Kimyoviy va fizik usullar bilan vodorod ishlab chiqarish.
Download 30.46 Kb.
|
KIMYOVIY VA FIZIK USULLAR BILAN VODOROD ISHLAB CHIQARISH.
C2N2=2SQN2-Q (4)
uchun xam, piroliz sanoati harorat 1670-1770K atrofida amalga oshiriladi. Metanni juda qisqa vaqt 0,01sek.-0,003sek.dan oshirmay qizdirish kerak, aks holda atsitelen intensiv holda uglerod «S»ga parchalanib ketadi: S2N2=2SQN2-Q (5) Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun reaktordan chiqayotgan gaz aralashmani «chiniqtirish» kerakdir, ya’ni reaksion gaz aralashmasini 1570:1770K dan 350-360K (80-900C) gacha tezlikda sovutmoq kerakdir, bu esa reaktordan chiqayotgan gaz aralashmasiga suv purkash bilan amalga oshiriladi. Metanni atsitelenga o‘tish xajm kengayishi ya’ni 2 mol metan 4 mol atsitelen va vodorod aralashmasi hosil qilish bilan ketgani uchun bosimni kamaytirish yoki metanga inert gaz qo‘shib, atsitelen olishdir. Ammo, qurilmaning unumdorligini oshirish, apparatlar o‘lchamini qisqartirish uchun 4MPagacha bosim qo‘llaniladi, lekin bu holda reaksiya chapga ketib qolmasligi uchun harorat esa biroz qo‘tariladi. Piroliz mahalda ketadigan ushbu umumiy reaksiyada: 45SN4Q30,2502=8S2N2Q3,5SO2Q25,5SOQ54N2Q25N20(bug) (5) Kislorod va metanni optimal nisbati (0,60-0,67-1)ga tengdir. Reaktorda portlash ro‘y bermasligi uchun reaktorga kelayotgan gaz aralashmasi tezligi reaksiya natijasida hosil bo‘layotgan alangani tarqalish tezligidan bir necha marta ortiq bo‘lishi kerak. Xozirgi vaqtda qo‘llaniyotgan reaktorlar ikki turga bo‘linadilar: 1) Bir kanalli 2) Ko‘p kanalli. Bir kanallida gazning tezligi 150-300mg‘sek.bulib,uning afzalliklari: Alangani orqaga tarqalishiga yo‘l qo‘ymaydi: Yonish xarakteri yuqori turbulent bo‘lgani uchun jarayon juda intengsiv ketadi. 3) Reaksion issiqlikni atrofga bexuda yo‘qolishi kamayadi. Uning kamchiliklari: 1) Yuqori haroratga chidamli qimmatbaholi g‘ishtlar kerakligi, 2) qo‘llanadigan kislorodni 0,4MPa gacha siqish uchun elektr energiyasi sarfi borligidir. Ko‘p panelli reaktorlarda nisbatan kichik tezlik (50-60mg‘sek.) qullanadi. Piroliz jarayonidan va reaktoridan so‘ng joylashgan «chiniqtirish» kamerasidan gazning gazning taxminan tarkibi (%,hajmiy); SN4 S2N2 N2 SO2 SO N2O 2,3 7,4 47,4 2,5 20,2 20,2 Bu aralashma bilan birga uglerod qurilma (qorakuya) 2,5gg‘m3 quruq gazgacha boradi. Yuqoridagi gaz aralashmasidan atsitelenni dimetilformamid. N-metil pirrolidon eritmalarida selektiv absorbsiya yoki suyuq ammiakda past haroratda xamda atseton, metanolda absorbsiyalab ajratib olinadi Shunday keyin hosil bo‘lgan sintez-gaz quyidagi tarkibda bo‘lishi mumkin (% hajmiy): N2 SO SN4 N2 C2N2 SpNm 61,9 28,3 6,8 2,3 0,1 0,6 Bunday gaz so‘ngra metan va uglerod monooksidi konversiyasiga N2QN2 aralashmasi olish uchun yuboriladi. Odatda, bu vaqtda, quvursimon o‘choqli konvertor o‘rniga metanni qonli konvertorda bug‘-xavoli konversiyasi ishlatiladi: Uglerod monooksidi esa bug‘ ishtirokida 2 pog‘onali konvertorda konversiyalanadi. Download 30.46 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling