Kirish I bob: tadbirkorlik sub`ektlarining huquq va manfaatlarini himoya qilinishi
Download 164.24 Kb.
|
O\'zbekiston iqtisodiyotida xususiy sektorning ro\'lini oshirishda
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tijoratchi bo‘lmagan
- CHegaralanmagan sherikchilik (unlimited parnership).
- CHegaralangan sherikchilik (limited parnership).
- Mas’uliyati cheklangan sherikchilik (limited liability
Tijoratchi tashkilot - bu foyda olishni o‘z faoliyatining asosiy maqsadi qilib qo‘ygan sub’ekt bo‘lib, (xususiy korxonalar, xo‘jalik jamiyatlari, shirkatlari) tijoratchi tashkilotlarning huquqiy holatlari O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi va boshqa qonun hujjatlarida belgilab qo‘yilgan.
Tijoratchi bo‘lmagan tadbirkorlik faoliyati sub’ektlari o‘z oldiga muayyan maqsadni ko‘zlagan holda harakat qilib, foyda ko‘rishni ko‘zlamaydi. Bunday 1 O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi, 24-modda- T.Adolat, 2009 yil 57-bet sub’ektlarga jamoat birlashmasi, ijtimoiy fond va mulkdor tomonidan moliyaviy ta’minlab turiladigan muassasa va boshqalar kiradi. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga muvofiq, jismoniy shaxslarga tadbirkorlik maqomiga ega bo‘lishlik imkoniyati berilib, ular ham tadbirkorlik huquqining sub’ektlari doirasiga kiritilgan. Jumladan, Fuqarolik kodeksiga muvofiq, fuqaro yakka tadbirkor sifatida davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan paytdan boshlab tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishga haqlidir2. Keenan va Richeslar hammuallifligida 2013 yilda yozilgan “Business Law” kitobining 2-bo‘limida qayd etilishicha Angliyada tadbirkorlik sub’ektlari, ya’ni biznes tashkilotlarining quyidagi turlari sanab o‘tilgan. YAkka tartibdagi tadbirkorlik (the sole trader), sheriklik, shirkat (the partnership) va kompaniya, korxona (the company).1
2 O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi, 24-modda- T.Adolat, 2009 yil 45-bet 1 Tadbirkorlik huquqi(darslik). T.: TDYUU, 2015yik 70-71. bilan sherikchilik shartnomasi tuzgan bo‘lsa, ular qonun oldida teng bo‘ladi. SHeriklarning mas’uliyati umumiy chegaralanmagan. Agar firma II BOB. Tadbirkorlik faoliyati sub’ektlari va ularning turlari qarzlarini to‘lay olmasa teng huquqli sheriklarda to‘lash majburiyati vujudga keladi. CHegaralangan sherikchilik (limited parnership). Biznes texnikasi sifatida chegaralanmagan sherikchilikni olish mumkin. Bir sherik to‘liq mas’uliyatga ega bo‘lganda, firma qarzini to‘lay olmasa, qolgan sheriklar mas’uliyati cheklab qo‘yilishi mumkin. Bu shuni anglatadiki, agar biznes qiyin vaziyatlarda qolsa, sheriklar o‘zlari kiritgay sarmoyani yo‘qotishi mumkin. Lekin, mas’uliyati cheklanmagan sherikning majburiyatlariga aralasha olmaydi. SHerikchilikning bunday turi, odatda ko‘p qo‘llanmaydi. Ular faqatgina kollegial investorlar uchun ishlatiladi. Mas’uliyati cheklangan sherikchilik (limited liability Download 164.24 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling