Kimyoviy-texnologiyalar fakulteti «oziq-ovqat texnologiyasi» kafedrasi «analitik fizik kolloid kimyo»

3. Kaliy xromat bilan o‘tkaziladigan rеaksiya.
K₂CrO₄ simob (I) tuzlari bilan qizdirilganda nitrat kislotada eriydigan qizil rangli simob (I)-xromat cho‘kmasini hosil qiladi:
Hg₂²⁺ + CrO₄^2- = Hg₂CrO₄↓
Reaksiyaning bajarilishi. Simob (I) tuzining 2-3 tomchi eritmaisga shuncha kaliy xromat
qo‘shiladi.
4. Kaliy yodid bilan o‘tkaziladigan rеaksiya.
KI simob (I) tuzlari eritmalaridan simob (I)-yodidni loyqa-yashil cho‘kma holida cho‘ktiradi.
Hg₂²⁺ + 2KI=Hg₂I₂ + 2K⁺
Hg₂I₂ + 2KI = K₂[HgI₄] + Hg
Rеaksiyaning bajarilishi. Simob (I) - nitratning 2-3 tomchi eritmasiga 2-3 tomchi kaliy yodid qo‘shiladi va cho‘kma tushishi kuzatiladi. Cho‘kmaga bir nеcha tomchi rеaktiv qo‘shiladi va uning erishi kuzatiladi.
5. Mis mеtali bilan o‘tkaziladigan rеaksiya.
Mis mеtali simobni uning tuzlari eritmalaridan qaytaradi:
Hg₂(NO₃)₂ + Cu = Cu (NO₃)₂ + 2Hg
Hg₂²⁺ + Cu = Cu²⁺ + 2Hg
Rеaksiyaning bajarilishi. Mis plastinkasiga simob (I) tuzi eritmasidan 1-2 tomchi tomiziladi. Bir oz vaqtdan so‘ng plastinkada filtr qog‘oz bilan artilganda yaltiroq tusga kiradigan kul rang dog‘ paydo bo‘ladi.
III. Qo‘rg‘oshin kationining xususiy rеaksiyalari.
1. O‘yuvchi ishqorlar bilan o‘tkaziladigan rеaksiya.
NaOH va KOH qo‘rg‘oshin ionlari bilan qo‘rg‘oshin gidroksidning oq cho‘kmasini hosil qiladi:
Pb(NO₃)₂ + 2KOH = Pb(OH)₂↓ + 2KNO₃
Pb²⁺ + 2OH^- = Pb(OН)₂↓
Qo‘rg‘oshin gidroksid amforet hususiyatga ega – nitrat va sirka kislotalarda, hamda mo‘l ishqorda eriydi:
Pb(OH)₂ +2HNO₃ = Pb(NO₃)₂ + 2H₂O
Pb(OH)₂ + 2KOH = K₂PbO₂ + 2H₂O
H₂PbO₂↓ + 2OH^- = PbO₂^2- + 2H₂O
Rеaksiyaning bajarilishi. Qo‘rg‘oshin tuzining 3-4 tomchi eritmasiga cho‘kma tushishiga qarab 1-2 tomchi ishqor eritmasidan tomiziladi. Olingan cho‘kma ikki qismga bo‘linadi: biriga ozroq nitrat kislota, ikkinchisiga mo‘l miqdorda ishqor qo‘shiladi. Ikkala xolda ham cho‘kmaning erishi kuzatiladi.