Kimyo fanining sanoat va xalq xo‘jaligi rivojidagi ahamiyati
Download 13.96 Kb.
|
Kimyo fanining sanoat va xalq xo‘jaligi rivojidagi ahamiyati-fayllar.org
Xozirgi vaqtda kimyo xilq xo‘jaligida katta axamiyatga ega, ishlab chiqarishning kimyo qo‘llanmaydigan birorta xam tarmoQi yo‘q desa bo‘ladi. M.V.Lomonosov 1751 yildayoq “Kimyo insonning barcha ishlariga o‘z qo‘llarini cho‘zmoqda, qayoqqa qaramaylik xamma joyda kimyo tufayli erishilgan muvaffaqiyatlar ko‘z o‘ngimizda namoyon bo‘lmoqda” degan edi.Xozirgi vaqtda kimyo xilq xo‘jaligida katta axamiyatga ega, ishlab chiqarishning kimyo qo‘llanmaydigan birorta xam tarmoQi yo‘q desa bo‘ladi. M.V.Lomonosov 1751 yildayoq “Kimyo insonning barcha ishlariga o‘z qo‘llarini cho‘zmoqda, qayoqqa qaramaylik xamma joyda kimyo tufayli erishilgan muvaffaqiyatlar ko‘z o‘ngimizda namoyon bo‘lmoqda” degan edi. Tabiat bizga yoQoch, tuz, toshko‘mir, neft, tabiiy gaz va xokazo xom ashyolarni beradi. Bu moddalardan zavod va fabrikalarda zarur maxsulotlar tayyorlanadi. Masalan, temir tabiatda ruda xolida uchraydi, uni kimyoviy yo‘l bilan qayta ishlab toza temir olinadi. Temir esa o‘z navbatida cho‘yan va po‘latga aylantiriladi. Po‘latdan turli xil stanoklar, uy-ro‘zQor buyumlari va xokazolar tayyorlanadi. Sanoatimiz kimyoning yutuqlaridan foydalanib, yuqori sifatli maxsus po‘lat, qattiq qotishmalar, sintetik kauchuk, plastmassalar, sun’iy tolalar, mineral o‘Qitlar, motor yoqilQilari, dori-darmon moddalar, bo‘yoqlar va xokazolar ishlab chiqarilmoqda. Јishloq xo‘jaligida mineral o‘Qitlar va o‘simliklarning zararkunandalar va kasalliklarga, begona o‘tlarga qarshi kurash uchun ishlatiladigan kimyoviy vositalardan keng foydalanilmoqda. 1931 yildan boshlab Chirchiq elektrokimyo kombinatini qurishga kirishildi. 1946 yilda Јo‘qon shaxrida fosfat o‘Qitlari zavodi, sulfat kislotasi zavodi tashkil qilindi. Buxoroda tabiiy gazning bitmas-tuganmas zapasi topilganligi o‘zbekiston kimyo sanoatini rivojlantirishda zo‘r omil bo‘ldi.1931 yildan boshlab Chirchiq elektrokimyo kombinatini qurishga kirishildi. 1946 yilda Јo‘qon shaxrida fosfat o‘Qitlari zavodi, sulfat kislotasi zavodi tashkil qilindi. Buxoroda tabiiy gazning bitmas-tuganmas zapasi topilganligi o‘zbekiston kimyo sanoatini rivojlantirishda zo‘r omil bo‘ldi. FarQona va Navoiy shaxarlarida gaz bilan ishlaydigan azot o‘Qitlari sintetik tolalar ishlab chiqaruvchi kombinatlar qurildi. Xozirda o‘zbekiston dexqonlarining azot o‘Qitlariga bo‘lgan extiyoji shu tariqa uzil-kesil xal qilindi. Navqiron Olmaliq shaxri kimyogarlar maskaniga aylanib ammofos o‘Qiti ishlab chiqaruvchi yirik korxonaga aylandi. Endilikda serquyosh o‘zbekiston kimyo fani va sanoati yuksak taraqqiy etgan respublikaga aylanadi. Download 13.96 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling