Kirish. Tarixiy ma'lumotnoma

2.3. Nochiziqli optik effektlarning sabablari
Atom yoki molekulyar osilatorning kuchli yorug'lik maydoniga chiziqli bo'lmagan javobi chiziqli bo'lmagan optik effektlarning eng universal sababidir. Boshqa sabablar ham bor: masalan, n sinishi ko'rsatkichining o'zgarishi muhitning lazer nurlanishi bilan qizishi natijasida yuzaga kelishi mumkin. Haroratning o'zgarishi n ning n dan n gacha o'zgarishiga olib keladi. Ko'p hollarda elektrostriksiyaning ta'siri (E yorug'lik maydonidagi muhitning siqilishi) ham sezilarli bo'lib chiqadi. Lazerning kuchli yorug'lik maydonida E elektrostriktiv bosim muhitning zichligini mutanosib ravishda o'zgartiradi, bu esa tovush to'lqinining paydo bo'lishiga olib kelishi mumkin. Yorug'likning o'z-o'zini yo'qotishi termal effektlar bilan bog'liq.
Nochiziqli sezuvchanlik va boshqalar materiyaning yangi parametrlari. Ularning dispersiyasini ( ga bog'liqligini) o'rganish chiziqli bo'lmagan spektroskopiyaning predmeti hisoblanadi. Atomlar uchun kvant mexanikasi usullari har qanday tartibdagi chiziqli bo'lmagan sezgirlikni hisoblash imkonini beradi. Ularning tarqalishi juda murakkab shaklga ega, chunki rezonanslar nafaqat ta'sir qiluvchi maydonlarning chastotalari atomning tabiiy chastotalariga to'g'ri kelganda, balki ushbu chastotalarning ma'lum kombinatsiyalari ularga to'g'ri kelganda ham paydo bo'ladi. Juda kuchli bo'lmagan lazer maydonlarida nazariya va tajriba natijalari o'rtasidagi kelishuv yaxshi bo'lib chiqadi.
Fenomenologik nazariya ishlab chiqildi, bu ko'p hollarda eksperiment bilan yaxshi mos keladigan miqdoriy natijalarni olish va yangi chiziqli bo'lmagan optik materiallarni izlash uchun retseptlar berish imkonini berdi. Optik materiallarning katta qismi uchun qiymatlar kattalikning birdan ko'p bo'lmagan tartibida farq qilsa-da, qiymatlar uchta kattalik tartibida farqlanadi. Bu materiyaning chiziqli bo'lmagan xususiyatlarining maxsus jismoniy informativligidan dalolat beradi.
III. Optik o'tishlar
3.1 Fotonlar bir-biri bilan bevosita ta'sir qilmaydi
Fizika "to'g'ridan-to'g'ri o'zaro ta'sir" tushunchasidan foydalanadi (va tasdiqlaydi) zarrachalarning bir-biriga tarqalishiga, ba'zi zarralarning boshqalar tomonidan yutilishiga, zarralarning o'zaro o'zgarishiga va xususan, ularning parchalanishiga olib keladi. Fotonlar bir-birining ustiga tarqalmaydi, bir-biridan so'rilmaydi, parchalanmaydi. Ular orasida na elektromagnit kuchlar, na boshqa kuchlar harakat qilmaydi. Shunday qilib, fotonlar bir-biri bilan bevosita ta'sir qilmaydi! Shuning uchun, har safar ba'zi fotonlarning boshqalarga aylanishini kuzatganda, qandaydir "vositachi" orqali o'zaro ta'sir qilish haqida gapirish kerak.
"Vorachi" rolini materiya, aniqrog'i, uning zarrasi va birinchi navbatda elektron o'ynaydi. Keyinchalik biz ushbu "vositachi" ni energiya darajalarining ma'lum bir tizimi bilan tavsiflangan o'ziga xos mikro-ob'ekt sifatida ko'rib chiqamiz.
To'g'ridan-to'g'ri o'zaro ta'sir foton va mikro-ob'ektlar o'rtasida sodir bo'ladi. Bu mikro-ob'ektning fotonlarni o'zlashtirishi yoki ularni chiqarishi (yoki bir vaqtning o'zida ularni yutishi va chiqarishi) mumkinligida o'zini namoyon qiladi. Bunday holda, mikro-ob'ekt ma'lum energiya darajalari o'rtasida kvant o'tishlarini amalga oshiradi. Ushbu o'tishlarning bevosita ishtirokchilari fotonlar bo'lgani uchun bunday o'tishlar optik deb ataladi.
Shunday qilib, ba'zi fotonlarning boshqalarga "o'zgarishi" ning barcha jarayonlari (yorug'likning yorug'likka aylanishining barcha jarayonlari) mikro-ob'ektlarning ma'lum optik o'tishlariga qisqartiriladi. Shuning uchun optik o'tishlarni batafsilroq muhokama qilish kerak.