Kirish kurs ishning dolzarbligi


Tabiatning inson hayotidagi o’rni


Download 77.17 Kb.
bet5/6
Sana07.02.2023
Hajmi77.17 Kb.
#1174760
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
KIRISH

2.2 Tabiatning inson hayotidagi o’rni.
Insoniyat jamiyati tabiatning bir qismidir. Va bu maxsus dalillarga muhtoj emas. Axir, har bir kishining tanasida tabiiy kimyoviy, biologik va boshqa jarayonlar sodir bo'ladi. Inson tanasi ishlab chiqarish, siyosat, fan, madaniyat va boshqa sohalardagi ijtimoiy faoliyatining tabiiy asoslari vazifasini bajaradi.
Qoida tariqasida, jamiyatda yuzaga keladigan tabiiy jarayonlar ijtimoiy shaklga ega, tabiiy, birinchi navbatda biologik, naqshlar bilan shug'ullanadi. Buni oziq-ovqat, iliq, turdagi va boshqalarning tabiiy ehtiyojlarini qondirish haqida gapirish mumkin. Ularning barchasi mos ravishda pishirilgan ovqatdan foydalangan holda ijtimoiy shaklda qondiriladi (deyarli har bir mamlakatning "oshxonasi bor"), qurilgan uy-joylarga, shuningdek, ijtimoiy uyushgan oilaviy aloqaning yordamiga ko'ra, ba'zi estetik mezonlarga, shuningdek, ijtimoiy uyushgan oilaviy aloqaning yordamiga ega. Biokimyoviy qonunlar jamiyat rivojida biologik va ijtimoiy ta'sir ta'sirini bildiradi.Hayot hayotidagi tabiatning o'rni doimo ahamiyatli bo'lib, chunki u o'zining mavjudligi va rivojlanishi uchun tabiiy asos sifatida harakat qiladi. Ularning ko'plari ehtiyojlari tabiat, birinchi navbatda tashqi tabiiy muhit tufayli qoniqarli. Odam va tabiat o'rtasida metabolik metabolizm deb ataladi - bu shaxs va jamiyatning mavjudligi uchun zarur shart. Har qanday jamiyatning rivojlanishi, butun insoniyat tabiatni rivojlantirish jarayoniga, doimiy o'zaro ta'sirda, oxir-oqibat koinotning mavjudligiga kiritilgan.
Inson va tabiatning organik munosabatlari uni jamiyat rivojidagi tabiiy omillarni hisobga oladi. Shuning uchun tabiat har doim diqqatning ob'ekti bo'lib kelgan.
Tabiatning ko'tarilishidan kelib chiqqan holda, oliy va o'ziga xos namoyon sifatida, jamiyat bunga aloqani yo'qotmaydi, garchi u sezilarli darajada o'zgaradi. Tabiatga ega bo'lgan odamlarni tabiatda, asosan ularning ijtimoiy faoliyati, birinchi navbatda moddiy va ma'naviy ishlab chiqarish sohasi bilan bog'liq ishlab chiqarish asosida amalga oshiriladi.
Tabiat, jamiyatning mavjudligi va rivojlanishi va rivojlanishi uchun zarur shartdir. Uning tabiiy muhiti, birinchi navbatda er yuzidagi landshaft, shu jumladan tog'lar, tekisliklar, maydonlar, o'rmonlar, shuningdek daryolar, ko'llar, dengiz, okeanlar va boshqalar kiradi. Bularning barchasi odamlarning hayotining geografik muhitidir. Biroq, tabiiy muhit bundan cheklanmaydi. Shuningdek, u erning er sharti, atmosfera va kosmik, oxir oqibat inson hayotining tabiiy sharoitlari va jamiyatning rivojlanishining barcha tabiiy sharoitlari, makroir va Megamirga qadar.
Jamiyat uchun jonsiz va yovvoyi hayot sifatida ahamiyat beriladi. Tirik tabiat - bu erning biosfera: sabzavot va hayvonlar dunyosi, mavjudligi insoniyat va jamiyatning mavjudligi uchun ob'ektiv zarur.
Jamiyat hayotidagi tabiatning ahamiyatini baholash ba'zi bir mutafakkirlar uning rivojlanishini to'liq belgilab berishini aniqladi. Falsafiy romantizm vakillaridan biri bo'lgan tabiatning uyg'unligi va go'zalligiga ishora qilish - JZ Ralsse insoniyat tabiatdan va tsivilizatsiya taqsimoti (u shafqatsiz tavsiflangan). Bu barcha muammolar va baxtsizliklar manbai ekanligini ta'kidladi odamlar. Organik birlikni saqlash tabiat bilan, jamiyat farovonligining kalitidir, har bir kishi. Jamiyat va tabiat birligi haqidagi hukm va qadriyatlarning haqiqati bizni bugun ham aniq."Va bu alohida dalilga muhtoj emas. Axir, har bir inson tanasida tabiiy kimyoviy, biologik va boshqa jarayonlar sodir bo'ladi. Inson tanasi uning ishlab chiqarish, siyosat, fan, madaniyat va boshqalar sohasidagi ijtimoiy faolligining tabiiy asosi bo'lib xizmat qiladi.Qoida tariqasida, jamiyatda sodir bo'layotgan tabiiy jarayonlar ijtimoiy shaklga ega bo'ladi va tabiiy, birinchi navbatda, biologik qonuniyatlar biosotsial vazifasini bajaradi. Bu odamlarning oziq -ovqat, issiqlik, nasl berish va boshqalarga bo'lgan tabiiy ehtiyojlarini qondirish haqida aytish mumkin. Ularning barchasi, ma'lum bir estetik mezonlarga tez -tez javob beradigan, shuningdek, uyushgan oilaviy muloqot yordamida qurilgan turar joy, to'g'ri tayyorlangan ovqat (deyarli har bir xalqning o'ziga xos "oshxonasi") yordamida ijtimoiy shaklda qondiriladi. . Biologik qonunlar jamiyat taraqqiyotiga biologik va ijtimoiy tamoyillarning o'zaro ta'sirini ifodalaydi.Tabiatning jamiyat hayotidagi o'rni har doim katta bo'lgan, chunki u uning mavjudligi va rivojlanishi uchun tabiiy asos bo'lib xizmat qiladi. Odamlar o'zlarining ko'p ehtiyojlarini tabiat, birinchi navbatda tashqi tabiiy muhit hisobidan qondiradilar. Inson va tabiat o'rtasida moddalar almashinuvi deb ataladigan narsa bor - bu inson va jamiyat mavjudligining zaruriy sharti. Har qanday jamiyatning, butun insoniyatning rivojlanishi tabiatning rivojlanishiga, u bilan doimiy aloqada bo'lishga va oxir -oqibat Olamning mavjudligiga kiradi.
Inson va tabiat o'rtasidagi organik bog'liqlik bizni jamiyat taraqqiyotining tabiiy omillarini to'liq hisobga olishga majbur qiladi. Shuning uchun ham tabiat har doim diqqat markazida bo'lgan.Tabiat qo'ynidan chiqib, uning eng yuqori va o'ziga xos ko'rinishi sifatida jamiyat xarakterini sezilarli darajada o'zgartirsa -da, u bilan aloqani yo'qotmaydi. Odamlarning tabiat bilan aloqalari asosan ularning ijtimoiy faoliyati, asosan, moddiy va ma'naviy ishlab chiqarish sohasi bilan bog'liq bo'lgan ishlab chiqarish asosida amalga oshiriladi.Tabiat tabiiy muhit va jamiyatning mavjudligi va rivojlanishi uchun zarur shart edi va shunday bo'lib qolaveradi. Uning tabiiy muhitiga birinchi navbatda quruqlikdagi landshaft kiradi, tog'lar, tekisliklar, dalalar, o'rmonlar, shuningdek daryolar, ko'llar, dengizlar, okeanlar va boshqalar. Bularning barchasi inson hayotining geografik muhitini tashkil qiladi. Biroq, tabiiy muhit bu bilan chegaralanib qolmaydi. Shuningdek, u erning ichki qismini, atmosferani va makonni, oxir -oqibat inson hayotining barcha tabiiy sharoitlarini va jamiyat rivojlanishini - mikrokosmosdan tortib makro va mega olamgacha o'z ichiga oladi.Jamiyat uchun ham jonsiz, ham tirik tabiatning ahamiyati ortib bormoqda. Tirik tabiat Yerning biosferasini tashkil etadi: flora va faunaning mavjudligi, inson va jamiyatning mavjudligi uchun ob'ektiv zarur.Tabiatning jamiyat hayotidagi ahamiyatini baholab, ba'zi mutafakkirlar uning rivojlanishini to'liq belgilaydi degan xulosaga kelishdi. Tabiatning uyg'unligi va go'zalligiga ishora qilib, falsafiy romantizm vakillaridan biri - J.J. Russo insoniyatning tabiatdan ajralib ketishi va uning tsivilizatsiyaga o'tishi (uni shafqatsiz deb ta'riflagan) odamlarning barcha baxtsizliklari va baxtsizliklarining manbai ekanligini ta'kidladi. . Tabiat bilan organik birlikning saqlanishi jamiyat, har bir inson farovonligining garovidir. Jamiyat va tabiatning birligi haqidagi hukmlarning haqiqati va qiymati, ayniqsa, bugun biz uchun yaqqol ko'rinib turibdi.
Jamiyat taraqqiyotida tabiatning hal qiluvchi rolini qadimgi mutafakkir Gerodot, yangi davr mutafakkirlari C. Monteskye, A. Turgot va boshqalar ko'rsatganlar, ikkinchisi geografik determinizm nomini olgan qarashlarni ishlab chiqdi. Uning mohiyati jamiyat hayotining geografik muhiti sifatida talqin qilinadigan tabiat jamiyatda sodir bo'layotgan hodisalarning asosiy sababi sifatida harakat qiladi degan fikrda. Bu nafaqat odamlarning iqtisodiy hayotining yo'nalishini, balki ularning ruhiy tuzilishini, fe'l -atvorini, xarakterini, urf -odatlari va axloqini, estetik qarashlarini va hatto boshqaruv va qonun shakllarini, bir so'z bilan aytganda, butun ijtimoiy va shaxsiy hayotini belgilaydi. Shunday qilib, C. Monteskye iqlim, tuproq "va mamlakatning geografik joylashuvi turli shakllarning mavjudligiga sabab bo'lgan, deb ta'kidladi. davlat hokimiyati va qonunchilik, odamlarning psixologiyasini va ularning xarakterining omborini aniqlang. U "issiq iqlimli xalqlar qariyalar kabi qo'rqoq, sovuq iqlimli odamlar yoshlar kabi jasur" deb yozgan. Uning fikricha, iqlim va geografik muhit "qalbning ongi va ehtirosining xarakterini" belgilaydi, bu muqarrar ravishda odamlar psixologiyasiga, ularning san'ati, urf -odatlari va qonuniyatlariga ta'sir qiladi.Shunday qilib, tabiatning roli quyidagicha:
1. Tabiat, birinchi navbatda, hayot muhiti.
2. Tabiat ham iqtisodiy ahamiyatga ega. Aynan tabiatdan inson o'zining iqtisodiy faoliyatini rivojlantirish uchun barcha zarur resurslarni jalb qiladi; moddiy boylikni oshirish uchun.
3. Tabiatning ilmiy ahamiyati shundaki, u barcha bilimlarning manbai hisoblanadi.
4. Tabiatning tarbiyaviy ahamiyati shundaki, u bilan muloqot har qanday yoshdagi odamga foydali ta'sir ko'rsatadi, dunyoqarashining xilma -xilligini rivojlantiradi.
5. Tabiatning estetik qiymati juda katta. Tabiat har doim san'at uchun ilhom manbai bo'lib kelgan, masalan, peyzaj va hayvonot rassomlari ijodida markaziy o'rinni egallagan. Tabiatning go'zalligi odamlarni o'ziga jalb qiladi va ularning kayfiyatiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi.


XULOSA
Xulosa o‘rnida shuni aytib o‘tish joiz mazkur sohani yoritish jarayonida bu boradagi huquqiy normalar va ushbu mavzuda yozilgan ilmiy adabiyotlarni tahlil qilish, ilmiy va nazariy jihatdan o‘rganish asosida quyidagi fikr va mulohazalarga keldik.Shuni aytishimiz kerakki fuqarolik – huquqiy munosabatlarda garov shartnomasi o‘ziga xos o‘rin egallaydi. Bozor munosabatlari rivojlanayotgan hozirgi kunda davlatlar, fuqarolar va yuridik shaxslar o‘rtasida tuzilayotgan garov shartnomasi, davlat krediti va kafolat shartnomalarisiz tasavur qilish qiyin. Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan iqtisodiy va huquqiy islohatlar natijasida ushbu institutning mavqei oshib bormoqda. Mazkur kurs ishida nazariy va amaliy qoidalarni o‘zlashtrish, milliy va xorijiy qonunchilikni solishtrish orqali garov shartnomasi haqidagi bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘ladi. Zero hozirgi kunda mamlakatimizda turli tashkiliy – huquqiy shakillardagi tuzilayotgan garov shartnomalar,kafolat har biri o‘ziga xos xususiyatlarga, belgilarga egadir.
Ushbu kurs ishi fuqarolik huquqida garov shartnomasi, uning shakllari, foizlari, majburiyatlari, tuzilish tartibi, garov shartnomasi buzilganda unda vujudga keladigan oqibatlari haqidagi nazariy va amaliy qoidalar o‘z ifodasini topgan.
Yurtimizdagi olib borilayotgan islohatlar ko‘lami keng va aniq qilib yoritib berilgan shular orasida qay tartibda berilishi bu ularning boshqa shartnomalarga qaraganda ko‘ra ko‘proq va turlicha majburiyatlar paydo bo‘lishini bilib olsak bo‘ladi.


Download 77.17 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling