Kirish. Avtomobilning ishonchliligi va uzoq muddatgacha ishlashga yaroqliligiga oid asosiy atamalar va tushunchalar

Mashg‘ulotni yakunlash. 3.1. Mavzu bo‘yicha yakun qiladi, qilingan ishlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida ahamiyatga ega ekanligi muhimligiga O‘quvchilar e’tiborini qaratadi. 3.2.Uyga vazifa berish.(7- ilova) 3.3..Ushbu mavzuning kelgusi kasbiy faoliyatidagi ahamiyatini belgilaydi. Faol ishtirok etgan o’quvchilarni rag’batlantiradi.

Savol beradilar. Eshitadi, aniqlashtiradi. Topshiriqni yozib oladi.

I
.Mavzu: Yuk va yengil avtomobillarning g osmalarga servis xizmatini ko‘rsatish (KSXK, 1-SXK, 2-SXK) ishlari.
Reja:
1.Osmaning prinsipial sxemasi
3. Avtomobil osmalari
3. avtomobilning ko‘ndalang tekislik



lova-№1
Ilova-№2

Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalar

Orqa osmaning avtomobilga mahkamlanishi
Avtomobilni ko‘tarish tizimi asosan uchta turga bo‘linadi:
a) Ramali; b) yarim ramali; v) ramasiz

Ilova-№3
Baxolash mezonlari

Og’zaki so’rov quyidagi mezonlar asosida baholanadi

t/r	Mazmuni	Ballar
1	Osmalarni tuzilishi vazifasi ularning detallari amartizator purjinalar txk haqida malumotga ega bo’lsa	5
2	Osmalar haqida umumiy malumotga vazifasi txk va detallarini bilsa	4
3	Osmalar vazifasini bilsa	3

Ilova-№4

Tezkor savollar.
1. Osmaning prinsipial sxemasi asosiy nosozliklar va ularni bartaraf qilish?
2. Osmaning prinsipial sxemasi bo'yicha uchraydigan buzuqlik va nosozliklar, ularning alomatlari?
3. Osmaning prinsipial TXK va JT texnologiyasi?
4. Osmaning tarqatish qutisi bo'yicha uchraydigan buzuqlik va nosozliklar, ularning alomatlari, unga TXK va JT texnologiyasi?

Ilova-№5

Mavzu;Yuk va yengil avtomobillarning g osmalarga servis xizmatini ko‘rsatish (KSXK, 1-SXK, 2-SXK) ishlari.

Reja;
1.Osmaning prinsipial sxemasi
3. Avtomobil osmalari
3. avtomobilning ko‘ndalang tekislik

Avtomobil yo‘li notekisliklardan iborat bo‘lib, ularning turtkilari kuzovga uzatilishi natijasida yuk yoki yo‘lovchiga salbiy ta’sir qiladi. Bu ta’sirni kamaytirish uchun kuzov va g‘ildirak o‘rtasiga elastik qism (ressora, prujina, pnevmoballon va boshqalar) kiritish kerak.

Yetakchi g‘ildiraklardan yetaklanuvchilarga itaruvchi kuchni uzatish va tormozlanuvchi g‘ildiraklardagi tormoz kuchi yordamida avtomobilning kinetik energiyasini so‘ndirish uchun g‘ildirakni kuzov bilan bog‘laydigan kuchlarni qabul etuvchi yo‘naltiruvchi richaglar zarur. Yo‘l notekisliklaridan ta’sir etayotgan turtkilardan hosil bo‘layot-gan tebranishlarni so‘ndirish ham kerak.

Osmalar tortuvchi va tormozlovchi kuchlarni, yo‘l notekisliklaridan hosil bo‘layotgan turtkilarni qabul qilib, me’yoriy darajagacha kamayti-rish hamda tebranish amplitudasi va davomiyligini kamaytirish vazifasini bajaradi.

Osmalar uchta bo‘lakdan iborat: yo‘naltiruvchi qism, elastik qism, so‘ndiruvchi qism (58-rasm).

Transport vositasi harakat qilishi uchun yetakchi g‘ildirakka transmissiya orqali keltirilgan burovchi moment Mt dan hosil bo‘lgan Rt kuchini ramaga (kuzov) uzatib, ilgarilashga majbur etishi kerak. Bu vazifani yo‘naltiruvchi qism bajaradi. Bundan tashqari, yo‘naltiruvchi qism avtomobil tormozlanishi jarayonida hosil bo‘lgan va ko‘prikni g‘ildirak aylanish yo‘nalishiga teskari buruvchi momentni, hamda yondan ta’sir etuvchi kuchni (markazdan qochirma, yondan ta’sir etgan turtki, qiya tekislikda harakatlanganida og‘irlik kuchining bitta tashkil etuvchisi) qabul qiladi.