Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari. I. Kimyoning asosiy tushunchalari. Atom


Download 472.42 Kb.
bet3/51
Sana17.01.2023
Hajmi472.42 Kb.
#1097089
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   51
Bog'liq
Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari. I. Kimyoning asosiy tus

Allotropiya hodisasi – bir element atomining tabiatda turli xil oddiy moddalar ko’rinishida bo’lishi.
Masalan:(O) kislarodda ikkita kislarod – O2,ozon – O3
C – olmos,grafit,karbin,fullerin.
P – oq,qora,qizil fosforlar
S – rombik,monoklinik,plastic,amorf
Sn – oq,kulrang
Bundan tashqari;Te,As,Sb,,Fe va h.k


Allotropiya hodisasiga sabab 2 ta.
1) molekuladagi atomlar sonini turlicha bo’lishi.
2) Kristal panjarasi turlicha bo’lishi.
Oltingugurt allotropiyasiga sabab temperatura.
Kimyoviy hodisa – modda tarkibini o’zgarishi bilan boradigan jarayonlar kimyoviy hodisa deyiladi;
M; temirni zanglashi,mis simini havoda qorayishi,qog’ozning yonishi
Fizik hodisa – modda tarkibi o’zgarmasdan boradigan jarayonlar;
M; suvni muzlashi,yog’ni sovuqda qotishi,muzni suvga aylanishi.
Izotop – yadro zaryadlari bir xil,atom massalari turlicha bo’lgan atomlar turi
M; 16O,17O,18O yoki 1H,2D,3T
Izobar – atom massalari bir xil,yadro zaryadlari turlicha bo’lgan atomlar turi.
M; 40Ar,40K,40Ca yoki 28Al,28Si
Izoton – neytronlar soni bir xil,atom massa va yadro zaryadlari turlicha bo’lgan moddalar .
M; Al (27-13=14) Si(28-14=14) yoki Mg(24-12=12) Na(23-11=12)
Izoelektron – elektronlar soni bir xil bo’lgan moddalar.
M; NH3=10e CH4=10e H2O=10e
II.Kimyoning asosiy qonunlari.
Massalar saqlanish qonuni (1748-yil Lomonosov) – reaksiyaga kirishayotgan moddalar massasi reaksiyadan so’ng hosil bo’lgan moddalar massasiga hamma vaqt teng bo’ladi.massalar saqlanish qonuniga yadroviy reaksiyalar amal qilmaydi.
Tarkibning doimiylik qonuni (1808-yil Prust) – har qanday toza modda olinish usulidan qatiy nazar o’zgarmas miqdoriy tarkibga ega tarkibga ega.
Tarkibning doimiylik qonuniga molekulyar tuzilishli moddalar,gazlar va oson suyuqlanuvchan qattiq moddalar bo’ysunadi.

Download 472.42 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   51




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling