“Келтирилган” термик қаршиликни аниқлаш тартиби

8 . Bir jinsli bo’lmagan tashqi to’siq konstrusiyalar uchun “keltirilgan” termik qarshilikni aniqlash “Келтирилган” термик қаршиликни аниқлаш
тартиби:1) Ташқи тўсиқ конструкциянинг теплофизика нуқтаи назаридан энг нобоп қисми ажратиб олиб ва ҳисо-бий схема танлаб олинади. 2) Шу қисмни иссиқлик оқими Q нинг йўналишига параллел текисликлар билан бўлакларга ажратиб олинади ва термик қаршиликнинг қиймати ҳисоб-ланади (А-ҳол). 3) Шу қисмни иссиқлик оқими Q нинг йўналишига перпендикуляр текисликлар билан бўлакларга ажратиб олинади ва термик қаршиликнинг қиймати ҳисобланади (Б-ҳол). 4) Конструкциянинг “келтирилган термик қаршилиги” ҳисобланади. Конструкциянинг “келтирилган” термик қаршилигини аниқлашнинг юқоридаги формуласи
д ан фақат ва ларнинг қийматлари бир-биридан 25 % дан катта фарқ қилмаган ҳолларда фойдаланиш мумкин. • Акс ҳолда, иссиқлик узатишга умумий қаршилик Rₒ ни тажриба йўли билан аниқланади. Конструкциянинг “келтирилган” термик қаршилигини аниқлаш формуласи:
А ҳол учун конструкциянинг термик қаршилигини аниқлаш формуласи:



тўсиқ конструкция айрим бўлак- ларининг юзаси , ёки -0 тўсиқ конс трук ция шу бўлакларинингтермик қаршилиги

9. Energiya samaradorlik talablari bo’yicha tashqi to’siq konstruksiyalari uchun issiqlik uzatishga qarshilikning talab etilgan qiymatini aniqlash

1 0. Tashqi to’siq konstruksiyaning issiqlik ustivorligini hisoblash. Конструкциянинг иссиқлик ҳолатини сақлашга интилиши унинг иссиқлик инерцияси хусусиятини, ундан ўтишда температура ўзгаришлари амплитудасининг сўниши конструкциянинг иссиқлик устуворлиги хусусиятини белгилайди.
Ташқи ҳаво температураси кеча-кундуз (сутка) давомида кескин ўзгариб турадиган иқлим шароитларида тўсиқ конструкциялар нафақат иссиқлик ўтказишга балки ўзидаги иссиқлик ҳолатининг ўзгаришига ҳам қаршилик кўрсатиш қобилиятига эга бўлишлари керак. Бир жинсли бир қатламли ташқитўсиқ конструкция учун иссиқликинерцияси D нинг қиймати термикқаршилик R (м²·ºС/Вт) нингматериалнинг иссиқлик ўзлаштиришкоэффициенти S (Вт/(м²·ºС) гакўпайтмаси сифатида аниқланади,яъни
Бир жинсли материаллардан иборат кўп қатламли конструкциянинг иссиқлик инерцияси D айрим қатламлар иссиқлик инерцияларининг йиғиндисига тенг, яъни:

• 
  . айрим қатламларнинг термик қаршилиги м²·ºС/Вт
  
• 
  шу қатламлар материалларининг иссиқлик ўзлаштириш коэффициенти, Вт/(м²·ºС). Бир жинсли бўлмаган қатламнинг термик қаршилиги :
  

м²·ºС/Вт

11. Iqlim namligining binolar va ularning to’siq konstruksiyalariga umumiy ta’sirini belgilovchi ko’rsatkich va namlik zonalari.

12. Yon tomondan va yuqoridan yoritilganda deraza yuzasini hisoblash.

• 
  13. Insolyasiya, uning mohiyati, turlari va ta’sirlari. Инсоляциянинг моҳияти: Инсоля́ция атамаси лотинча (in - ичига, solis - қуёш) сўзларидан ясалган. Сиртларга қуёш нурларини (радиациясини) тушишини билдиради. Сиртга, фазога айни пайтда қуёш дискининг ўртаси кўринадиган йўналиш бўйича тушадиган параллел нурлар тўплами тушиши инсоляция деб аталади. Бу атама асосан гигиенада, архитектурада ва қурилиш ёруғлик техникасида қўлланилади. Инсоляциянинг турлари: Астрономик инсоляция – ер шарининг қуёш ва эклиптикага 23,5 град бурчак остида жойлашган ўз ўқи атрофида айланишида намоён бўлади. Эҳтимолий инсоляция – атмосферанинг ва булут қопламасининг ҳолатига боғлиқ инсоляция. Унинг давомийлиги асосан қуёшнинг баландлик ҳолатига боғлиқ. Ҳақиқий инсоляция – эҳтимолий инсоляциядан ҳамма вақт фарқ қилади ва фақат табиий кузатишлар орқали аниқланиши мумкин. У қурилиш майдонининг ва бино-нинг ориентациясига, деразалар, кўрилаётган хонанинг, балконнинг ва лоджиянинг жойлашган ўрнига боғлиқ бўлади. Инсоляциянинг таъсирлари:
  
• 
  Ижобий таъсирлари:
  
• 
  Ультрабинафша нурларнинг соғломлашти-рувчи таъсири;
  
• 
  Инсоннинг психофизиологик ҳолатига таъсири.
  
• 
  Табиий ёруғлик билан таъминлаш.
  
• 
  Салбий таъсирлари:
  
• 
  Ёзда хоналарнинг қаттиқ исиб кетиши;
  
• 
  Сиртларнинг ялтираши;
  
• 
  Озиқ-овқат маҳсулотларининг тез бузилиши
  

1 4 Havo shovqinidan tovush izolyasiyasini hisoblash. Ҳаво шовқинидан товуш изоляциясининг индеки Iв шовқин манбаи жойлашган хона-даги товуш сатҳининг конструкциядан ўтганда неча дБ га пасайганини билдиради, яъни тўсиқ конструкциядан қайтган ва унда ютилган товуш энергиясининг миқдорига тенг бўлади. Тўсиқ конструкциянинг ҳаво шовқинидан изоляция индекси Iв ни аниқлашнинг усуллари: 1) Тажриба-аналитик усули; 2) Графо-аналитик усули; 3) Аналитик усул 1 ва 2-усуллар текширилаётган конструкция товуш изоляцияси R нинг, мос равишда, ўлчанган ёки ҳисобланган частота характеристи-каси Rₓ ни шу конструкция учун белгиланган норматив частота характеристикаси билан таққос-лашга асосланган Тўсиқ конструкциянинг ҳаво шовқини-дан товуш изоляцияси индекси Iв ни тажриба-аналитик ва графо-аналитик усулларда аниқлашда қуйидаги формула-дан фойдаланилади: 4 -тузатма

15 Zal xonalar akustikasi va uni hisoblash.