Kimyoning asosiy qonunlari. Reja: Dalton atomistikasi. Stexiometrik qonunlar
Gazsimon moddalarning molekulyar massalarini aniqlash
Download 285.18 Kb. Pdf ko'rish
|
2-maruza-kimyo
- Bu sahifa navigatsiya:
- Avogadro soni
Gazsimon moddalarning molekulyar massalarini aniqlash. Keyinchalik
(1850 yil o’rtalarida) Jerar tomonidan Avogadro qonuniga asoslanib, gaz holatdagi moddalarning kimyoviy tarkibiga bog’liq bo’lmagan holda molekulyar massasini aniqlashning ikki yo’lini ko’rsatildi: 1-yo’l: Bir xil fizik sharoitda har qanday gazning gramm-molekulasi bir xil hajmni egallaydi (t=0C, P=1atm yoki 101,325 kPa, 760 mm. sim. ust.). v=224sm 3 /mol=22,4 l/mol yoki 22,4m 3 /kmol.
Bu miqdor gazlarning molyar xajmi (Vm) deyiladi va gaz hajmini modda miqdoriga nisbatiga teng. Vm = v/n = 22,4mol/l 2-yo’l: Bir xil sharoitda teng hajmdagi har xil gazlarning massalarini nisbati ularning molyar massalarini nisbati kabi bo`ladi: m 1 /m
=M 1 /M 2
Molyar massalarining nisbati birinchi gazning ikkinchi gazga nisbatan zichligi deyiladi: m 1 /m 2 =nM 1 /nM
2 =M 1 /M 2 =D 1 /D 2 Bu nisbat bir gazning ikkinchi gazga nisbatan nisbiy zichligi deyiladi: D 1 /D 2 =D
Gazlarning nisbiy zichliklari orqali har qanday gazning molyar massasini hisoblab topiladi. Gazsimon moddaning molekulyar massasi uning vodorodga nisbatan zichligini ikkiga ko’paytirilganiga teng (aniqrog’i 2,016). ) ( 016 , 2 2 2 2 Н D M M х x H x H = =
bu yerda: D X (H 2 ) - X gazining vodorodga nisbatan zichligi yoki X va H 2 gazlari zichliklarining nisbati, bu oddiy fizik ekcperimental yo`l bilan aniqlanadi. 1908-1910 yillarda fransuz olimi Perren tomonidan birinchi bo’lib 10 g molekula gazdagi (n.sh.da) molekulalar soni aniqlandi: N = 6,02 • 10 23 mol
–1
Yoki har qanday gaz moddaning 1 molida (normal sharoitda) 6,02 • 10 23
dona molekula mavjud bo`ladi. Bu son Avogadro soni (Avogadro doimiysi) deb ataladi. Shunday qilib har qanday gazning n.sh.da 6,02 • 10 23 dona molekulalari bir bo`ladi yoki 6,02 • 10 23 ta molekula n.sh.da 22,4 l hajmni egallaydi. Bundan tashqari, har qanday gazning molyar massasini uning zichligini molyar hajmiga ko`paytirib topish mumkin. M gaz =22,4 l ∙ ᵖ g / l
Download 285.18 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling