ERITMALARNING KONSENTRATSIYASI VA ULARNING IFODALANISH USULLARI.
Eritmalarning asosiy ko’rsatkichi (xarakteristikasi) ularning konsentratsiyasi bo’lib amalda quyidagi tartibda toifalanib hisoblanadi:
1.Eritmaning foiz konsentratsiyasi
2.Eritmaning molyar konsentratsiyasi
3.Eritmaning molyal konsentratsiyasi
4.Eritmaning titr konsentiratsiyasi
5. Eritmaning normal konsentratsiyasi
T/r
|
Kattalik nomi
|
Shartli belgisi
|
1
|
Eritmada erigan modda massasi
|
m (gramm)
|
2
|
Erituvchi massasi
|
m1 (gramm)
|
3
|
Eritmaning ummumiy massasi
|
Α (gramm)
|
4
|
Erigan moddaning massa ulushi
|
ω (omego)
|
5
|
Eritmaning foiz konsentratsiyasi
|
C%
|
6
|
Eritmaning molyar konsentratsiyasi
|
CM
|
7
|
Eritmaning molyal konsentratsiyasi
|
CM1
|
8
|
Eritmaning narmal konsentratsiyasi
|
Ca
|
9
|
Modda miqdori (mol)
|
v (nyu)
|
10
|
Molyar massa
|
M
|
11
|
Moddaning ekvivalent massasi
|
E
|
12
|
Moddaning ekvivalent soni
|
n
|
13
|
Modda (eritma) zichligig/ml va h.k
|
|
14
|
Hajm (litr,ml,sm3,dm3,m3)
|
V
|
15
|
Harorat (Tselsiy=0C) Kelvin 0K
|
T (t0)
|
16
|
Atomlar soni
|
η (eta)
|
17
|
Gramm
|
g
|
18
|
Kimyoviy reaksiya tenglamasi
|
K.R.T
|
ERITMALARNING MASSA ULUSHI
Eritmada erigan moddaning assa ulushi o’lchovsiz kattalik bo’lib, erigan modda massasining eritma massasiga nisbati bilan aniqlanadi. U odatda birdan kichik sonda ifodalanadi va matematik jihatdan quyidagi tasvirga ega (1-1) ω= bundan esa (1-2) m=ω α, (1-3) α= shaklidagi hosilalar olinadi. Shu o’rinda α (eritmaning ummumiy massasi) =m+m1 ekanligini nazarda tutib erigan modda massa ulushuni toppish uchun
ω= = ni yozish mumkin hamda masalalar yechishda ushbu formuladan foydalanish qulay. Ayni chog’da (1-4) m= ω(m+m1), (1-5) m1= = α-m ko’rinishdagi ifodalarni keltirish mumkin.
masala. 16 g suvda 2 g osh tuzi eritildi. Shu eritmadagi tuzning massa ulushini aniqlang.
Yechish. Berilgan: m=2g, m1=16g, ω=?
ω= = = =0,111
Eritmadagi tuzning massa ulushi 0,111 ga teng
Javob: 0,111
Eritma konsentratsiyasi – eritmaning yoki erituvchining ma’lum massa miqdorida yoki ma’lum hajmida erigan modda miqdoriga aytiladi.
Foiz konsentratsiya
Foiz konsentratsi (massa ulushi) 100 gr eritmada erigan moddaning massasini ifodalovchi konsentratsiya, foiz konsentratsiya deyiladi.
= * 100%
ω=
Masala. 200 g suvda 25 g NaOH eritilganda hosil bo’ladigan eritmaning foiz konsentratsiyasi qanchaga teng?
Yechish.Berilgan: m=25, m1=200, C%=?
C%= *100= = *100=11,11%
Javob: 11,11%
2. Molyar kontsentratsiya yoki molyarlik. Bunda eritma kontsentratsiyasi
erigan moddaning 1 litr eritmadagi mollar soni bilan ifodalanadi.
Agar 1 l eritmada 1 mol erigan modda bo’lsa, bunday eritma
kontsentratsiyasi 1 molyar bo’ladi va M bilan belgilanadi. Agar 1l eritmada
0,1 mol eruvchi modda bo’lsa, uning kontsentratsiyasi detsimolyar eritma deyiladi.
(0,1 M ). Yuqoridagi ta‘rifga binoan
СM= ;
Do'stlaringiz bilan baham: |