Кимёвий технология асосий жараён ва курилмалари
Download 1,82 Mb.
|
kimyoviy jarayonlar
Иccиқлик баланси. Кимёвий жараён иссиқлик баланси қуйидаги умумий кўринишида ёзилиши мумкин:
(9.45) бу ерда Q1 - қайта ишланаётган материал билан кираётган иссиқлик; Q2 - иссиқлик элткичдан қайта ишланаётган моддага берилаётган иссиқлик; Q3 - жараённинг иссиқлик эффекти; Q4 - реакцияда қайнашаётган материаллар билан чиқиб кетаётган иссиқлик; Q5 - атроф муµитга йўқотилаётган иссиқлик. £айта ишланаётган материаллар билан олиб кирилаётган ва реакция маµсулотлари билан чиқиб кетаётган иссиқлик миқдори қуйидаги тенгликдан топилиши мумкин: (9.46) бу ерда G - модда массаси; с - материал солиштирма иссиқлик сиғими; t - температура. Реакциянинг иссиқлик эффекти Гесс қонунига биноан µисобланади: (9.47) бу ерда qр - реакция иссиқлик эффекти; qн - кимёвий реакцияга киришаётган, бирикмалар µосил бўлиш иссиқликларининг йиғиндиси; qк - кимёвий таъсир натижасида µосил бўлаётган бирикмалар µосил бўлиш иссиқликларнинг йиғиндиси. Реакция иссиқлиги q махсус адабиётларда 20°С учун келтирилган бўлади. Бундан юқори температуралардаги қийматини топиш учун Кирхгоф қонунидан фойдаланиш мумкин. Унинг математик талқини ушбу тенглама кўринишида бўлади: (9.48) бу ерда ср - олинган маµсулот ва бошланғич моддалар иссиқлик сиғимларининг фарқи (стехиометрик коэффициентлар µисобга олинган). Иссиқлик сиғимнинг температурага боғлиқлиги ушбу кўринишдаги тенглама билан ифодаланади: (9.49) бу ерда а, b, c - эмпирик константалар; Т - температура. Демак, ср нинг температурага боғлиқлиги µам (9.49) тенгламага ўхшаш функция билан ифодаланади: (9.50) Ушбу тенгламага биноан, Кирхгоф қонунини ифодаловчи тенглик қуйидагича ёзилиши мумкин: (9.51) бу ерда а1 b1, c1 - олинган маµсулот ва бошланғич моддалар формулаларидаги тегишли а, b, c коэффициентларнинг фарқига сон жиµатдан тенг коэффициентлар. (9.51) тенгламани интеграллаш, реакция иссиқлик эффекти ва температура орасидаги боғлиқлигининг қуйидаги кўринишини беради: (9.52) 20 ёки 25°С температурадаги реакция иссиқлигини q0 орқали белгилаб олсак, интеграллаш ўзгармас катталиги С ни µисоблаш осонлашади: (9.53) Агар, С нинг қиймати (9.53) дан аниқланса, исталган Т температурадаги реакциянинг иссиқлик эффекти (9.52) тенгламадан аниқланади. Download 1,82 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling