Оchiq iqtisоdiyotda davlat xarajatlari multiplikatоri kattaligi fiskal siyosat samaradоrligiga qanday ta’sir ko’rsatadi?
Fiskal siyosatning o'zgarishi iqtisodiy o'sish yoki qisqarishga multiplikativ ta'sir ko'rsatadi, chunki davlat xarajatlarining ko'payishi yoki kamayishi yoki soliq siyosatining o'zgarishi iqtisodiyotning har bir asosiy segmentida to'lqinlanib, xarajatlar, ishlab chiqarish va biznes investitsiyalari darajasiga ta'sir qiladi. Multiplikator effekti - bu davlat xarajatlarining mamlakat yalpi ichki mahsulotiga (YaIM) nomutanosib ta'siri.
Boshqacha qilib aytganda, fiskal siyosat qorli ta'sirga ega. Iqtisodchilar va biznes strateglari davlat xarajatlari oqimi yoki soliq stavkalari o'zgarishining mumkin bo'lgan ta'sirini baholash uchun multiplikator effektining ehtimoliy hajmini o'lchashga harakat qilishadi.
Davlat xarajatlari va soliq stavkalari fiskal siyosatning ikkita asosiy mexanizmi hisoblanadi. Hukumatlar qarz olishlari va uni ko'priklar va magistrallar kabi davlat loyihalariga sarflashlari yoki soliq to'lovchilarga pastroq soliq stavkalari yoki soliq imtiyozlari orqali pulni qaytarishlari mumkin.
Sоliq multiplikatоri miqdоri qaysi оmillarga bоg’liq?Balanslashgan byudjet multiplikatоrining mоhiyati nimada?
Byudjet fondini shakllantirishda ikki xil tushunchadan foydalaniladi
Davlat byudjetiga toʻlovlar (soliqlar, ajratmalar, bojlar va boshqalar), eng avvalo, toʻlovchilarning xarajatlaridan iborat boʻlib, ularning daromadlaridan chegirilsada, bir vaqtning oʻzida ular davlat byudjetida davlatning daromadlari sifatida gavdalanadi. Davlat byudjetning daromadlarini oshirishdan manfaatdor boʻlsa, bu narsa u yoki bu darajada toʻlovchilarning (yuridik va jismoniy shaxslarning) manfaatdorligini pasaytiradi. Davlat byudjetining daromadlari oʻzining yaxlitligi bilan farqlanadi va ular yagona maqsadga — ijtimoiy ehtiyojlarni qondirishga xizmat qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
