan bo’ladi. Refleks (lot. Reflexus - aks etish) - organizmning markaziy nerv tizimi orqali ichki yoki tashqi muhit omillari ta'sirida reseptorlar qo’zg’alishiga javoban ko’rsatiladigan reaksiyasi. Refleksiya (lot. Reflexus - aks ettirish) - odam bilimlarining o’z - o’ziga, o’zining ichki olamiga, psixik sifatlari va psixik holatlariga qaratilishi. Reminissensiya (lot. reminiscentia - eslamoq) - avval unutilgan deb hisoblangan materiallarning keyinchalik esga tushishidan iborat xotira jarayoni, ya'ni vaqtinchalik unutish Reseptor (lot, recipere - qabul qilmoq) - analizatorning qo’zg’alishini qabul qiluvchi ichki qismi. Resipient (lot. Recipientis - qabul qiluvchi kishi) - o’ziga yo’llangan xabarni qabul qilib oluvchi kishi. Retroaktiv tormozlanish - (lot. Retru - orqaga, activus - faol, harakatchan) - oldin eslab qolingan materiallarni keyingi faoliyat ta'sirida vaqtincha unutish. Rigidlik (lot. regidus - qattiq ustahkam) - sub'ektiv tomonidan dasturlashtirilgan faoliyatda qayta qurishning talab qilinishi natijasida ro’y beradigan qiyinchiliklar. rivojlanishini aniqlash mumkin. Sangvinik (yunon. Sanguis qon) - temperament turlaridan. By tur chaqqon, harakatchan, taassurotlari tez-tez o’zgarib turadigan, boshqa kishilarga nisbatan dilkashlik va mexribonlik qilish xislatlari bilan tavsiflanadi. Sensibilizasiya (lotin. sensibilis - sezuvchan) - ichki omillar ta'siri natijasida Sensor sezgilar (lot, sensus - sezgi, his) - sezgi a'zolariga taalluqli sezgilar. Sensorika sezgi va idrokni umumlashtiruvchi tushunchadir. Senzitivlik (lot. sensus hissiyot) - turli ta'sirga nisbatan sezgilarning tez va kuchli qo’zg’alishi. Seskanuvchanlik - tirik organizmlarning ta'sirlarga biologik ahamiyata ega javob qaytarish qobiliyati. Sezgi - psixik aks ettirishning oddiy usuli tariqasida hayvonlarga ham, odamlarga ham xos xususiyat. Voqelikdagi narsa va hodisalarning ayrim belgi va xususiyatlarini bilib olishni ta'minlaydi. Sezgi a'zolarining o’ziga xos quvvati - sezgi a'zolarning maxsus quvvati haqidagi qonun bo’lib, bu qonunga binoan sezgi a'zolari tashqi olamdagi narsa va hodisalarning ta'sirini aks ettirmay, balki sezgi a'zolarining o’ziga xos quvvatini qo’zg’ovchi tashqi turtki deb hisoblanadi (M.Myuller). Sezgi chegarasi - sezgining mutloq chegarasi. Minimal kuchga ega bo’lgan qo’zg’ovchining bilinar - bilinmas ta'sirini sezishga sezgining kuchi chegarasi, qo’zg’ovchining eng yuqori kuchga ega bo’lgan ta'sirini sezishga - sezgining yuqori (maksimal) chegarasi deyiladi. Sezgirlik - o’ta sezuvchanlik, sezgi a'zolarining o’ziga ta'sir etib turgan qo’zg’ovchilarning salgina yoki unchalik farq qilmaydigan ta'sirini ajrata olish qobiliyati. Shakllantiruvchi tajriba - psixologiya metodi, bu metod orqali shaxsda zaruriy psixik jarayon yoki sifatlar rejali ravishda shakllantiriladi. Shartli refleks (lot. reflexus - aks etish) - reflektor nazariyasining asosiy tushunchasi, shartli qo’zg’ovchilarga javob berishdan iborat refleks. Shartsiz refleks (lot. reflixes - aks etish) - psixikaning I.M.Sechenov va I.P.Pavlov tomonidan kashf etilgan reflektor nazariyasining asosiy tushunchasi har qanday ta'sirga instinktiv javob berishdan iborat tug’ma refleks. Shaxs - ijtimoiy munosabatlarga kiruvchi va ongli faoliyat bilan shug’ullanuvchi betakror odam. Sinesteziya (yunon. sineistcsus - birgalikda sezish) - turli xildagi sezgilarning o’zaro ta'siri natijasida qo’shilib ketishi, (jumladan, eshitish va ko’ruv sezgilari va h.k.) Sintez - (yunon. sintbasis - birikish, qo’shilish) - tafakkurning yagona analitik - sintetik jarayonida yakka hodisalarni umumiylashtirishga qaratilgan fikr yuritish operasiyasi. So’z - mantiqiy tafakkur - tafakkur turlaridan, bu mantiqiy operasiyalar, omillar yordamida tushunchalar orqali ifodalanadi. Statistik metod (lot. status - holat, yunon. methodos - tadqiqot) - o’tkazilgan tadqiqot natijalarini miqdoriy hisoblab chiqish usuli. Stenik hislar (yunon. Sthenos kuch) - shaxsning faoliyatini oshiruvchi hislar (mas., xursandchilik va x.k.) Stress (ing. Stress - zo’riqish) - kuchli qo’zg’ovchilar ta'sirida yuzaga keladigan ruhiy holat. Suhbat - psixologiya metodlaridan biri, nutq muloqoti yordamida bevosita yoki bavosiga ma'lumot olinadi. Tabiiy eksperiment (lotin. experimenum - sinov, tajriba) - tekshiriluvchini o’ziga bildirmagan holda uni o’yin, o’qish yoki mehnat faoliyatida o’rganishdan iborat psixologik tajriba. Tafakkur - inson aqliy faoliyatining yuksak shakli. Sezgi idrok va tasavvurlar orqali bevosita bilib bo’lmaydigan narsa va hodisalar tafakkurda ongli ravishda aks etadi. Tahlil - tafakkur qilish usuli, bunda murakkab ob'ektlar qismlarga bo’lib o’rganiladi. takrorlashdan iborat xotira. Ta'm bilish - sezgi turi (shirin, achchiq - chuchuk, tuzli). Analizator til o’zagidagi nerv tugunlari hamda bosh miya po’stloqqismidagi ta'm bilish markazidadir. Tanib olish - oldin esda qoldirilgan narsalarni qayta idrok qilish orqali obraz Tanlovchanlik - idrokning xususiyati, buni shaxsning yo’nalishi yoki uning tajribasini belgilab beradi. Taqqoslash - narsa va hodisalar o’rtasidagi o’xshashlik va tafovutlarni aniqlashga asoslangan fikrlash operasiyasi. tariqasida esga tushirishdan iborat xotira jarayoni. Tasavvur - sezgi a'zolariga qachonlardir ta'sir etgan narsa va xodisalarning yaqqol hissiy obrazi. Taxistoskop (yunon. tachy tez, skopeo - ko’raman) - qat'iy belgilangan qisqa vaqt davomida ko’rish qo’zg’atuvchilarini namoyon qilish sababi. Idrok, xotira, diqqat va boshqa jarayonlarni tadqiqot qilishda ishlatiladi. Temperament (lot. temperamentum - qismlarning bir-biriga munosabati) - shaxsning individual psixologik xususiyatlari majmui. By kishida faoliyat va xulq-atvorning dinamik va emosional tomonlari bilan xarakterlanadi. Test (ing. test - tekshirmoq) standartlashtirilgan psixologik sinov. Buning natijasida u yoki bu holdagi psixik jarayon baholanadi, shaxs bir butunligicha yoki uning ayrim xususiyatlari o’rganiladi. Tush ko’rish - uxlab yotgan odam bosh miya yarim sharlari qobiqidagi ba'zi nerv markazlari faoliyati natijasida uyqu vaqtida hosil bo’ladigan ma'lum darajadagi aniq obrazlar. Tushuncha - voqelikdagi narsa va hodisalarning muhim belgi va xususiyatlarini bitta so’z yoki so’zlar guruhi bilan ifodalashdan iborat tafakkurning mantiqiy shakli. Tuyush - idrok turlaridan biri, bu taktil va muskul - harakat sezgilaridan iborat. Umumiy iste'dod - kishining qobiliyatlari birligi. Bu shaxsning aqliy (intellektual) imkoniyatlari doirasi bilan faoliyatining o’ziga xosligi darajasini belgilab beradi. Umumlashtirish - voqelikdagi narsa va hodisalarni umumiy va muhim belgilariga qarab fikran birlashtirishdan iborat tafakkur jarayoni. Unutish - oldin esda olib qolingan ma'lumotlarni keyinchalik qayta esga tushira olish imkoniyatining yo’qligi jarayoni. Uzoq muddatli xotira - xotira turlaridan. Bu bilimlarni, shu bilan birga ko’nikma va malakalarni uzoq vaqtgacha esda saqlashni ta'minlaydi, hamda g’oyat ko’p hajmdagi axborotni esda tutish bilan xarakterlanadi. Veber-Fexner qonuni - qo’zg’ovchi kuchning o’zgarishi bilan hosil bo’lgan muayyan sezgi kuchining o’zgarishi o’rtasidagi o’zaro munosabatni ifodalashdan iborat psixofiziologik qonun. Vegetativ nerv tizimi (lot. vegetatio - o’simlik) - nerv tizimining organizm ichki a'zolari faoliyatini va modda almashinuvini boshqarib turadigan bir qismi. V.n,t, markaziy nerv tizimi bilan uzviy bog’liq bo’lib, bu bosh miya qobig’i tomonidan boshqariladi. V.n.t. simpatik va parasimpatik nervlar deb ataluvchi ikki qismga bo’linadi, Vepbal (lot, verbalis – og’zaki) - atama. Verbal nutq – og’zaki ifodalanadigan nutq. Vestibulyar apparat (lot. vestibultuu – boshlang’ich, apparatus - asbob) - fazodagi harakatlarning yo’nalishining holati va bunday harakatlar yo’nalishining o’zgarishini kuzatib baholab turishga yordam beradigan analizator (ichki quloqda joylashgan). Xarakter (yunon. charakter - xususiyat, belgi) - kishidagi barqaror psixik xususiyatlarning individual birligi. U shaxsning mehnatga, atrofdagi narsa va hodisalarga, boshqa kishilarga va o’z -o’ziga bo’lgan munosabatlarida ifodalanadi. Xarakter aksentuatsiyasi (yunon. charakter - xususiyat, belgi, lot. accentus – urg’u) - xarakterning alohida xususiyatlarini haddan tashqari ifodalanishi (psixopatiyaga yaqin namoyonlashuvi). Xayol - mavjud tasavvurlar asosida yangi obrazlarni yaratishdan iborat psixik aks ettirish jarayonlaridan biri. U ixtiyorsiz va ixtiyoriy, ijodiy xayol turlariga ajratiladi. Xiromantiya (yunon, cher - qo’l, man - fol) - odamning kaftiga qarab uning xarakteri, taqdiri bo’yicha fol ochish. Xolerik (yunon. chole - safro, sarik o’t) - temperament turi, u hissiyotning jo’shqinligi, kayfiyatning birdaniga tez o’zgarib qolishi, hissiyotning muvozanatsizligi va umuman harakatchanligi bilan ifodalanadi. Xotira - aks ettirilgan narsa va hodisalarni, tajribani esda qoldirish, esda saqlash va zarur bo’lganda esga tushirishdan iborat psixik jarayon. Xulosa chiqarish - tafakkurning mantiqiy shakllaridan, bunda bir qayta hukmlar asosida ma'lum xulosa chiqariladi. Yaqqol harakatli tafakkur - tafakkur turlaridan, u narsalar bilan ishlash jarayonida ularni bevosita idrok qilishda ifodalanadi. Yetakchi faoliyat - faoliyat turlaridan biri bo’lib, bunda ma'lum davr ichida shaxs sifat jihatidan o’zgarib shakllanadi. Yosh psixologiyasi - psixologiya fani tarmoqlaridan bo’lib, turli yoshdagi odamlarning psixologik xususiyatlarini va rivojlanish qonuniyatlarini o’rganadi. Zehn, layoqat - nerv tizimining ba'zi genetik nazariyalari anatomik-fiziologik xususiyati bo’lib, u kishida qobiliyatlar tarkib topishi va rivojlanishining dastlabki individual tug’ma tabiiy zaminidir. Zoopsixologiya (yunon. zoon hayvon, psyche - pyx, lodos ta'limot) - psixologiya tarmoqlaridan biri bo’lib, hayvon psixikasining taraqqiyotini o’rganadigan soha. ORALIQ NAZORAT SAVOLLARI Psixologiya fani nimani o’rganadi? 2.Psixologiya fanining predmeti maqsadi va vazifalarini ko’rsatib o’ting? Psixologiya fanining shakllanish bosqichlari to’g’risida nimalarni bilasiz? Psixologiyaning moddiy asosi nimalar bilan belgilanadi? Ong tushunchasining mohiyatini izohlang? Ongsizlik nima? Insonlarda ongsizlik holati qachon ro’y beradi? Inson va hayvon psixikasi o’rtasidagi farqlar nimalarda ko’rinadi? Psixikaning filogenetik taraqqiyoti nimalar bilan belgilanadi? Hayvonlarning xatti-harakat tiplariga nimalar kiradi? Sensor bosqich va uning xarakterli xususiyatini ko’rsating? Perseptiv bosqich va uning xarakterli xususiyatini ko’rsating? Intellektual bosqich va uning xarakterli xususiyatini ko’rsating? Psixikaning muhit va a'zolar tuzilishiga bogliqligini izohlang? Dastlabki psixologiya to‘g‘risidagi ilk tasavvur. Mehnat psixologiyasi umumiy psixologiyaning qanday sohasini o‘rganadi? Bilish jarayonlar to’g’risida tushuncha bering. Sezgi deb nimaga aytiladi? Eksteroretseptor sezgilar Jon haqidagi talimotlar haqida malumot bering I.P.Pavlovning psixologiya fanidagi yangiligi nimalardan iborat? A.N.Leontev bo’yicha faoliyat tuzilishi. Faoliyatning asosiy turlari Faoliyatning tuzilishi. Faoliyat tushunchasining mohiyatini izohlang? Faoliyatning tuzilishi xususida nimalarni bilasiz? Faoliyatning interorizasiyasi va ekstrorizasiyasi tushunchasining mohiyatini izohlang? Hozirgi zamon psixologiyasi fanining tamoyillari Natijalarni qayta ishlash yoki matematik statistik metod Natijalarni qayta ishlash yoki matematik statistik metod Freydizm yo’nalishi A.V.Petrovskiy bo’yicha psixologiya sohalarini tasnifini keltiring? Psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o’rnini qanday? Muloqot haqida tushuncha? Muloqot turlari va vazifalari? Muloqotning verbal va noverbal vositalari qaysilar? Muloqot shaxslararo o’zaro tasir Til va nutq tushunchalarining mazmuni qanday? Identifikasiya tushunchalarining mazmuni qanday? Refleksiya tushunchalarining mazmuni qanday? Sterotipizasiya tushunchalarining mazmuni qanday? Muloqotning verbal vositalariga nimalar kiradi? Muloqotning noverbal vositalariga nimalar kiradi? Muloqot shaxslararo o’zaro tasir etish asosiy funksiyalari nimalardan iborat? Shaxs haqida tushuncha bering? Shaxs faolligi tushunchalarining mazmuni? Shaxs shakllanishiga tasir etuvchi omillar? Endopsxika va ekzopsixika haqida tushuncha? Chet el psixologiyasida shaxs nazariyalari Sobiq sovet psixologiyasida shaxs rivojlanishi nazariyalari Ehtiyojlar turlari. Individ, shaxs, individuallik tushunchalarining mazmunini asoslang? Shaxsning malaka va odatlarining mazmuni nima bilan belgilanadi? Diqqat tushunchasining mohiyatini izohlang? Diqqatning fiziologik asosini nima tashkil qiladi? Diqqat turlarini ko’rsating? Diqqatning xususiyatlarini ajratib ko’rsating? Parishonxotirlik tushunchalarining mazmuni nimalarda ko’rinadi? Jahon psixologiyasida diqqat nazariyalari xususida nimalarni ayta olasiz? Sezgi tushunchasining mazmunini izohlang? Sezgilarning nerv fiziologik asoslari nimalar bilan belgilanadi? Sezgi qanday asosga ko’ra klasifikasiya qilingan? Sezgilarning turlarini sanang? Sezgi sohasidagi qonuniyatlarni izohlang? Interoseptiv sezgilarni izohlang? Proproreseptiv sezgilarni izohlang? Idrok tushunchasini izohlang? Idrokning nerv fiziologik asoslarini ko’rsating? Idrokning murakkabligini izohlang? Idrokda kuzatish va kuzatuvchanlikning mohiyati nimalarda ko’rinadi? Idrokda illyuziya va gallyusinasiya hodisalarini izohlang? Idrokda obek va fon, appersepsiya, konstantligi tushunchalarini izohlang? Xarakat, vaqt va fazoni idrok qilish? Xotira tushunchasini izohlang? Xotiraning nerv-fiziologik asosi? Xotira turlarini izohlab bering? Xotira jarayonlari mohiyati qanday? Xotira tasavvurlari va hayol tasavvurlari farqlarini izohlang Tafakkur tushunchasining mazmunini izohlang? Tafakkur operasiyalarini ajratib ko’rsating? Tafkkur shakllari qaysilar? Tafakkur sifatlarining mazmunini izohlang? Tafakkurdagi individual farqlar nimalarda ko’rinadi? Hissiy bilish va tafakkur o’rtasidagi farq? Abstrakt va konkret tafakkur o’rtasidagi farq? Xayol tushunchasining mazmunini izohlang? Xayol jarayonlarining mohiyatini asoslang? Xayol turlarining mazmuni nimalar bilan belgilanadi? Xayolning analitik - sintetik xususiyati? Xayolning inson faoliyatidagi o’rni? Hissiyot tushunchasining mazmunini izohlang? His-tuyg’ularning vazifalari? Hissiy holatlarning fiziologik asoslarini nima tashkil qiladi? Insoniy emotsiyalar va hayvonlardagi emotsiyalar o’rtasidagi farqni izohlang? Yuksak hislar deb nimaga aytiladi? Hislarni kechirish shakllarini qanday? Iroda tushunchasining mazmunini izohlang? Irodaviy faoliyatning umumiy xususiyatlari nimalarda ko’rinadi? Iroda nazariyalariga ta'rif bering? Irodaviy akt va uning tuzilishini? Shaxsning irodaviy sifatlariga nimalar kiradi? Irodani tarbiyalash qanday amalga oshiriladi? Xorij psixologiyasida o’qish motivlarining nazariy tahlili O’zbekiston psixologlari tadqiqotlarida motiv va motivatsiya muammosi Shaxs shakllanishida motivatsiyaning roli? Motivatsiya tushunchasining mohiyatini asoslang? Motiv tushunchasining mazmuni nimalar bilan belgilanadi? Temperamentning fiziologik asoslari? Temperament xahida tushuncha? Oliy nerv faoliyati tipi va temperament? Temperament xususiyatlarini izohlang? Xolerik temperament tipi? Sangvenik temperament tipi? Melanxolik temperament tipi? Flegmatik temperament tipi? Faoliyatning indvidual uslubi va temperament? Temperament borasidagi psixologik nazariyalar? Xarakter aktsentuatsiyasini izohlang? K.Leongard tomonidan ajratib ko’rsatilgan xarakter tiplari? E.Krechmer tomonidan ajratib ko’rsatilgan xarakter tiplari? Xarakter tushunchasining mazmunini izohlang? Xarakterning fiziologik asoslarini nima tashkil qiladi? Xarakter tipologiyasining mazmuni nimalarda ko’rinadi? Xarakter tarkibini nimalar tashkil qiladi? Xarakterning shakllanishiga ta'sir etuvchi omillarni ko’rsating? Qobiliyatlar haqida tushuncha bering? Qobiliyatlarning sifati va miqdor tavsifi. Qobiliyatlar tuzilishini tarkibini ko’rsating? Qobiliyat va talantlarning tabiiy shartlari? Qobiliyat borasidagi nazariyalarga tarif bering? Qobiliyatlarning tabiiy asoslari? Qobiliyatlarning paydo boloishi va rivojlanishi? Umumiy psixologiya, predmeti, vazifalari? Psixologiyaning falsafa doirasidagi taraqqiyoti. Psixologiya sohalarini sanab bering? Psixologiya fanining yirik ilmiy yo’nalishlari va maktablari? Xulq-atvorning psixofiziologik asosi Endokrin tizimning inson organizmi va xulq- atvordagi ahmiyati? Psixik xususiyat va holatlarining neyropsixologik asoslari? Filogeniz va ontogenez haqida tushuncha? Psixikaning sensor, perseptiv bosqichlari? Instinktlarning klassifikatsiyasini izohlang? Hayolning mazmundorligi va kuchi? Tafakkur borasidagi psixologik nazariyalar? Muammoli vaziyat va uni hal qilish metodlari Intellekt deb nimaga aytiladi? Kreativlik haqida tushuncha? Intellekt va kreativlik nazariyalari? Intellektni o’lchash metod va metodikalari? Tafakkur va intellektning o’zaro bog’liqligi? YAKUNIY NAZORAT SAVOLLARI Umumiy psixologiya, predmeti, vazifalari? Psixologiyaning falsafa doirasidagi taraqqiyoti. Umumiy psixologiya fanining tadqiqot metodlari? Ekspriment metodi? Bilish jarayonlari haqida ma’lumotlar bering Til va nutq tushunchalarining mazmuni qanday? Identifikasiya tushunchalarining mazmuni qanday? Refleksiya tushunchalarining mazmuni qanday? Yuksak hislar deb nimaga aytiladi? Insonlarda ongsizlik holati qachon ro’y beradi? Xulq-atvorning psixofiziologik asosi Endokrin tizimning inson organizmi va xulq- atvordagi ahmiyati? Psixik xususiyat va holatlarining neyropsixologik asoslari? Filogeniz va ontogenez haqida tushuncha? Psixikaning filogenetik taraqqiyoti nimalar bilan belgilanadi? Hislarni kechirish shakllarini qanday? Iroda tushunchasining mazmunini izohlang? Xarakter aktsentuatsiyasini izohlang? K.Leongard tomonidan ajratib ko’rsatilgan xarakter tiplari? Endopsxika va ekzopsixika haqida tushuncha? Chet el psixologiyasida shaxs nazariyalari Sobiq sovet psixologiyasida shaxs rivojlanishi nazariyalari Ehtiyojlar turlari. Individ, shaxs, individuallik tushunchalarining mazmunini asoslang? Shaxsning malaka va odatlarining mazmuni nima bilan belgilanadi? Diqqat tushunchasining mohiyatini izohlang? Diqqatning fiziologik asosini nima tashkil qiladi? Diqqat turlarini ko’rsating? E.Krechmer tomonidan ajratib ko’rsatilgan xarakter tiplari? Xarakter tushunchasining mazmunini izohlang? Qobiliyatlarning paydo boloishi va rivojlanishi? Psixologiya sohalarini sanab bering? Tafakkur borasidagi psixologik nazariyalar? Muammoli vaziyat va uni hal qilish metodlari Intellekt deb nimaga aytiladi? Psixologiya fanining shakllanish bosqichlari to’g’risida nimalarni bilasiz? Psixologiyaning moddiy asosi nimalar bilan belgilanadi? Ong tushunchasining mohiyatini izohlang? Sezgilarning turlarini sanang? Sezgi sohasidagi qonuniyatlarni izohlang? Interoseptiv sezgilarni izohlang? Proproreseptiv sezgilarni izohlang? Idrok tushunchasini izohlang? Idrokning nerv fiziologik asoslarini ko’rsating? Tafakkur sifatlarining mazmunini izohlang? Tafakkurdagi individual farqlar nimalarda ko’rinadi? Hissiy bilish va tafakkur o’rtasidagi farq? Abstrakt va konkret tafakkur o’rtasidagi farq? Xayol tushunchasining mazmunini izohlang? Xayol jarayonlarining mohiyatini asoslang? Freydizm yo’nalishi A.V.Petrovskiy bo’yicha psixologiya sohalarini tasnifini keltiring? Psixologiyaning fanlar tizimida tutgan o’rnini qanday? Muloqot haqida tushuncha? Muloqot turlari va vazifalari? Muloqotning verbal va noverbal vositalari qaysilar? Muloqot shaxslararo o’zaro tasir Idrokning murakkabligini izohlang? Idrokda kuzatish va kuzatuvchanlikning mohiyati nimalarda ko’rinadi? Idrokda illyuziya va gallyusinasiya hodisalarini izohlang? Idrokda obek va fon, appersepsiya, konstantligi tushunchalarini izohlang? Xotira tushunchasini izohlang? Xotiraning nerv-fiziologik asosi? Xotira turlarini izohlab bering? Qobiliyatlar tuzilishini tarkibini ko’rsating? Qobiliyat va talantlarning tabiiy shartlari? Qobiliyat borasidagi nazariyalarga tarif bering? Har bir davr o’zgarishini 4 asosiy yo’nalishi? Go’daklik davrida reflekslar, fiziologik xususiyatlar? Kichik maktab yoshi davrida kognitiv - affektiv sohalardagi rivojlanish xususiyatlari? Ilk o‘spirinlik davrida sevgi kurtaklari? Yosh va pedagogik psixologiyafanining tadqiqot sohasi va muammolari? Maktabgacha yosh davrida psixofiziologik taraqqiyotning umumiy tavsifi? Kichik maktab yoshida bola shaxsining rivojlanish xususiyatlari? O‘smirlik davrida xarakter aksentuatsiyasi muammosi? Ta’lim va aqliy taraqqiyot? Yosh va pedagogik psixologiya fanining predmeti, maqsad va vazifalari? Yosh krizislari haqida tushuncha? O‘qituvchiga shaxsiga qo‘yiladigan talablar? Pedagog birlamchi psixologik yordam sub’ekti sifatida? Yosh va pedagogik psixologiyafanining asosiy muammolari? Psixik rivojlanish haqida tushuncha, uning o‘ziga xos xususiyatlari? Go‘daklik davrida psixik rivojlanishda kattalar bilan emotsional muloqotning ahamiyati? Maktabgacha yosh davrida emotsional-irodaviy sifatlarning rivojlanish xususiyatlari? Kichik maktab yoshi davrida motivatsion sohadagi rivojlanish xususiyatlari? Yosh va pedagogik psixologiyafaniga oid ilmiy bilimlarning vujudga kelish tarixi? Bir yosh inqirozi haqida tushuncha bering? Maktabgacha yosh davrida psixofiziologik taraqqiyotning umumiy tavsifi? O‘smirlik davrida psixik rivojlanish xususiyatlari? Pedagogik baho va kichik maktab yoshi davrida psixik rivojlanish aloqasining psixologik mexanizmlari? Yosh va pedagogik psixologiyafanining tadqiqot metodlari? Ilk o‘spirinlikda kasbga yo‘naltirishning psixologik muammolari? Oilaviy hayotga psixologik tayorlikning mohiyati? Shaxs psixik taraqqiyotida oilaviy muhitning roli? Yosh va pedagogik psixologiya fanining asosiy sohalari? Perinatal va chaqaloqlik davrida psixofiziologik rivojlanishga xos xususiyatlar haqida umumiy tushuncha? Ilk bolalik davrida psixik rivojlanish xususiyatlari? Maktabgacha yosh davrida psixofiziologik taraqqiyotning umumiy tavsifi? O‘yinchoqning bola psixik rivojlanishiga ta`siri muammosi? Yosh va pedagogik psixologiya fanining boshqa fanlar bilan aloqasi? Psixik rivojlanishning asosiy omillari? Maktabgacha yosh davrida motivatsion sohadagi o‘zgarishlar? Pedagogik baho va kichik maktab yoshi davrida psixik rivojlanish aloqasining psixologik mexanizmlari? O‘smirlik davrida intellektual va emotsional rivojlanish xususiyatlari? Yosh va pedagogik psixologiyadagi ilmiy maktablar? Tarbiyaning psixologik mexanizmlari? Yosh va pedagogik psixologiya fanining o‘qituvchi faoliyatida tutgan o’rni? Keksalik davridagi psixologik o’zgarishlar? Tarbiya metodlari va turlari? Pedagogik muloqot va uning o‘ziga xos xususiyatlari? Yosh psixologiyasi bo‘yicha olib borilgan kuzatuv va eksperimentlarni rasmiylashtirish? Yetuklik davridagi psixologik o’zgarishlar? Psixik rivojlanish haqida tushuncha, uning o‘ziga xos xususiyatlari? Muammoli ta’lim va muammoli vaziyat? Kichik maktab yoshi davrida bolaning o‘zi haqidagi tasavvurlari va xulq-atvori? Yosh va pedagogik psixologiya fanining predmeti, maqsad va vazifalari? Psixik rivojlanishda yosh davri inqirozi muammosi? Ilk bolalik davrida psixik rivojlanish xususiyatlari? O‘smirlik davridagi psixik rivojlanishning umumiy tavsifi? Kuzatish metodi? Yosh va pedagogik psixologiya fanining o‘qituvchi faoliyatida tutgan orni? Go‘daklik davrida psixik rivojlanishda kattalar bilan emotsional muloqotning ahamiyati? Maktabgacha yosh davrida emotsional-irodaviy sifatlarning rivojlanish xususiyatlari? O‘smirlik davri inqirozi va uning psixologik, psixofiziologik sabablari? Yosh krizislari haqida tushuncha? Ilk o‘spirinlik davri psixologiyasiga umumiy tavsif? Har bir davr o’zgarishini 4 asosiy yunalishi? Go’daklik davrida reflekslar, fiziologik xususiyatlar? 7 yosh inqirozi, uning sabablari va alomatlari? Suhbat va so‘rovnoma metodi? Uzoq umr ko’rishning qonuniyatlari? Ontogenezning ilk bosqichlari? Yetuklik davrining o’ziga xos xususiyatlari? Tarbiya psixologiyasi? Ta’lim psixologiyasi? O‘smirlik davrida o‘z-o‘ziga baho berish tizimining rivojlanish xususiyatlari? Pedagogik qobiliyat: nazariya va amaliyot? Bolalar jamoasi va uning tarbiyaviy imkoniyatlari? Psixik rivojlanishning asosiy qonuniyatlari? Psixik rivojlanishni davrlashtirish muammosi? Maktabgacha yosh davrida psixofiziologik taraqqiyotning umumiy tavsifi? Ilk o‘spirinlik davrida do‘stlashish muammosining psixologik xususiyatlari? Yoshlarni oilaviy hayotga tayorlash haqida umumiy tushuncha? Psixik rivojlanishning asosiy omillari? Oila funktsiyalari? Oilada shaxslararo munosabatlar? Aqliy harakatlarni bosqichma-bosqich tarkib toptirish nazariyasi va uning mohiyati? Ilk o‘spirinlik davrida o‘zini-o‘zi anglashning rivojlanishi? Uzoq umr ko’ruvchilarning psixologik xususiyatlari? Ta’limning noan’naviy usullari? Maktabgacha yosh davrdagi psixik rivojlanish xususiyatlari? Tarbiya jarayonining samaradorligini oshiruvch psixologik mexanizmlar? Psixik rivojlanishni davrlashtirish muammosi? Yosh davrlarining yetakchi faoliyat nuqtai nazaridan tasniflanishi haqida (D.B.Elkonin)? O‘yin maktabgacha yoshdagi bolaning etakchi faoliyati sifatida (o‘yin faoliyatining mohiyati? Kichik maktab yoshi davrida motivatsion sohadagi rivojlanish xususiyatlari? Perinatal va chaqaloqlik davrida psixofiziologik rivojlanishga xos xususiyatlar haqida umumiy tushuncha? 7 yosh inqirozi, uning sabablari va alomatlari? O‘smirlik davrida psixik rivojlanish xususiyatlari? Ilk o‘spirinlik davri psixologiyasiga umumiy tavsif? Oilaviy hayotga psixologik tayorlikning mohiyati? Ilk bolalik davrida nutqning rivojlanish xususiyatlari? Yosh va pedagogik psixologiya faniga oid ilmiy bilimlarning vujudga kelish tarixi? Perinatal davrning o’ziga xos xususiyatlari Chaqaloqlik davrida psixofiziologik rivojlanishga xos xususiyatlar haqida umumiy tushuncha? Xayolning inson faoliyatidagi o’rni? Hissiyot tushunchasining mazmunini izohlang? His-tuyg’ularning vazifalari? O’yin maktabgacha Yoshidagi bolaning yetakchi faoliyati sifatida? Yosh davrida motivatsion sohadagio’zgarishlar? O’smirlik davrda intelektuaktual va emotsional rivojlanish xususiyatlari? O’smirlikda akseliratsiya mohiyati? Ilk o’spirinlik davrida intelektual va emotsional rivojlanish xususiyatlari? Ilk o’spirinlik davrida o’quv-kasbiy faoliyatnoingyetakchi faoliyatga aylanishi va kasb tanlash muammosi? Yoshlik davrida o’z o’zini anglash va kasbiy anglanganlik? Yetuklik davrining birinchi bosqichidagi shaxsning psixologik xususiyatlari? Yetuklik davrining ikkinchi bosqichidagi shaxsning psixologik xususiyatlari? Yetuklik davrining ijtimoiy-psixologik jihatlari? Gerontopsixologiya-keksalik psixologiyasi haqida tushuncha? Psixolog olimlarning keksayish davri haqida falsafiy fikrlari? Biologik keksayish davridagi shaxs psixologiyasi? Keksalik davrining o’ziga xos xususiyatlari? Uzoq umr ko’ruvchilarning psixologik xususiyatlari? Ta’limning yosh va pedagogik psixologiya fanida tutgan o’rni? Ta’lim va aqliy taraqqiyot? O’qish faoloiyati va uning turlari? Pedagogik baho va uning turlari? Ta’lim texnalogiyalarining psixologik xususiyatlari? Tarbiya jarayonining psixologik mohiyati? Tarbiya metodlariva turlari? Tarbiyaning psixologik mexanizmlari? Pedagogning kasbiy sifatlari, pedagogik-psixologik xususiyatlari? O’qituvchi profesiogrammasi? O’qituvchining hamkasblari, o’quvchilar jamoasida muloqat o’rnatish darajasi? Pedagogik qobiliyatlar haqida tushuncha? Pedagogik qobiliyatlarning turlari? Shaxs ijtimoiylashuvi va bosqichlari? Qanday ijtimoiy institutlar mavjud? Ijtimoiy institut inson faoliyatining muhim sohalarini tartibga soluvchi obyekt sifatida? Shaxs ijtimoiylashuvida ijtimoiy status? Ijtimoiy xulq-atvorniva ijtimoiy ustanovka haqida tushuncha? Kichik guruhlarga tarif bering? Kichik guruhlarning klassifikatsiyasi? Kichik guruhlardagi dinamik jarayonlar? Katta guruhlarga tarif bering? Etnik guruhlar psixologiyasi? Katta guruhlarning ilmiy tadqiq qilishning metodologik muammolari Boshqaruvning pedagogik-psixologik xususiyatlari? Boshqaruv turlari? Pedagogik o’z o’ziga talab quyish muammosi? O’qituvchining kasbiy moslashishi muammosi? Jamiyatda o’qituvchining tutgan o’rni va uning vazifalari? Rahbar va ledir o’rtasidagi farqlar? Ledirlik nazariyalari? Oila kichik guruh sifatida qanday tariflanadi? Nikoh va oila haqidagi ilk tasavvurlar? Oilaviy tarbiya uslublari? Oilaviy shaxslararo munosabatlarning muammolari? Oilaviy nizolar? Oila turlari? Download 1.73 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|