Kirish I. Bob. Oqova suvlar va ularni tozalash yo’llari haqida

1.2. OQOVA SUVLAR VA ULARNING FIZIK – KIMYOVIY – BIOLOGIK  

XUSUSIYATLARI. 

 

             Hozirgi  paytda  suv  havzalarini  ifloslanishini  oldini  olishga  juda  katta 

ahamiyat  berilgan.  Xo‗jalik  ma‘ishiy  va  sanoat  korxonalaridan  chiqadigan  oqova 

suvlar ma‘lum bir inshoatlarda tozalanib, ular yana suv havzalariga oqiziladi. Shu 

bilan  birga  suv  havzalarini  ma‘lum  darajada  ifloslantiriladi.  Keyingi  yillarda 

hukumatimiz va davlatimiz tomonidan qator qarorlar qabul qilinib, ular asosan suv 

havzalarining  sanitariya  holatlarini  yaxshilashga  qaratilgandir.  Sanoat  va  qishloq 

xo‗jalik  korxonalarini  tez  rivojlanishi  suv  havzalarini  oqova  suvlar  bilan 

ifloslanishning birdan-bir omilidir. Ko‗p miqdorda oqova suvlarni suv havzalariga 

tushirish  bilan  birga,  ularning  tozaligini  saqlab  qolish  xalq  xo‗jaligida  muhim 

vazifalar  qatoriga  kiradi.  Shuning  uchun  ham  oqova  suvlarning  tozalash  usulini 

to‗g‗ri  tanlash  bilan  suv  havzalariga  tushiriladigan  oqova  suvlarni  sanitariya 

me‘yorlari talabiga to‗la muvofiq qilishini ta‘minlash mumkin. Oqova suvlarning 

tarkibida har xil turdagi iflos moddalar bo‗ladi. Ularning tarkibidagi organik iflos 

moddalar,  bakteriyalar  rivojlanishi  uchun  qulay  sharoit  yaratadi.  Shuning  uchun 

oqova  suvlarni  tozalashda  ularning  tarkibidagi  iflos  moddalarni,  ayniqsa  organik 

moddalarni suvdan ajratib olish va zararsizlantirish muhim omillardan biridir. 

Oqova  suvlarni  mexanik,  fizika-kimyoviy  va  biologik  usullarda  tozalanadi. 

Oqova suvlar tarkibidagi bakteriyalarni yo‗qotish uchun ular zararsizlantiriladi. 

---

11 

 

Mexanik  tozalash  oqova  suvlar  tarkibidagi  erimagan  iflos  moddalarni 

suzish, tindirish va filtrlash yo‗li bilan suvdan ajratib olishdir. 

Kimyoviy  tozalash  usuli  oqova  suvga  kimyoviy  reagentlarni  qo‗shishdan 

iboratdir, bu reagentlar oqova suv tarkibidagi erimagan, kolloidli va erigan modda 

zarrachalarini cho‗kishga imkon yaratadi. 

Biologik  tozalash  usuli    oqova  suv  tarkibidagi  mikrojonzodlarning  yashash 

sharoitiga  asoslangan  bo‗lib,  bu  jonzodlar  oqova  suv  tarkibidagi  organik 

moddalarni oksidlash va qayta tiklash uchun xizmat qiladi. 

Inshootlarda  tutilgan  cho‘kmalar  tegishli  inshootlarda  achitilib,  maxsus 

qurilma va maydonlar suvsizlantiriladi va zararsizlantiriladi.