Kimyoviy kinetika. Reaksiya tezligi reaksiyalarni kinetik sinflanishi

yoki kelib chiqadi.

Reaksiyaga kirishuvchi moddaning miqdorini ularning konstentrastiyasi bilan emas, balki olingan mollar soni bilan ifodalasak, bir qancha o’zgartirishlardan so’ng quyidagi tenglamani hosil qilish mumkin:

Reaksiyaga kirishuvchi moddaning miqdorini ularning konstentrastiyasi bilan emas, balki olingan mollar soni bilan ifodalasak, bir qancha o’zgartirishlardan so’ng quyidagi tenglamani hosil qilish mumkin:

bu erda a- dastlabki moddaning mollar soni; x-t vaqt ichida reaksiyaga kirishgan qismi yuqoridagidan xa(1-e-kt)

Bimolekular reaksiyalarni sxematik ravishda quyidagicha ifodalash mumkin:

AB reaksiya mahsuloti

Reaksiya uchun A va V moddalardan a va v mol miqdorlarda olingan deb faraz qilaylik. Agar [A][B]C

Reaksiya uchun A va V moddalardan a va v mol miqdorlarda olingan deb faraz qilaylik. Agar [A][B]C

Biz ifodani integralasak:

A- noaniq integral doimiysi.

Uning fizik ma’nosi aniqlaymiz t0 u holda

O’rniga qo’ysak,

Agar:

Agar:

bo’lsa,

Agarda A va V moddalarning dastlabki konstentrastiyalari har xil bo’lsa yuqoridagi tenglama quyidagicha bo’ladi.

Uch molekula reaksiyalarning (amalda kam uchraydigan) tezlik konstantasi, reaksiyaga kirishuvchi moddalarning konstentrastiyasi o’zaro teng bo’lsa tezlik konstantasini quyidagi tenglamadan aniqlash mumkin

Reaksiyaga kirishuvchi moddalar miqdorlari teng bo’lmasa tenglama ancha murakkab ko’rinishda bo’lib, uni echish uchun odatda EXM lardan foydalaniladi.

Murakkab reaksiyalar.

Murakkab reaksiyalar.

Amaliyotda, yuqorida keltirilgan va bir bosqichda boradigan reaksiyalarkam uchraydi. Ko’pincha reaksiyalar oldinma-ketin yoki yonma-yon boradi. Bunday reaksiyalarga murakkab reakstiyalar deyiladi.