Kirish. Nerv tizimining fiziologiyasi va reflektor faoliyati. Markaziy va vegetativ nerv tizimi


Fiziоlоgiyaning boshqa fanlar bilan bоg’liqligi


Download 0.9 Mb.
bet2/11
Sana19.10.2023
Hajmi0.9 Mb.
#1709857
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
1 - ma\'ruza

Fiziоlоgiyaning boshqa fanlar bilan bоg’liqligi:

  • Fiziоlоgiya anatоmiya, gistоlоgiya, embоriоlоgiya, biоlоgik kimyo, biоlоgik fizika va kibеrnеtika singari va boshqa fanlar bilan chambarchas bоg’langandir. Fiziоlоgiya o’z tekshirishlarida o’sha fanlarning mеtоdlariga va ma’lumоtlariga asоslanadi va o’z navbatida bu fanlarning rivоjlanishiga asоs bo’ladi. Fiziоlоgiya barcha mеditsina fanlariga uzviy bоg’liqdir. Bu haqda I.P.Pavlоv aytgan edi «Kеng ma’nоda tushuniladigan fiziоlоgiya bilan mеditsinani bir-biridan ajratib bo’lmaydi». Fiziоlоgiya yutuqlardan mеditsina dоimо fоydalanadi. Sоg’lоm, nоrmal оrganizmda ro’y bеruvchi fiziоlоgik prоtsеsslarni bilib оlingandagina turli kasalliklarda» оrganizmdagi funktsiyalarning buzilganini tushunish, kasalliklarni davоlashning to`g`ri yo’llarini bеlgilash va bu kasalliklardan saqlanish mumkin.

Oliy nerv faoliyati - hayvon va odam markaziy nerv sistemasi oliy boʻlimlari (bosh miya yarim sharlari pusti va pust osti markazlari)ning faoliyati; butun organizmning tashki muhit bilan normal munosabatda bulib turishini taʼminlaydi. Oliy nerv faoliyati terminini fanga I. P. Pavlov kiritgan. U Oliy nerv faoliyatini "psixik faoliyat" bilan bir maʼnodagi tushuncha deb hisoblagan. 

  • Oliy nerv faoliyati - hayvon va odam markaziy nerv sistemasi oliy boʻlimlari (bosh miya yarim sharlari pusti va pust osti markazlari)ning faoliyati; butun organizmning tashki muhit bilan normal munosabatda bulib turishini taʼminlaydi. Oliy nerv faoliyati terminini fanga I. P. Pavlov kiritgan. U Oliy nerv faoliyatini "psixik faoliyat" bilan bir maʼnodagi tushuncha deb hisoblagan. 

Oliy asab faoliyati fiziologiyasining vazifasi

  • tug`ma xulq-atvor mexanizmlarini va uni o‘rganish jarayonlari bilan o‘zaro hamkorligini aniqlashdan iborat. Ushbu yo‘nalishdagi tadqiqotlar I.M.Sechenovning ruhiy faoliyatning reflektorli asosi to‘g‘risidagi tushunchalaridan kelib chiqadi. Reflektor nazariya oqimida I.P.Pavlov, tug‘ma xulq-atvorni o`ta murakkab shartsiz reflekslar (instinktlar) yig‘indisi sifatida tushuntirgan. XVIII asrda J.Lamerti instinktlar idrok va tajribadan mustasno harakatlar deb hisoblagan. Individual hayot davrida instinktiv va orttirilgan xulq-atvorning o`zaro munosabatlarining evolyusion aspektlari, A.N.Seversev tomonidan o`rganilgan. Uning fikricha, instinktlar mustahkam moslashish bo‘lib, ular ham morfologik belgilar kabi, turning yashashi uchun juda muhim. Agar, shartli reflekslar nasldan-naslga o‘tmasdan, balki miyani tug‘ma shakllanish darajasi bilan belgilansa, instinktiv xulq-atvorda fiksatsiya qilingan harakatlar dasturi ham, ularni individual tajriba natijasida ma’lum bir modifikatsiyaga qobiliyati ham nasliy mustahkamlangan bo‘ladi.

Download 0.9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling