Кимё тарихи ҳАҚида маълумот

Флогистон назариясининг тарафдорларига кимёгар-пневматиклар деган ном берилди. Улар қаторига Ж. Пристли, Г. Кавендиш, Карл Шееле ва бошқалар ҳам киради. Пневматиклар жуда кўп газларни кашф этишга муваффақ бўлдилар. Удар газларни фақат сув устида эмас, симоб ва бошқа суюқликлар устида ҳам йиғишга, умуман газлар билан ишлашни ўрганишга муваффақ бўлдилар. Масалан, Пристли водород хлоридни ва аммиакни симоб устида йиға олди. Темир ва рухга сульфат кислота ёки хлорид кислота таъсир эттириб, водород ҳосил қидди ва уни дастлаб «тоза флогистон» деб изохдади. Лекин бу нотўғри бўлиб чиқди. Шу даврнинг ичида водород фторид, кислород, арсенат кислота ва бошқа моддалар кашф этилди. Флогистон на-зариясининг асосий қийинчилиги — металл оксидининг тоза металлга қараганда оғирроқ эканлигида эди, чунки енувчи моддадан флогистон чиқиб кетгач, қолған модда енгилроқбўлиб қолиши керак эди. Шунингучун улар «флогистон — манфий оғирликка эга» деган фикрни илгари сурдилар. Бу фикр хам нотўғри бўлиб чиқди. Флогистонни ажратиб олиш ва уни текшириш мумкин бўлмади. Фло-гистон назариясига зид бўлган янги-янги кашфиётлар сони йилдан-йилга ортиб борди. Шу сабабли деярли 100 йил ҳукмронлик қилиб келган флоғистон назарияси ҳам ўз аҳамиятини йўқотди.

• Флогистон назариясининг тарафдорларига кимёгар-пневматиклар деган ном берилди. Улар қаторига Ж. Пристли, Г. Кавендиш, Карл Шееле ва бошқалар ҳам киради. Пневматиклар жуда кўп газларни кашф этишга муваффақ бўлдилар. Удар газларни фақат сув устида эмас, симоб ва бошқа суюқликлар устида ҳам йиғишга, умуман газлар билан ишлашни ўрганишга муваффақ бўлдилар. Масалан, Пристли водород хлоридни ва аммиакни симоб устида йиға олди. Темир ва рухга сульфат кислота ёки хлорид кислота таъсир эттириб, водород ҳосил қидди ва уни дастлаб «тоза флогистон» деб изохдади. Лекин бу нотўғри бўлиб чиқди. Шу даврнинг ичида водород фторид, кислород, арсенат кислота ва бошқа моддалар кашф этилди. Флогистон на-зариясининг асосий қийинчилиги — металл оксидининг тоза металлга қараганда оғирроқ эканлигида эди, чунки енувчи моддадан флогистон чиқиб кетгач, қолған модда енгилроқбўлиб қолиши керак эди. Шунингучун улар «флогистон — манфий оғирликка эга» деган фикрни илгари сурдилар. Бу фикр хам нотўғри бўлиб чиқди. Флогистонни ажратиб олиш ва уни текшириш мумкин бўлмади. Фло-гистон назариясига зид бўлган янги-янги кашфиётлар сони йилдан-йилга ортиб борди. Шу сабабли деярли 100 йил ҳукмронлик қилиб келган флоғистон назарияси ҳам ўз аҳамиятини йўқотди.