Kimyoviy texnologiya

Laboratoriya mashg’ulotiga kerak bo’ladigan jihozlar: absorbtsiyalash uskunasi (L&W rusumli); tarozi, sekundomer; 10 kg po’lat rolik; filtr qog’oz,.

Ish natijalariing tahlili, xulosani shakllantirish: Ish oxirida talaba quyidagi ishlarni bajarishga jalb etiladi.

Qog’ozning yelimlanish darajasi (ED), Kobb usulida o’uyidagi formula bilan hisoblanadi:

ED = t_m - t_s g/m²,

bu erda:

t_m - namuna qog’ozning suv yutgandan keyingi massasi, g/m²;

t_s—namuna qog’ozning quruqholidagi massasi, g/m².

Umumiyma’lumotlar.

Qog’oz sifatini aniqlovchi muhim ko’rsatkichlardan biri uning elimlanish darajasidir. Qog’ozni elimlashdan maqsad qog’ozga suv o’tkazmaslik xossasini va unga siyoh bilan yozish imkonini berishdan iboratdir.

Qog’ozning elimlanish darajasini aniqlashning uchta usuli mavjud: siyoh -shtrix usuli, quruq indikator usuli va suv yutish.

Anionli karbomid smolalarini afzalligi ularning arzonligi, kamchiligi esa ularni tlada ushlanib qolishi uchun pH 4,5 – 5,0 bo’lishidir. Ma’lumki qog’oz massasini kislotali muhitga ega bo’lishi uchun massaga ko’piqdorda glinazem yoi kvastslar qo’shiladi, ular o’z navbatida qog’ozning mexanik xossasiga salbiy ta’ir etadi. Kationli karbamid smolalar anionliga nisbatan qimmat, lekin qog’ozni namlikka chidamli bo’lishi uchun uning kam miqdori xam etarli hisoblanib, massa tarkibida glinazem bo’lmasa xam tolada shlanib qolishi mumkin. Karbamid smolalarining tolada ushlanib qolish darajasi 50 – 90%ni tashkil etib, bu miqdor smola kontsentratsiyasiga, tola bilan kontakt davomiyligiga, massani yanchish darajaiga bog’liq.