Кыргыз республикасынын билим берүҮ жана илим министрлиги баткен мамлекеттик университети

Диалектизмдерди классификациялоо маселеси 
Бул параграфта жалпы жана лексикалык диалектизмдерди 
классификациялоо боюнча лингвистикалык адабияттардагы 
пикирлерди, көз караштарды кыскача жалпылоого аракет кылып 
көрөлү (биз таанышкан адабияттардын негизинде). Аларды 
төмөнкүдөй бир нече топторго бөлүп кароого болот. 
1. А. Диалектизмдердин бардык тилдик деңгээлдерди 
камтыган классификациясы. Диалектизмдер тегинде бардык 
тилдик деңгээлдердин адабий тилге жатпаган жергиликтүү 
аймактарда өзгөчө колдонулган көрүнүштөрүнө жатары 
белгилүү. Ошондуктан лексикологиялык жана көркөм 
чыгармалардын тилин изилдеген эмгектерде көпчүлүк
окумуштуулар (В.Н.Прохорова [129:6-7],
99
М.И.Фомина
99
Прохорова В. Н. Диалектизмы в языке художественной литературы. –М., 1959. -6-7-б-р. 

---

26 
[176:171-172],
100
В.А.Калинин [147:68-70],
101
Л.П.Крысин 
[81:142-144],
102
Ш.Рахматуллаев [168:144-145],
103
Ж.Мамытов 
[99:42-44],
104
Т.К.Сыдыкова [155:6-11],
105
С.С.Жумалиев [71:5-
15]
106
ж. б.) диалектизмдерди диалектологиялык адабияттардагы 
сыяктуу эле фонетикалык, грамматикалык же морфологиялык 
(М.И.Фомина, Ж.Мамытов, Т.К.Сыдыкова, С.С.Жумалиев) жана 
лексикалык диалектизмдер деген жалпы түрлөргө (айрым 
өзгөчөлүктөргө карабастан) бөлүштүрүшөт. Өз кезегинде 
грамматикалык 
же 
морфологиялык 
диалектизмдердин 
(В.Н.Прохорова 
менен 
Ж.Мамытов 
синтаксистик 
диалектизмдерди өзүнчө түр катары карайт) ичинде сөз 
жасоолук диалектизмдердин учурарын жана лексикалык 
диалектизмдер болсо ич ара типтерге (нагыз лексикалык, 
семантикалык, 
этнографиялык 
же 
лексикалык 
жана 
фразеологиялык (Ш.Рахматуллаев) ажырарын белгилешет.