Kirish Xalqaro savdoni amalga oshlrishda to`qnash bitimlar


Download 105.29 Kb.
bet1/12
Sana17.06.2023
Hajmi105.29 Kb.
#1552007
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
RIVOJLANISHDA XALQARO SAVDONING ROLI


RIVOJLANISHDA XALQARO SAVDONING ROLI
Reja:
Kirish 
1. Xalqaro savdoni amalga oshlrishda to`qnash bitimlar
2.O`zbekiston respublikasida eksport-import operatsiyalarini moliyalashtirish mexanizmi
3. O`zbekiston xalqaro savdo va xalqaro kredit munosabatlari muhitida
4. Eksport operatsiyalarini davlat tomonidan kreditlash
5. O'zbekistonda xalqaro savdoning rivojlanishi va uning O'zbekiston iqtisodiyotiga ta'siri.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar




Kirish.
Xalqaro savdo bu turli mamlakatlar o'rtasida amalga oshirilgan mahsulotlar, tovarlar va xizmatlarning tijorat almashinuvi. Import mamlakatga chetdan kirib keladi va eksport mamlakatni chet elga sotish uchun qoldiradi.
Dunyo miqyosidagi aksariyat iqtisodchilarning fikriga ko'ra, xalqaro savdo xalqlarning boyligini oshirishga yordam beradi. Korxona yoki shaxs boshqa mamlakatdan arzonroq mahsulot yoki xizmat sotib olganda, har ikki xalqda ham turmush darajasi oshadi.
Mahsulotlarni xorijiy etkazib beruvchilardan sotib olishning bir necha sabablari bor. Boshqalar qatorida, chunki import qilinadigan variantlar arzonroq yoki ularning sifati yaxshiroq, shuningdek ularning mavjudligi.
Eksportchi sotishdan ham foyda ko'radi, chunki agar ular faqat o'z bozorida sotish bilan shug'ullanadigan bo'lsa, buning iloji bo'lmaydi. O'z navbatida, eksportchi chet el valyutasini ham topishi va keyinchalik ushbu chet el valyutasini mahsulotlarni olib kirish uchun ishlatishi mumkin.
Xalqaro yoki shaharlararo savdo 9000 yildan ortiq vaqtdan beri mavjud bo'lib, u hali ham bironta davlat yoki chegaralar bo'lmagan davrdan boshlangan. Darhaqiqat, tovar ayirboshlashning bunday turi qadoqlangan hayvonlar yoki kemalar paydo bo'lgan paytdan boshlab rivojlana boshladi.
Zamonaviy davrning dastlabki davrida imperiyalar va ularning mustamlakalari o'rtasidagi mahsulotlarning transatlantik oqimlari juda dinamik bo'lgan xalqaro savdoning muhim qismini tashkil etdi.
Ikkinchi jahon urushidan keyin xalqaro savdo qayta rivojlandi. Hozirgi davrga qadar davom etadigan ushbu yangi bosqichda tashqi savdo har qachongidan ham tez rivojlandi.
Hozirgi vaqtda mamlakatlar o'rtasidagi barcha eksport va import yig'indisi butun jahon ishlab chiqarish qiymatining 50% dan ortig'ini tashkil etadi. Bu shuni ko'rsatadiki, jahon iqtisodiy rivojlanishining so'nggi o'n yilliklarida xalqaro savdoning juda qoniqarli o'sishi kuzatildi.
Shunga o'xshab, so'nggi ellik yillik ma'lumotlarga mamlakatlar bo'yicha nazar tashlasak, iqtisodiy o'sish va xalqaro savdo o'rtasidagi muhim bog'liqlik ham borligi aniqlanadi.
Xalqaro savdo jahon iqtisodiyotini qo'llab-quvvatlaydi, bu erda narxlar, shuningdek, talab va taklif dunyo voqealaridan ta'sirlanadi. Masalan, dasturiy ta'minot xodimlari uchun AQSh viza siyosatidagi o'zgarishlar hind dasturiy ta'minot kompaniyalariga ta'sir qiladi.
Xuddi shunday, Xitoy kabi eksport qiluvchi mamlakatda ishchi kuchi narxining oshishi xitoylik mahsulotlar uchun ko'proq pul to'lashi mumkin.
Mahalliy savdo bilan taqqoslaganda, bu xalqaro savdoni amalga oshirishning murakkab mexanizmi. Bir nechta davlatlar bir-biri bilan savdo qilganda, muayyan iqtisodiy siyosat, valyuta, qonunlar va bozorlar kabi aralashuv elementlari mavjud.
Turli xil iqtisodiy pozitsiyalarga ega mamlakatlar o'rtasidagi savdo jarayonini takomillashtirish va asoslash uchun ba'zi xalqaro tashkilotlar, masalan Jahon Savdo Tashkiloti (JST) tashkil etildi. Ushbu tashkilotlar xalqaro savdoni engillashtirish va rivojlantirish uchun ishlaydi.
Xalqaro savdoning asosiy maqsadi shundaki, mamlakatlar o'rtasida ma'lum bir millatda etishmasligi mumkin bo'lgan yoki shunchaki mustahkamlashni talab qiladigan turli xil tovar va xizmatlar almashinuvi mavjud bo'lib, ular rivojlanmoqda va bu usul tufayli bu mumkin.
Bundan tashqari, xalqaro savdo milliy yoki mahalliy savdo deb ataladigan narsalardan farq qiladi. Ikkinchisi ikki xil mintaqa yoki davlat o'rtasida, lekin bitta mamlakatdan mahsulot almashinuvini anglatadi va shu bilan ushbu hududning jamiyati va aholisi tomonidan qo'yilgan barcha talablarga javob beradi.
Mamlakat xalqaro savdoni ochganda, iqtisodiyotdagi mahsulotlar va xizmatlarga talab va taklif o'zgaradi.Binobarin, mahalliy bozorlar munosabat bildiradi va narxlar o'zgaradi. Bu iste'molchilarga ta'sir qiladi.
Bu ta'sir hamma narsaga tegishli, chunki bozorlar o'zaro bog'liqdir. Shunday qilib, import va eksport iqtisodiyotdagi barcha narxlarga, shu jumladan savdoga qo'yilmaydigan tarmoqlar narxlariga garov ta'siriga ega.
O'tgan asrning eng muhim jarayonlaridan biri bu turli xil milliy iqtisodiyotlarning global iqtisodiy tizimga qo'shilishidir. Ushbu integratsiya, shuningdek, globallashuv deb ataladi va natijada xalqlar o'rtasidagi savdo aylanmasi sezilarli darajada oshdi.
Hozirgi iqtisodiy tizimda davlatlar bir-birlari bilan turli xil mahsulotlar va ma'lumotlar bilan savdo qilishadi va shu bilan butun sayyorani qamrab oladigan juda murakkab savdo tarmog'ini o'rnatadilar.


Download 105.29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling